Εναν πρώτο, πρόχειρο, αλλά ενδεικτικό απολογισμό της πολιτιστικής καταστροφής του Ιράκ, ανακοίνωσε το Ελληνικό Τμήμα του ICOMOS (Διεθνές Συμβούλιο Μνημείων και Τοποθεσιών), εκφράζοντας τη λύπη του που η Ελληνική Προεδρία στην ΕΕ δεν πήρε σχετικές πρωτοβουλίες.

Συγκεκριμένα, το ICOMOS αναφέρει το βομβαρδισμό ενός από τα τρία παλαιότερα οργανωμένα Πανεπιστήμια του κόσμου, το Al Musansikiyah (1234 μ.Χ.), τους βομβαρδισμούς στην πύλη Al Wastani (510 μ.Χ), στο τζαμί Moussa Al Kadhem (950 μ.Χ), στα παλάτια των Αββασιδών 1.000 ετών, που πρόσφατα αναστήλωσε η UNESCO. Καταστροφές υπέστησαν τα Μαυσωλεία Αλί (1048 μ.Χ.) στη Νατζάφ, τα καλά διατηρημένα πριν τον πόλεμο τείχη της Νινευή, οι αρχαιολογικοί χώροι των ελληνιστικών πόλεων Κτησιφών και Σελεύκεια, στον Τίγρη και κοντά στη Βαγδάτη αντίστοιχα, ενώ πολλά μουσεία, όπως του Τικρίτ, έπαθαν σοβαρές ζημιές. Πολλοί αρχαιολογικοί χώροι χρησιμοποιούνται ως στρατιωτικοί καταυλισμοί, λ.χ στη Νινευή και Βαβυλώνα, γεγονός που εγκυμονεί κινδύνους.

Το ICOMOS θυμίζει ότι το Ιράκ είναι από τα πρώτα κράτη που κύρωσαν τη σύμβαση της UNESCO για την προστασία της παγκόσμιας πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς το 1985. Την ίδια χρονιά, η πόλη Χάτρα εγγράφηκε στον κατάλογο της Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, ενώ επτά ακόμη αρχαιολογικοί χώροι (Νινευή, Νιμρούντ, Ασούρ, Σαμάρα, Ουρ, Βαζίτ, Ουκχαϊντίρ) εγγράφηκαν στον «ενδεικτικό κατάλογο» και πρόκειται να εξεταστεί η κήρυξή τους ως παγκόσμιων μνημείων. Θυμίζουμε ότι οι αρχαιολόγοι υπολογίζουν σε 100.000 τους σημαντικούς αρχαιολογικούς και ιστορικούς χώρους του Ιράκ, ενώ οι εντοπισμένοι αρχαιολογικοί χώροι ανέρχονται στις 14.000. Οι αρχές του Ιράκ είχαν έγκαιρα προειδοποιήσει την UNESCO για την «τύχη» των αρχαιολογικών θησαυρών που λεηλατήθηκαν το 1991, με τον «Πόλεμο του Κόλπου», και είχαν υποβάλει τέσσερις τόμους με τεκμηρίωση κλεμμένων αρχαίων που διακινήθηκαν στο διεθνές λαθρεμπόριο και που το ICOMOS σημειώνει ότι πωλούνται ακόμα μέσω του Διαδικτύου.

Τέλος, το ICOMOS καταδικάζει και πάλι τη δολοφονία αμάχων και την πολιτιστική καταστροφή στο Ιράκ και εκφράζει τη λύπη του «για τη μη ανάληψη πρωτοβουλίας από τη χώρα μας στην UNESCO, ως "προέδρου" στην ΕΕ και αντιπροέδρου στη Διακυβερνητική Επιτροπή Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, ώστε να υιοθετηθεί ψήφισμα για την προστασία των εγγεγραμμένων παγκόσμιων μνημείων του Ιράκ, από την έκτακτη Σύνοδο της Επιτροπής» (πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στο Παρίσι).