Associated Press

Οι σκηνές της κατάληψης της Βαγδάτης επαναλήφθηκαν χτες με ίδιο σενάριο στο Κιρκούκ: καταστροφή συμβόλων, «πανηγυρισμοί» και πλιάτσικο

Η πτώση του Κιρκούκ στα χέρια των Κούρδων πεσμέργκα χτες προκάλεσε την έξαλλη αντίδραση της τουρκικής πλευράς, που ζήτησε και «έλαβε» διαβεβαιώσεις από την αμερικανική κυβέρνηση ότι οι Κούρδοι θα «απομακρυνθούν» από την πόλη που κατέλαβαν, κατά τις υπάρχουσες πληροφορίες σχεδόν αναίμακτα.

Σύμφωνα με τον Πρέστον Μέντενχολ του MSNBC, αλλά και τον ανταποκριτή του «Αλ Τζαζίρα» Ουαντάχ Κανφάρ, οι ειδικές δυνάμεις των Αμερικανών «εξεπλάγησαν» από την κουρδική κίνηση και, ουσιαστικά, έτρεχαν χτες να προλάβουν τους πεσμέργκα. Η φρενήρης πορεία των Κούρδων μαχητών, που «δε βρήκαν σχεδόν καθόλου αντίσταση» από ιρακινά στρατεύματα, τις θέσεις των οποίων είχαν βομβαρδίσει ανηλεώς «Β-52», σταμάτησε στο κέντρο του σημαντικότερου πετρελαϊκού κέντρου του Βορείου Ιράκ. Οι πετρελαιοπηγές γύρω από την πόλη φαίνονταν να βρίσκονται σε «πολύ καλή κατάσταση». Οι αμερικανικές ειδικές δυνάμεις έφθασαν αρκετές ώρες αργότερα στο κέντρο της πόλης, όπου επαναλήφθηκε το σόου της Βαγδάτης, η ανατροπή ενός αγάλματος του Σαντάμ Χουσεΐν στην πλατεία «Αραφάτ» όπου κείτονταν οι σοροί δύο νεκρών Ιρακινών στρατιωτών, οι λεηλασίες κυβερνητικών κτιρίων, τα «πανηγύρια» όσων είδαν την άφιξη των Κούρδων και των Αμερικανών ως την έναρξη μιας νέας εποχής. Επρόκειτο κυρίως για μέλη του κουρδικού και του τουρκομανικού στοιχείου, που βλέπουν στην επιβαλλόμενη αμερικανική κατοχή μια «ευκαιρία». Οι συνοικίες των Αράβων, γηγενών και εποίκων, παρέμεναν σιωπηλές - ο φόβος των αντιποίνων για την «αραβοποίηση» γιγαντώνεται, και το μοιράζονται και οι Αμερικανοί.

Η είδηση ότι στο Κιρκούκ ανέμιζαν κουρδικά λάβαρα - οι πράσινες σημαίες της Πατριωτικής Ενωσης και οι κίτρινες του Δημοκρατικού Κόμματος - καθώς και η προέλαση των κουρδικών δυνάμεων σε θέσεις ακόμα πιο κοντά στη Μοσούλη, όπως ήταν αναμενόμενο, προκάλεσε το μεσημέρι την οργισμένη αντίδραση της Αγκυρας: η τουρκική πλευρά θεωρεί την επέκταση του Κουρδικού θύλακα ώστε να συμπεριλάβει τα κατά τεκμήριο σημαντικότερα πετρελαϊκά κοιτάσματα του Ιράκ «casus belli».

Ο Τούρκος ΥπΕξ Αμπντουλά Γκιούλ είχε επαφές με τον Αμερικανό ομόλογό του Κόλιν Πάουελ, στον οποίο υπενθύμισε τις υποσχέσεις της Ουάσιγκτον περί του ότι οι Κούρδοι δε θα ελέγχουν τις δύο πόλεις, αλλά θα βρίσκονται σε έναν «ομόκεντρο κύκλο» γύρω από τις αμερικανικές δυνάμεις. Ο Γκιούλ φέρεται να μετέφερε, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, την απειλή από πλευράς του τούρκου Α/ΓΕΣ στρατηγού Χιλμί Οζκιόκ, ότι αν οι Κούρδοι δεν αποχωρήσουν από το Κιρκούκ, θα τους βγάλουν από την πόλη τα τουρκικά στρατεύματα. Ο επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ «τον διαβεβαίωσε», είπε ο Γκιούλ, ότι τις επόμενες ώρες νέες αμερικανικές δυνάμεις επρόκειτο να καταφθάσουν στην πόλη - κυρίως αλεξιπτωτιστές της 173ης αερομεταφερόμενης Μεραρχίας - και θα «βγάλουν από την πόλη» τους Κούρδους. «Ο Πάουελ είπε ότι δε θα επιτρέψει να δημιουργηθούν de facto τετελεσμένα» στο βόρειο Ιράκ, σύμφωνα με τον Γκιούλ. Οι Τούρκοι «προσφέρθηκαν να βοηθήσουν» αν οι Αμερικανοί δεν είχαν αρκετές δυνάμεις, αλλά όπως ήταν φυσικό ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών αρνήθηκε: και μόνο η θέα τουρκικών δυνάμεων θα προκαλούσε ανάφλεξη...

Ωστόσο, στην Τουρκία θα επιτραπεί από τις ΗΠΑ να στείλει «στρατιωτικούς παρατηρητές», ο αριθμός των οποίων δε διευκρινίστηκε, για να «επαληθευτεί» η απομάκρυνση των κουρδικών δυνάμεων από την πόλη. Ο Γκιούλ επανέλαβε σαφώς και μιαν άλλη αξίωση της Αγκυρας: να «μην επιτραπεί σε ενόπλους ή αόπλους να καταστρέψουν τη δημογραφία και τη δομή των πόλεων αυτών». Ο Τούρκος ΥπΕξ είναι ξεκάθαρο πως φοβάται την οικονομική και εδαφική ισχυροποίηση των Κούρδων που θα μπορούσε να τους δώσει την ευκαιρία να διεκδικήσουν όχι μόνο αυτονομία, αλλά και ανεξαρτησία, πράγμα που θα αναζωπύρωνε και το Κουρδικό μειονοτικό πρόβλημα της Τουρκίας ραγδαία.

«Ας διατηρήσουμε την αισιοδοξία μας. Υπάρχουν σχέδια για κάθε ενδεχόμενο. Ελπίζω ότι αυτό το σφάλμα θα διορθωθεί αμέσως», δήλωσε σε δημοσιογράφους χτες ο Γκιούλ. Ο ίδιος είπε πως ο Μασούντ Μπαρζάνι τον διαβεβαίωσε επίσης ότι οι Κούρδοι θα «αποσυρθούν». Ο Τούρκος Α/ΓΕΣ Οζκιόκ επρόκειτο να συνομιλήσει αργά χτες βράδυ με τον Πτέραρχο Ρίτσαρντ Μάγιερς, τον Αμερικανό ομόλογό του. Η αμερικανική άποψη, όπως την εξέφραζε ανώνυμη στρατιωτική πηγή, είναι πως ο αμερικανικός έλεγχος Κιρκούκ και Μοσούλης «είναι προς το συμφέρον της περιφερειακής σταθερότητας», μια φράση που αναφέρεται εμφανώς όχι μόνο στις τουρκικές απειλές, αλλά και στις ανησυχίες Ιράν και Συρίας. Ο Πάουελ είπε χτες λακωνικά, αναφερόμενους στην τουρκική κυβέρνηση, ότι «τους καθησυχάσαμε», ενώ ο Αρι Φλάισερ, εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, επιβεβαίωσε ότι οι Τούρκοι «παρατηρητές» θα εγκατασταθούν στην περιοχή και οι Αμερικανοί «θα έχουν τον πλήρη έλεγχο της πόλης».

Ωστόσο, ο οπλαρχηγός της Πατριωτικής ΕνωσηςΟσμάν Μπανιμαρανί, δήλωσε ότι οι κουρδικές δυνάμεις «θα μείνουν στο Κιρκούκ» για να προετοιμάσουν τη μάχη (;) της Μοσούλης, του Τικρίτ, νοτιότερα. Το ενδεχόμενο οι Κούρδοι να προσπαθήσουν να μονιμοποιήσουν την παρουσία τους στο Κιρκούκ απειλούσε να πραγματώσει το «εφιαλτικό σενάριο του πολέμου μέσα στον πόλεμο»...