Ολα τα ενδεχόμενα ανοιχτά για επέμβαση άφησε ο Αμερικανός Πρόεδρος, Τζορτζ Ουόκερ Μπους, μετά από συνάντηση που είχε με τον ΓΓ του ΟΗΕ, Κόφι Ανάν, τη Δευτέρα στο Λευκό Οίκο, θέτοντας, όπως ήταν φυσικό, τους δικούς του όρους...

«Οποια υποχρέωση και αν αναλάβουμε, θα είναι περιορισμένη σε μέγεθος και σε χρόνο», τόνισε ο Μπους, προσθέτοντας ότι θα εξαρτηθεί από το εάν ο Λιβεριανός Πρόεδρος, Τσαρλς Τέιλορ, εγκαταλείψει την εξουσία και τη χώρα.

Από την άλλη πλευρά, ο Κόφι Ανάν εμμένει καθώς κόμισε στη συνάντηση την απόφαση που ελήφθη στη διάρκεια σύσκεψης με ηγέτες χωρών της Δυτικής Αφρικής (ECOWAS), την περασμένη Τετάρτη, για ανάπτυξη ειρηνευτικής δύναμης 1.000 Δυτικοαφρικανών, που αναμένεται να μεταφερθεί εντός των επόμενων δύο βδομάδων.

Εξάλλου, ο Τσαρλς Τέιλορ έχει καταλήξει σε συμφωνία - κατόπιν πιέσεων από τις ΗΠΑ αλλά και άλλα κράτη - να αποχωρήσει από την Προεδρία της χώρας αλλά και να φύγει από τη χώρα μεταβαίνοντας στη Νιγηρία, η οποία του παρέχει, κατόπιν συμφωνίας, άσυλο, υπό τον όρο της πρότερης αποστολής στρατευμάτων που θα αναλάβουν να φέρουν τη σταθερότητα και θα αποτρέψουν συνέχιση των ταραχών.

Ουσιαστικά οι διαφορές είναι στις λεπτομέρειες.. καθώς οι ΗΠΑ επιδιώκουν την υιοθέτηση της επιλογής της επέμβασης. Η αμερικανική ηγεσία απαιτεί μία σταθερή ποδηγετημένη κυβέρνηση, ώστε να αποτελέσει εκ νέου το ορμητήριο των αμερικανικών δυνάμεων.

Οι τελευταίες δηλώσεις του εκπροσώπου του Λευκού Οίκου, Αρι Φλάισερ, αναφέρουν ότι το τελικό πράσινο φως για την επέμβαση, το χρόνο καθώς και τον αριθμό της δύναμης θα δοθεί από τον ίδιο τον Αμερικανό Πρόεδρο μετά την εξέταση της έκθεσης της ομάδας εκτίμησης. Πάντως, ανώτεροι Αμερικανοί αξιωματούχοι, που θέλησαν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους, τόνισαν προς το Associated Press, ότι οι ανώτεροι σύμβουλοι του Μπους επί θεμάτων ασφαλείας είναι διχασμένοι και ανίκανοι να καταλήξουν προς το παρόν σε συμφωνία όσον αφορά στη Λιβερία.

Οι πληροφορίες εξακολουθούν να είναι συγκεχυμένες σχετικά με το τι μέλλει γενέσθαι. Κατ' αρχάς έγινε λόγος ότι αυτή η δύναμη επέμβασης είναι σχεδόν ήδη σε θέση μάχης, όταν στα μέσα Ιούνη δόθηκε εντολή αλλαγής πλεύσης στο αμφίβιο επιθετικό πλοίο Kearsage, που μετέφερε 2.000 πεζοναύτες και απέπλευσε από τον Περσικό Κόλπο με προορισμό τις ΗΠΑ... Η εντολή, σύμφωνα με τις πληροφορίες, ανέφερε ότι η δύναμη των πεζοναυτών θα αναπτυσσόταν στη Λιβερία, προκειμένου να «προστατεύσει τον πληθυσμό». Δικαιολογία που χρησιμοποίησαν τόσο η Γαλλία όσο και η Βρετανία στο κοντινό παρελθόν για να αναπτύξουν στρατεύματα στις γειτονικές της Λιβερίας χώρες, Σιέρα Λεόνε και Ακτή του Ελεφαντοστού. Και στις δύο αυτές χώρες η εμφύλια σύρραξη συνοδεύτηκε από ωμές δολοφονίες αμάχων, γεγονός που νομιμοποίησε τη στρατιωτική επέμβαση δύο ιμπεριαλιστικών δυνάμεων στις πρώην αποικίες τους. Ομως, αυτή η εντολή αλλαγής πλεύσης τελικά ακυρώθηκε και το Kearsage επέστρεψε στη βάση του.

Κατά τους «Washington Times», για άλλη μία φορά υπήρξε διένεξη μεταξύ του υπουργού Αμυνας Ντόναλντ Ράμσφελντ και των στρατηγών του Πενταγώνου, όπως ακριβώς και στην περίπτωση του Ιράκ. Οι δύο στρατηγοί του Γενικού Επιτελείου διαφώνησαν στην αποστολή των 2.000 πεζοναυτών. Παραμένει άγνωστο μέχρι στιγμής αν εξέφρασαν τη συνολική αντίθεσή τους για αποστολή δύναμης επέμβασης στη Λιβερία, αν και ο Ράμσφελντ τους γνωστοποίησε όλα τα πιθανά και ενδεχόμενα σχέδια. Μία ακόμη διένεξη υπήρξε, πολύ γνώριμη αυτή, μεταξύ του Πενταγώνου και του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, με τον Κόλιν Πάουελ να ανακοινώνει δημόσια, θέλοντας να προκαταβάλει τις εξελίξεις, την αποστολή δύναμης «μικρής και ευέλικτης» για περιορισμένο χρονικό διάστημα. Οπως πολύ χαρακτηριστικά δήλωσε Αμερικανός αξιωματούχος στους βρετανικούς «Times», «ο Πρόεδρος μπορεί να κάνει οτιδήποτε. Ολα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά», ενώ πρόσθεσε ότι ήδη ο στρατιωτικός διοικητής των αμερικανικών δυνάμεων στην Ευρώπη έχει λάβει εντολές να ξεκινήσει τους σχεδιασμούς για μία πιθανή επέμβαση των ΗΠΑ στη Λιβερία.

Ουδείς αναλυτής μέχρι στιγμής δεν μπορεί να κατανοήσει τη δυστοκία της αμερικανικής κυβέρνησης, δεδομένης της εξαγγελθείσας στροφής της πολιτικής στην Αφρική, όπου μέχρι σήμερα δρούσαν «ανεξέλεγκτα» άλλες μεγάλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, ευρωπαϊκές εννοείται.

Σίγουρα δεν αποτελεί κίνδυνο ή εμπόδιο ο ίδιος ο Πρόεδρος Τσαρλς Τέιλορ, παρά τη δαιμονοποίησή του από τα δυτικά μέσα ενημέρωσης, που τον φέρουν να βρίσκεται πίσω από οποιαδήποτε εμφύλια διαμάχη στη Δυτική Αφρική. Σήμερα, ελέγχει μερικούς εκατοντάδες ελαφρά οπλισμένους στρατιωτικούς, δηλαδή μικρό τμήμα των Ενόπλων Δυνάμεων, που παραμένει πιστό στον Πρόεδρο. Μία ακόμη δύναμη που στέκεται στο πλευρό του Τέιλορ είναι διάφορες παραστρατιωτικές ομάδες που κυκλοφορούν ληστεύοντας τον πληθυσμό καθώς παραμένουν απλήρωτες εδώ και καιρό. Αναλόγως και οι «Λιβεριανοί για τη Συμφιλίωση και τη Δημοκρατία» (LURD), δυνάμεις που ελέγχουν το μεγαλύτερο μέρος της χώρας, είναι απείθαρχα και άτακτα στρατεύματα, στα οποία είναι πολλά παιδιά. Αυτό το στρατιωτικό φάσμα δύσκολα μπορεί να θεωρηθεί ως υπολογίσιμη απειλή για τον αμερικανικό στρατό. Είναι δυνατόν η οδυνηρή για τις ΗΠΑ εμπειρία στη Σομαλία, το περιστατικό Black Hawk Down, όπου 18 Αμερικανοί στρατιώτες σύρθηκαν μέχρι θανάτου στο κέντρο του Μογκαντίσου, να στοιχειώνει τις πιθανές μελλοντικές αμερικανικές επεμβάσεις στην Αφρική; Καμία σύγκριση με τη Σομαλία δεν έγινε κατά τη διάρκεια των διασκέψεων, τόνισε αξιωματούχος του επιτελείου Μπους στην «Washington Post».

Οι περισσότερες αναφορές κάνουν λόγο για δυστοκία που προκύπτει από τον ανταρτοπόλεμο στο Ιράκ. Σχεδόν 200.000 Αμερικανοί στρατιώτες συνιστούν τη δύναμη κατοχής στο Ιράκ, που αντιμετωπίζει όμως τεράστια προβλήματα. Δεν είναι μόνον το κόστος σε ανθρώπινες ζωές, αλλά κυρίως στο ηθικό των μισθοφόρων, που σε συνδυασμό με την παγκόσμια κατακραυγή για τα πολεμικά νεοαποικιακού χαρακτήρα σχέδια των ΗΠΑ, το Αφγανιστάν, καθώς και την επικείμενη προεκλογική κούρσα για τις προεδρικές εκλογές, κάνουν την κυβέρνηση Μπους να σκέφτεται δις μία ανάμειξή της στη Δυτική Αφρική.

Φυσικά τα κύρια άρθρα των δύο κύριων εκφραστών του κατεστημένου στις ΗΠΑ, της «Washington Post» και των «New York Times», προτρέπουν για την ανάπτυξη μιας «ειρηνευτικής δύναμης για ανθρωπιστικούς λόγους», που θα θέσει τα συμφέροντα των ΗΠΑ στη Δυτική και όλη την Αφρική σε «μακροπρόθεσμη βάση» αφού οι ΗΠΑ μπορούν εύκολα να ισχυριστούν ότι «ήταν έτοιμες να χρησιμοποιήσουν τη δύναμή τους για περισσότερους λόγους από τα στενά πλαίσια που καθορίζει η αυτοάμυνά τους».

Εξάλλου, τα παραδείγματα της Βρετανίας και της Γαλλίας είναι χαρακτηριστικά για την πολιτική που ακολουθείται στην Αφρική, οι κυβερνήσεις των οποίων ήδη ασκούν πιέσεις προς την αμερικανική να προχωρήσει στην εισβολή. Κατ' αρχάς η Βρετανία, που ήδη έχει εγκαταστήσει εκατοντάδες στρατιώτες στη Σιέρα Λεόνε, οι οποίοι υποστηρίζονται από 13.000 άνδρες του ΟΗΕ, επιτυχώς έχει προχωρήσει στην αποίκηση εκ νέου της πρώην αποικίας της, με Βρετανούς αξιωματούχους σε θέσεις-κλειδιά στην κυβέρνηση.

Από την πλευρά της η Γαλλία έχει στράτευμα της τάξης των 4.000 ανδρών στην Ακτή του Ελεφαντοστού και τώρα που η εκεχειρία έχει κατοχυρωθεί ξεκινά τις προσπάθειες δόμησης αποικιακής διακυβέρνησης. Και οι δύο ανησυχούν ότι εάν δεν μπει τάξη αμέσως ο εμφύλιος πόλεμος στη Λιβερία μπορεί να διαχυθεί στις γειτονικές χώρες, θέτοντας σε κίνδυνο τα δικά τους συμφέροντα. Το παράδειγμα των δυνάμεων των LURD, που υποστηρίζονται από τη Γουινέα, μία χώρα αντίβαρο των συμφερόντων των ΗΠΑ έναντι του καθεστώτος του Τσαρλς Τέιλορ, οι οποίες, σύμφωνα με τις αναφορές ανθρωπιστικών οργανώσεων, αποτελούνται από ψυχοπαθείς και εγκληματικά στοιχεία - απαγωγές και διά της βίας στρατολόγηση παιδιών, εξαναγκαστική εργασία, δολοφονικές επιθέσεις και σεξουαλική βία - καταδεικνύουν τον καταστροφικό χαρακτήρα της αμερικανικής πολιτικής στην περιοχή και την καλούν λοιπόν - Βρετανία και Γαλλία - να βάλει σε τάξη το «νοικοκυριό» της.

Ενώ κανείς δεν έχει αμφιβολία ότι ο Τσαρλς Τέιλορ είναι ένας στυγερός τύραννος, η δαιμονοποίηση ενός και μόνον ανθρώπου για την καταστροφή που έχει συντελεστεί στη Δυτική Αφρική είναι η πιο τετριμμένη όλων των εξηγήσεων που μπορεί να δοθούν. Εντέχνως δε λαμβάνει υπόψη το γεγονός ότι οι ΗΠΑ, παρά το πλούσιο ποινικό μητρώο του Τέιλορ, ήταν αυτές που τον στήριξαν και τελικά τον ανέδειξαν στην εξουσία το 1997. Κυρίως εντέχνως δε λαμβάνει υπόψη ότι για περισσότερο από ένα αιώνα οι δυτικές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις «άρμεξαν» όλους τους φυσικούς πόρους της περιοχής, εγκαθίδρυσαν κατ' εντολήν αυταρχικά καθεστώτα και τελικά επέτρεψαν την οικονομική καταστροφή, η οποία είχε αποτέλεσμα να ανακηρυχτούν «αποτυχημένα κράτη» και πολέμους που οργανώθηκαν από εγκληματικές συμμορίες. Ετσι, τώρα μπορούν θριαμβευτικά να επιβάλουν τη «νέα τάξη» και να ξαναρπάξουν τις αποικίες τους.