Ο έντονος ανταγωνισμός της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ) και των ΗΠΑ, όπως και η «εισβολή» της Ασίας στον τομέα του φαρμάκου αποτυπώθηκαν ανάγλυφα στην 3η Συνάντηση με θέμα «Ευρωπαϊκός Διάλογος περί Υγείας και Καινοτομίας», που έγινε χτες στην Αθήνα. Την εκδήλωση οργάνωσαν η Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας και η φαρμακευτική εταιρία «GlaxoSmithKline» και ήταν ενταγμένη στα πλαίσια της Ελληνικής Προεδρίας με επικέντρωση στις επιπτώσεις στους τομείς της Υγείας απ' τη διεύρυνση της ΕΕ με νέες χώρες.

Οπως αναφέρθηκε απ' τους Paul Weissenberg, διευθυντή του Τομέα των Επιχειρήσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, και τον Andrew Witty, πρόεδρο του Φαρμακευτικού Τομέα Ευρώπης της «GlaxoSmithKline», οι φαρμακευτικές εταιρίες με τα ερευνητικά τους κέντρα μεταφέρονται στις ΗΠΑ, όπου υπάρχουν ισχυρότερα κίνητρα για καινοτόμες πατέντες. Στη δεκαετία του '70 τα 20 καλύτερα φάρμακα στον κόσμο κυκλοφορούσαν στην Ευρώπη ενώ τώρα η κατάσταση έχει αντιστραφεί. Οι επενδύσεις για έρευνα και ανάπτυξη αυξήθηκαν κατά 240% στην Ευρωπαϊκή Ενωση και κατά 500% στις ΗΠΑ στη δεκαετία 1990-2001. Η Ευρώπη διαθέτει περισσότερες εταιρίες βιοτεχνολογίας από τις ΗΠΑ, αλλά αυτές είναι πιο ευπαθείς, επειδή απασχολούν λιγότερα άτομα και διαθέτουν λιγότερες πατέντες (patents) από τις αντίστοιχες αμερικανικές (Το 80% του συνόλου των αδειών ευρεσιτεχνίας δηλώθηκαν στις ΗΠΑ). Στην Ευρώπη οι ευρεσιτεχνίες έχουν το χαρακτήρα της οικοτεχνίας ενώ στις ΗΠΑ έχουν βιομηχανοποιηθεί, όπως αναφέρθηκε χαρακτηριστικά.

Ζητούμενο, λοιπόν, η διατήρηση των εταιριών στην Ευρώπη αλλά και να αντιμετωπιστεί ο τρίτος πόλος του ανταγωνισμού, που είναι η Ασία, όπως τονίστηκε χαρακτηριστικά απ' τον εκπρόσωπο της «GlaxoSmithKline». Οι προτάσεις διατυπώθηκαν στο όνομα της θεραπείας των ασθενών αλλά στην πραγματικότητα υπηρετούν τη διατήρηση και μεγιστοποίηση των κερδών. Ετσι, ένα από τα μέτρα που μελετώνται είναι η γενίκευση της διατήρησης της πατέντας για 10-11 χρόνια (την περίοδο αυτή απαγορεύονται τα αντίγραφα φαρμάκων που είναι φθηνότερα) αντί για 6-10 χρόνια που ισχύει σήμερα. Επίσης, προωθείται η λεγόμενη πρόταση των δέκα κρατών-μελών που ζητούν την άρση κάποιων περιορισμών που υπάρχουν σε εθνικό επίπεδο και εμποδίζουν την ελεύθερη διαμόρφωση των τιμών.

Αναφερόμενος στις πολιτικές των κυβερνήσεων ο εκπρόσωπος της «GlaxoSmithKline» είπε ότι εφόσον οι κυβερνήσεις δεν επιδοτούν, οι ίδιες οι εταιρίες θα πρέπει να μπορούν να διαμορφώνουν τις τιμές μέσα απ' την ανταγωνιστική τιμολόγηση ώστε να μη χάνουν. «Αν δεν πληρώνει κανείς δεν μπορεί να έχει άποψη», είπε χαρακτηριστικά.

Πάντως, όπως ανέφερε ο Paul Weissenberg, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει υιοθετήσει το 45% των προτάσεων των φαρμακοβιομηχάνων και θα τις παρουσιάσει στη σύνοδο των υπουργών Υγείας στις 2.6.2003.

Υπό αυτές τις συνθήκες φαίνεται να μη βρίσκει έδαφος ούτε και η πρόταση του Ελληνα υπουργού Υγείας, Κ. Στεφανή, για ειδική διάταξη στο Ευρωπαϊκό Σύνταγμα για την αναβάθμιση της Δημόσιας Υγείας στην Ευρωπαϊκή Ενωση, ώστε να μη θεωρείται εσωτερική αγορά...