Χοσέ Αντόνιο Γκουτιέρες, 16 ετών, το 1991.

Αφησε τη μικρή πόλη που γεννήθηκε, την Εσκουίτλα, μόλις μερικά χιλιόμετρα έξω από την πρωτεύουσα της Γουατεμάλας, και ακολουθώντας το δρόμο της προσφυγιάς, πεζός με τη συντροφιά δεκάδων χιλιάδων άλλων Κεντροαμερικανών, εισήλθε στις ΗΠΑ, παρανόμως εννοείται...

Αναζητώντας μια καλύτερη τύχη, συνελήφθη, τέθηκε υπό περιορισμό, του δόθηκε διέξοδος παροχής τοπικού ασύλου και τοποθέτησης σε οικογένεια λατινοαμερικανικής καταγωγής, επιλογή της υπηρεσίας Μετανάστευσης. Τα χρόνια περνούσαν η διέξοδος για τον Χοσέ Αντόνιο Γκουτιέρες, καμία. Παρέμενε πάντα ο φτωχός μετανάστης από τη Γουατεμάλα, η πιο εύκολη λεία για τους στρατολόγους, τις σειρήνες του αμερικανικού στρατού, που αναζητούν νέους χωρίς διεξόδους και μέλλον, προκειμένου να τους εντάξουν στο στράτευμα προσφέροντας πλείστα «ανταλλάγματα», όπως πράσινη κάρτα ή υπηκοότητα ή σπουδές και φυσικά μισθό. Στις 25 Μάρτη 2002, υπέγραψε τη δήλωση κατάταξής του στον αμερικανικό στρατό ευελπιστώντας πως έτσι θα του χορηγούνταν η αμερικανική υπηκοότητα...

Ομως στα 28 του χρόνια, ως μέλος του 2ου τάγματος της μεραρχίας Πεζοναυτών, έγινε ο πρώτος νεκρός στη διάρκεια των μαχών στην πόλη του Ουμ Κασρ. Προχτές, με τη μέγιστη διακριτικότητα μεταφέρθηκε για να ταφεί στη γενέτειρά του, στη Γουατεμάλα... Η κηδεία του έγινε με ιδιωτική τελετή, αφού ο ΥΠΕΞ της Γουατεμάλας, Εντγκαρ Γκουτιέρες, απέκλεισε το ενδεχόμενο μιας επίσημης τελετής, καθώς ο νεκρός «είχε καταταγεί σε έναν ξένο στρατό, κι έχασε τη ζωή του υπηρετώντας μία ξένη σημαία κι όχι αυτή της Γουατεμάλας».

Η πολυπόθητη αμερικανική υπηκοότητα για την οποία έδωσε τη ζωή του, δόθηκε τιμής ένεκεν στην αδελφή του Ενγκράσια.