Ούτε βήμα πίσω δεν κάνουν οι μεγαλέμποροι και μεγαλοβιομήχανοι, οι οποίοι απαιτούν από την κυβέρνηση σκλήρυνση της οικονομικής πολιτικής που πλήττει τα ευρύτερα λαϊκά στρώματα. Βάζοντας «πλάτες» στην κυβέρνηση Σημίτη για συνέχιση και σκλήρυνση της εφαρμοζόμενης αντιλαϊκής πολιτικής, το Ιδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) - που εκπροσωπεί τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου - σε έκθεσή του για την ελληνική οικονομία που δημοσιοποιήθηκε χτες, ανακάλυψε ότι ...κινδυνεύει η πραγματική σύγκλιση, αν υπάρξει χαλάρωση της δημοσιονομικής πολιτικής! Επικρίνει, μάλιστα, την κυβέρνηση για τα ψίχουλα που τάζει στα κατώτερα λαϊκά στρώματα, υποστηρίζοντας πως έτσι δημιουργεί ...επεκτατικούς προϋπολογισμούς, που ενδέχεται να επιβραδύνουν τη δημοσιονομική προσαρμογή, με επιπτώσεις στον πληθωρισμό και το ρυθμό μείωσης του δημοσίου χρέους.

Οι συντάκτες της έκθεσης αναφέρουν πως η ελληνική οικονομία δεν απειλείται από ύφεση όπως συμβαίνει σε άλλες χώρες της ΕΕ, αλλά, αντίθετα, βρίσκεται σε φάση ταχείας ανόδου της ζήτησης - κατανάλωσης και επενδύσεων. Εντούτοις, υποστηρίζουν πως η δημοσιονομική πολιτική θα πρέπει να είναι προσηλωμένη στη μείωση των ελλειμμάτων, στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας και της επιχειρηματικότητας, διότι μια σειρά παράγοντες που τροφοδοτούν τις προϋποθέσεις για τη σύγκλιση, ενδεχομένως και να εκλείψουν.

Το ΙΟΒΕ εκτιμά ότι για την επίτευξη της πραγματικής σύγκλισης είναι απαραίτητη η επίτευξη τεσσάρων βασικών προϋποθέσεων.

Πρώτον, η ανάγκη να αναπτύσσεται ετησίως η ελληνική οικονομία, με ρυθμό αισθητά ταχύτερο από το μέσο όρο της ΕΕ, κάτι που συμβαίνει τα τελευταία χρόνια. Από το 1998, η ελληνική οικονομία αναπτύσσεται ταχύτερα από το μέσο όρο της ΕΕ και τα τρία τελευταία χρόνια, η διαφορά υπερβαίνει τις 2 ποσοστιαίες μονάδες. Οι συντάκτες της έκθεσης διατυπώνουν την άποψη ότι επειδή ενδέχεται να εκλείψουν ή να αποδυναμωθούν στο μέλλον οι παράγοντες που σήμερα συμβάλλουν στους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης (όπως οι πόροι του Γ' ΚΠΣ, τα έργα που πραγματοποιούνται για τους Ολυμπιακούς Αγώνες κλπ.), θα πρέπει να αναζητηθούν νέες πηγές ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας (που θα μπορούσαν να τροφοδοτήσουν ταχεία άνοδο στο μέλλον, όταν εξασθενίσουν οι σημερινοί συγκυριακοί παράγοντες). Για να αναπτυχθεί, συνεπώς, η ελληνική οικονομία στο μέλλον με ακόμη ταχύτερους ρυθμούς, που θα εξασφαλίσουν την πρώτη απαραίτητη προϋπόθεση της πραγματικής σύγκλισης κατά το ΙΟΒΕ απαιτείται:

• Η εξασφάλιση νέων πηγών χρηματοδότησης των επενδύσεων, οι οποίες πρέπει να συνεχίσουν να αυξάνουν με ταχείς ρυθμούς, κάτι το οποίο συνδέεται άμεσα με την ελκυστικότητα της ελληνικής οικονομίας και τη δυνατότητά της να προσελκύσει νέες εγχώριες και ξένες επενδύσεις.
• Η συνεχής βελτίωση της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας.
• Η επικράτηση κλίματος που θα ευνοεί την επιχειρηματικότητα και θα εντείνει τους ρυθμούς δημιουργίας νέων επιχειρήσεων.
• Η επιτάχυνση της ενσωμάτωσης της γνώσης στην παραγωγική διαδικασία.

Δεύτερον, η διασφάλιση της νομισματικής σταθερότητας. Δεν μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη και πραγματική σύγκλιση, αν ο πληθωρισμός στην Ελλάδα υπερβαίνει συστηματικά το μέσο όρο της ευρωζώνης, όπως συμβαίνει σήμερα, παρά το γεγονός, όπως αναφέρεται, ότι διατηρείται σε σταθερά επίπεδα. Η έκθεση του ΙΟΒΕ καταγράφει την ανησυχία των μεγαλοεπιχειρηματιών για την ...απόκλιση ανάμεσα στην αντίληψη που έχουν οι καταναλωτές για την πορεία του επιπέδου τιμών και την πραγματική εξέλιξη του δείκτη τιμών καταναλωτή. Ούτε λίγο ούτε πολύ, οι συντάκτες της έκθεσης κατηγορούν τον ελληνικό λαό ότι έχει την αίσθηση πως υπάρχει ακρίβεια...

Τρίτον, η μείωση του δημόσιου χρέους, το οποίο μέσα σε μια δεκαετία πρέπει να έχει περιοριστεί κάτω από το 60% του ΑΕΠ. Για να μειωθεί το χρέος σ' αυτό το διάστημα απαιτούνται πρωτογενή πλεονάσματα, που θα υπερβαίνουν το 5-6%του ΑΕΠ.

Τέταρτη προϋπόθεση για την επίτευξη της πραγματικής σύγκλισης αποτελεί ο εκσυγχρονισμός του κράτους και της Δημόσιας Διοίκησης, έτσι ώστε το κράτος να μετατραπεί σε ευκίνητο και αποτελεσματικό όργανο εφαρμογής των επιτελικών αποφάσεων, που λαμβάνει η εκάστοτε κυβέρνηση.

Αναφορικά με τις προοπτικές της διεθνούς οικονομίας, εκτιμάται ότι αυτή έχει εισέλθει σε τροχιά ανάκαμψης, η οποία αναμένεται να ενταθεί στα τέλη του 2003 - αρχές 2004. Οι ενδείξεις, όμως, διαφοροποιούνται αισθητά στις διάφορες περιοχές του κόσμου. Ετσι, σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, όπου οι προοπτικές ταχύτερης ανάπτυξης το 2004 είναι ήδη σαφείς, η οικονομία της Ευρωζώνης, υπόκειται ακόμη σε ισχυρές αβεβαιότητες και οι προβλέψεις είναι πιο συγκρατημένες.