Πρόκειται για αποσπάσματα από ομιλία του προέδρου του ΣΥΝ Ν. Κωνσταντόπουλου σε συνεδρίαση του «Βαλκανικού Φόρουμ Αριστερών και Προοδευτικών Δυνάμεων», που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα τον Ιούνη του 1995. Πρόκειται για την «πρεμιέρα» μιας γραμμής που θα διαπερνά έκτοτε την τοποθέτηση του ΣΥΝ απέναντι στους πολέμους της δεκαετίας που πέρασε. Της εξίσωσης θύτη και θύματος, των ίσων αποστάσεων, του συμβιβασμού, της συγκάλυψης των πραγματικών αιτιών τους.

«Κάνει λάθος ο πρόεδρος των ΗΠΑ. Ο πόλεμος δεν αντιμετωπίζεται με πόλεμο», ισχυρίστηκε τότε ο Συνασπισμός, διά του προέδρου του. Κι ας ήταν φως φανάρι πως ούτε λάθος έκανε ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, ούτε στόχος των βομβαρδισμών ήταν να σταματήσει η εμφύλια σύρραξη στην τότε Γιουγκοσλαβία.

Από τότε ακόμα οι εκκλήσεις να αναλάβει η Ελλάδα (που εμπλεκόταν στον πόλεμο) πρωτοβουλίες για την ειρήνευση, διαδέχονταν τις «ανησυχίες» για το μέλλον της Ενωμένης Ευρώπης, μην και γίνει αυτή ουραγός των ΗΠΑ. Ανησυχίες που έκτοτε κατατρέχουν τον ΣΥΝ, όπως και οι προβληματισμοί για το ότι η ΕΕ δεν μπόρεσε να χαράξει ενιαία στρατηγική (!) και η αγωνία για την ευρωπαϊκή προοπτική των βαλκανικών χωρών, που αιματοκυλήθηκαν τόσο από Ευρωπαίους όσο και από Αμερικανούς ιμπεριαλιστές.

Το 1996 ο πρόεδρος του ΣΥΝ χαιρέτιζε τη διαδικασία ειρήνευσης, που επιτρέπει την εξομάλυνση των σχέσεων στις πρώην γιουγκοσλαβικές Δημοκρατίες, τη δημιουργία δυνατοτήτων για τη διαβαλκανική συνεργασία. Αυτά, τρία χρόνια πριν η Γιουγκοσλαβία γίνει εκ νέου στόχος. Οταν αυτό γίνεται το 1999 με τους ευρωατλαντικούς βομβαρδισμούς ο ΣΥΝ επαναλαμβάνει τον γνωστό, καλό εαυτό του. Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα της Θεσσαλονίκης, όπου ο ΣΥΝ απαιτεί η αντιπολεμική συναυλία να διεξαχθεί κάτω από το σύνθημα: «Μιλόσεβιτς - Κλίντον, σταματήστε τις ανθρωποθυσίες!», εξισώνοντας για μια ακόμη φορά θύτες και θύματα. Αλλωστε, ήταν από τους πρωτοστάτες της πάλης κατά της «εθνοκάθαρσης»...

Οπως εξαιρετικά αποκαλυπτικό είναι και το ότι οι αγαθές σχέσεις του ΣΥΝ με τα δύο κυβερνητικά κόμματα της Σερβίας, με ανταλλαγή επισκέψεων κλπ., υπερπροβολή πρωτοβουλιών όπως η μετάβαση αντιπροσωπεία του ΣΥΝ στη Γιουγκοσλαβία και συνάντηση με τον Μιλόσεβιτς κι άλλους αξιωματούχους, αίφνης ξεχάστηκαν και η ΚΠΕ του ΣΥΝ, το Φθινόπωρο του 2000, αποφασίζει πως: «Η πρόσφατη λαϊκή ετυμηγορία στη Γιουγκοσλαβία και η κατάρρευση του προηγούμενου αντιδημοκρατικού και αυταρχικού καθεστώτος δημιουργεί θετικές προϋποθέσεις, για να αναπτυχθεί μια νέα δυναμική στην όλη υπόθεση της ανασυγκρότησης των Βαλκανίων».

Σήμερα, ενόψει της επίθεσης εναντίον του Ιράκ ο ΣΥΝ και πάλι μιλά για την ανάγκη χειραφέτησης της ΕΕ από τις ΗΠΑ, με στρατιωτική θωράκισή της, επιδιώκει το κίνημα να προσδεθεί στο άρμα μιας ιμπεριαλιστικής δύναμης εναντίον μιας άλλης. Να δώσει άφεση αμαρτιών και να παραγράψει συντελεσμένα εγκλήματα. Ο ΣΥΝ της «αριστεράς και της προόδου» διαδηλώνει με τον Λαλιώτη εναντίον του πολέμου, συγκαλύπτοντας τις ευθύνες της κυβέρνησης που παρέχει για μια ακόμα φορά γην και ύδωρ στο νέο γύρο ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων.