Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλούν σ' όποιον επιχειρήσει να διαβάσει την απόφαση της Συνόδου της Λισαβόνας, οι δαιδαλώδεις διατυπώσεις και η προσπάθεια των «δεκαπέντε» να βαφτίσουν το ψάρι, κρέας.

Ολόκληρη η, παράξενα διατυπωμένη, απόφαση της Λισαβόνας, έχει ως εξής: «Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο πρέπει να καθορίσει ένα στόχο πλήρους απασχόλησης στην Ευρώπη, σε μια αναδυόμενη νέα κοινωνία περισσότερο προσαρμοσμένη στις προσωπικές (!;) επιλογές γυναικών και ανδρών. Εάν τα μέτρα που εκτίθενται παρακάτω υλοποιηθούν εντός υγιούς μακροοικονομικού πλαισίου, ένας μέσος ρυθμός οικονομικής αύξησης ύψους 3% περίπου αποτελεί μάλλον ρεαλιστική προοπτική για τα επόμενα έτη» (παράγραφος 6). Το κείμενο χρειάζεται αποκρυπτογράφηση.

Οι δυο προτάσεις δε συνδέονται λογικά, παρά μόνον επειδή συνάδουν με τα ιδεολογήματα του Μάαστριχτ για δήθεν αντιμετώπιση της ανεργίας με, μόνο, υψηλούς ρυθμούς οικονομικής αύξησης. Ξεχνούν, βέβαια, ότι η ΟΝΕ του Μάαστριχτ εκτίναξε την ευρωπαϊκή ανεργία στα ύψη, επιβάλλοντας ξέφρενους, «επιταχυνόμενους» ρυθμούς στο κυνήγι των ονομαστικών επιδόσεων («κριτήρια»). Αυτός είναι και ο λόγος που δεν υπάρχει «κοινή πολιτική απασχόλησης». Εξάλλου δεν δίνεται εδώ και χρόνια ούτε ένα ΕΥΡΩ επιπλέον για την «αντιμετώπιση» της ανεργίας. Η ανεργία έχει αφεθεί στο έλεος της αγοράς και της κερδοφορίας.

Η Κομισιόν που «εποπτεύει» καλύτερα από τις κυβερνήσεις έχει τονίσει, επανειλημμένα, ότι «η αύξηση του ΑΕΠ είναι ο βασικότερος παράγοντας που καθορίζει την αύξηση της διαθέσιμης απασχόλησης, αλλά δεν οδηγεί απαραίτητα και σε υψηλά ποσοστά απασχόλησης». Η Κομισιόν γνωρίζει αυτό που οι κυβερνήσεις φοβούνται να ομολογήσουν, ότι με δεδομένο την ΟΝΕ και το ΣΣ του Μάαστριχτ, απασχόληση δεν μπορεί να υπάρχει παρά μόνο με «διαρθρωτικές αλλαγές», φορολογική αναθεώρηση, μείωση μισθών, επιδομάτων, συντάξεων, επέκταση της εργασιακής φτώχειας.

Για τις Βρυξέλλες καλύτερα φτωχός παρά άνεργος, βολεύει και στην εργασιακή «προσαρμογή», όπως αποδεικνύει και το «αμερικανικό μοντέλο». Στη Λισαβόνα χρησιμοποιήθηκε και πάλι, μετά από χρόνια, το σύνθημα της «πλήρους απασχόλησης». Στη δικιά τους γλώσσα αυτό σημαίνει «αύξηση του ποσοστού απασχόλησης», όχι, βέβαια, δουλιά σε όλους.

«Ποσοστό απασχόλησης είναι ο αριθμός των απασχολουμένων σε σχέση με τον πληθυσμό που βρίσκεται σε ηλικία εργασίας» (Κομισιόν), είναι δηλαδή ένας τεχνικός, στατικός, όρος, που αφορά όχι μόνο τους άνεργους αλλά και τους «οικονομικά αδρανείς». Το 1997 το ποσοστό απασχόλησης στην ΕΕ ήταν 60,5% σε σύγκριση με το 74% στις ΗΠΑ. Στην Ελλάδα ήταν 56,7%.

Οπως διαμαρτύρεται η Κομισιόν «αν οι μισοί από τους σημερινούς ανέργους είχαν δουλιά, οπότε το ποσοστό ανεργίας της ΕΕ θα μειωνόταν στο επίπεδο των ΗΠΑ, το ποσοστό απασχόλησης θα ήταν 64%, θα εξακολουθούσε δηλαδή να είναι πολύ χαμηλότερο από τα επίπεδα των ΗΠΑ και της Ιαπωνίας».

Ετσι όταν αυτοί λεν «πλήρη απασχόληση», εννοούν αύξηση των «απασχολήσιμων», και όχι μείωση των ανέργων, με είσοδο στην αγορά εργασίας φθηνού «αχρησιμοποίητου εργατικού δυναμικού», (Κομισιόν) δηλαδή γυναίκες, πρόωρα συνταξιοδοτούμενοι κλπ. με «ευέλικτη» εργασία και μειωμένα εργατικά δικαιώματα. Αλλά όπως φαίνεται και στο κείμενο της Λισαβόνας ακόμη και αυτός είναι (...) ιδεατός «στόχος».

Γι' αυτό και δεν υπάρχει «κοινωνική» ευθύνη, από κράτος και κυβερνήσεις, αφού πλέον στην αγορά εργασίας της «νέας κοινωνίας» η εργασία δεν είναι «κοινωνικό αγαθό», αλλά «προσαρμοσμένες προσωπικές επιλογές ανδρών και γυναικών». Η «προσωπική επιλογή» δε συμβιβάζεται με συνδικάτα και «συλλογικές συμβάσεις», αλλά με την «προσαρμογή», την «απασχολησιμότητα».

Οπως τονίζει κυνικά η επόμενη παράγραφος 9, «κάθε πολίτης πρέπει να διαθέτει τις δεξιότητες που απαιτούνται για τη ζωή και την εργασία». Οσο για το «αντίδοτο» του 3%, αυτό διαψεύδεται από την ίδια την πραγματικότητα. Σύμφωνα με τα επίσημα στατιστικά στοιχεία της Κομισιόν (EUROSTAT), το 1998 η Ελλάδα είχε ετήσια οικονομική αύξηση 3,7% του ΑΕΠ, αλλά αυτό δεν εμπόδισε την ανεργία να εκτιναχτεί στο 10,7% του ενεργού πληθυσμού. Αντίστοιχα παραδείγματα έχουμε και στην Ισπανία (4,0% ανάπτυξη με 18,7% ανεργία), στη Φινλανδία (5% ανάπτυξη με 11,4% ανεργία) και στην Ιρλανδία (8,9% ετήσια ανάπτυξη και 9,8% ανεργία).

Ο Κ. Σημίτης αναγνώρισε ότι «η προσπάθεια να πετύχουμε την πλήρη απασχόληση στην Ευρώπη μέχρι το 2010 (...) δεν είναι δυνατό με ακρίβεια να οριστεί (...) και ελπίζουμε, με τους ρυθμούς αυτούς που σας είπα του 4%, να περιορίζουμε όλο και περισσότερο δραστικά την ανεργία». Για την προπαγάνδα είπε ότι «το 2010 θα 'χουμε όλοι δουλιά», ποιος θα θυμάται τότε ότι ο πρωθυπουργός δεν προσδιόρισε «με ακρίβεια», ή χρησιμοποίησε τη λέξη «ελπίζουμε» (...).