Το εγχώριο αλλά και διεθνές πολιτικό σκηνικό σχολίασε η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Αλέκα Παπαρήγα, σε συνέντευξη που παραχώρησε χτες στο ραδιοφωνικό σταθμό «Πλάνετ» και τη δημοσιογράφο Κύρα Αδάμ, την οποία παραθέτουμε στη συνέχεια.

-- Ο δικομματισμός δρα εναντίον των μικρότερων κομμάτων. Σε αυτό το πολύ δύσκολο σκηνικό πώς θα κινηθείτε;

-- Αλ. Παπαρήγα: «Ξέρετε, το πρόβλημα δεν είναι μόνο ύπαρξης δύο μεγάλων κομμάτων που δημιουργούν ένα ρεύμα και μια ψυχολογία "θα πάω με το νικητή". Υπάρχει και η άλλη πλευρά. Η ψυχολογία και η νοοτροπία του κόσμου διαμορφώνεται και σε άλλους τομείς που είναι αρκετά σκληροί. Π.χ., το θέμα της εργασίας. Οι χώροι της εργασίας και το ζήτημα της απασχόλησης. Οταν ένας άνθρωπος αντιμετωπίζει τεράστια προβλήματα, μειώνει τις απαιτήσεις του και παγιδεύεται, στο μικρότερο κακό, το προσωρινό, στο "ό,τι αρπάξω τώρα". Αυτό είναι το κυριότερο εμπόδιο που δυσκολεύει ένα μαζικό απεγκλωβισμό από το δικομματισμό. Ωστόσο υπάρχουν διεργασίες και μας ενδιαφέρει αυτές οι εκλογές να εκφράσουν μια τάση να γυρίσουν την πλάτη στα δύο κόμματα και στην πολιτική τους».

-- Οι Ευρωπαίοι πολίτες είναι υπερβολικά απαισιόδοξοι. Μήπως υπάρχει μια διαφορά συχνότητας και «γλώσσας» ανάμεσα στην Αριστερά και στη σύγχρονη Ευρώπη;

-- Α.Π.: «Να δούμε πρώτα τι είναι η σύγχρονη Ευρώπη. Είναι μια συμφωνία ανάμεσα σε καπιταλιστικά κράτη. Η ΕΕ παίρνει μια κοινωνική ρεβάνς εναντίον όλων των κατακτήσεων που υπήρχαν μετά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και προωθεί αλλαγές, ως εσωτερική ανάγκη του καπιταλιστικού συστήματος. Ο καπιταλισμός βγάζει στην επιφάνεια πλήρως όλα του τα αντιδραστικά στοιχεία. Δεν μπορεί ούτε να ελιχθεί, όπως τα προηγούμενα χρόνια, που υπήρχε και ένας άλλος συσχετισμός.

Αυτό είναι ένα υπόβαθρο που δημιουργεί στους λαούς ένα φόβο και μια απαισιοδοξία. Δεύτερο, η σοσιαλδημοκρατία μετά το Β' Παγκόσμιο πόλεμο, όχι σε όλες τις χώρες, έπαιζε ένα ρόλο ενεργητικό στην ανάπτυξη μιας προοδευτικής συνείδησης και στο δυνάμωμα της λαϊκής διεκδίκησης. Η σοσιαλδημοκρατία δεν ανήκει πια στην Αριστερά. Στηρίζει το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα. Επομένως, οι παράγοντες εκείνοι που ενίσχυαν τη λαϊκή αντίδραση αδυνατίζουν. Δηλαδή στην Ελλάδα π.χ. δικαιώθηκε η μετατόπιση του ΠΑΣΟΚ; Δε δικαιώθηκε. Μπορεί το ΠΑΣΟΚ να είναι κόμμα κυβερνητικό 20 χρόνια, αυτό δε σημαίνει ότι δικαιώνεται η πολιτική του».

-- Το «μούδιασμα» δεν είναι μόνο στους λαούς. Είναι σε όλη τη διεθνή κοινότητα, καθώς ουδείς αμφισβητεί την ηγεμονία των ΗΠΑ.

-- Α.Π.: «Και αυτό δεν είναι αντικειμενικό. Η Ευρώπη π.χ. - και δε θέλω να την ταυτίσω με την ΕΕ - έχει τις δυνάμεις και τις οικονομικές και τις στρατιωτικές - χωρίς να μιλάω για στρατιωτική αναμέτρηση με τις ΗΠΑ - να βάλει ένα φρένο. Δεν το έκανε. Αντίθετα επιζητεί να πάρει μέρος σε αυτή τη διανομή, παλεύοντας να μη μεγαλώσει η απόστασή της από την πρωτοκαθεδρία των ΗΠΑ, και στην πορεία να διεκδικήσει και αυτή τη θέση της. Επομένως, δεν είναι "μουδιασμένοι" όλοι. Οι λαοί είναι "μουδιασμένοι"».

-- Η Ελλάδα τι είναι; Είναι μια χώρα «μουδιασμένη»;

-- Α.Π.: «Δε συμφωνώ με καταστροφολογικές αντιλήψεις. Στην Ελλάδα προχώρησε η ενεργητική ενσωμάτωση στην οικονομία της ΕΕ. Προωθείται μια ανάπτυξη, η οποία όμως δεν έχει επίκεντρο τον άνθρωπο και τα λαϊκά στρώματα, αλλά το μεγάλο κεφάλαιο. Δε θα συμφωνήσω ότι στην Ελλάδα δε γίνεται τίποτα και υπάρχει αφασία. Υπάρχουν τομείς οι οποίοι αναπτύσσονται πάρα πολύ, τηλεπικοινωνίες, ενέργεια κλπ. Υπάρχουν άλλες προτεραιότητες στην ανάπτυξη και η ΝΔ δεν μπορεί να μιλάει τώρα για καμένη γη. Θα συνεχίσει την ίδια πολιτική. Την καμένη γη θα τη χρησιμοποιήσει για τα κοινωνικά δικαιώματα των εργαζομένων».

-- Ο Κ. Μητσοτάκης δήλωσε...

-- Α.Π.: «Είναι πολιτική της ΝΔ. Απλώς ο κ. Μητσοτάκης έχει την ιδιότητα να λέει τα πράγματα με το όνομά τους. Αλλοι δεν τα λένε. Ενδεχομένως να θέλει και κάτι άλλο να κάνει. Δε με αφορά αυτό εμένα. Η ΝΔ θα ακολουθήσει την ίδια και χειρότερη πολιτική. Το ίδιο και αν παραμείνει το ΠΑΣΟΚ. Είναι μια περίοδος που ετοιμάζεται το δεύτερο κύμα των αναδιαρθρώσεων. Οι αποφάσεις της ΕΕ μιλάνε καθαρά για το τι πρόκειται να επακολουθήσει. Το θέμα είναι να αναπτυχθούν πιο γρήγορα τα κινήματα απ' ό,τι η πρακτική πολιτική δράση των κυβερνήσεων».

-- Τα κινήματα για την αντιπαγκοσμιοποίηση που αναπτύσσονται και είναι αυτόνομα δεν επιθυμούν την ηγεμονία μιας συγκεκριμένης πολιτικής δύναμης. Επομένως αυτό το καινούριο σκηνικό κατά την άποψη των ΚΚ μπορεί να αναπτυχθεί και να αποδώσει;

-- Α.Π. «Εμείς έχουμε συναίσθηση ότι με τα σημερινά δεδομένα θα χρειαστεί πολύ δουλιά και υπομονή και επιμονή. Από την άλλη πλευρά μπορεί να έχεις απότομες εξελίξεις και πρέπει να είσαι σε θέση να αξιοποιήσεις την όξυνση των αντιθέσεων. Το κίνημα που αναπτύσσεται και στην Ευρώπη και παγκόσμια, αναπτύσσεται ακριβώς γιατί υπήρχαν σε εθνική βάση αγώνες και κινήματα. Εμείς δε θα συμφωνήσουμε με την άποψη που λέει ότι βλέπει ένα παγκόσμιο κίνημα χωρίς πόδια σε εθνικό επίπεδο και χωρίς δύναμη, και προπάντων ένα παγκόσμιο κίνημα που σε παγκόσμιο επίπεδο έχει διεκδικήσεις και σε εθνικό πεδίο ενσωματώνεται στην κυρίαρχη πολιτική. Είναι ένα κίνημα υπό διαμόρφωση. Αλλά δεν είναι και πολύ αυτόνομο. Μην ξεχνάτε ότι έχει χρηματοδοτηθεί ιδιαίτερα από τη γαλλική σοσιαλδημοκρατία και μέσα σε αυτό το κίνημα τελευταία, στο Παρίσι μπήκε και το κόμμα του Σιράκ, αξιοποιώντας αυτό (το κίνημα) στις αντιθέσεις με τις ΗΠΑ. Εμείς θέλουμε τον κόσμο στους δρόμους, έστω κι αν τα αιτήματά του ή η στρατηγική του κινήματος δεν είναι καθαρή. Κι όταν λέω στους δρόμους, εννοώ με όλες τις μορφές».

-- Είναι πολλοί που σας προσάπτουν ότι το ΚΚΕ, επί της ουσίας, δε θέλει συνεργασίες...

-- Α.Π.: «Αν το ΚΚΕ δεν ήθελε συνεργασίες, θα σήμαινε ότι δε θα ήταν γνήσιο Κομμουνιστικό Κόμμα, διότι η ιδεολογία και η ιστορία μας λέει το εξής: Για να υπάρξουν αλλαγές, πρέπει να υπάρχει ένα ισχυρό κίνημα, που στην πορεία μάλιστα θα πρέπει να γίνει, αυτό που λέμε, πλειοψηφικό. Πώς θα γίνει αυτό το ισχυρό κίνημα, αν δεν υπάρχει πολιτική συμμαχιών και στο κοινωνικό επίπεδο; Εδώ δε γίνεται καμιά κουβέντα από τα άλλα κόμματα. Βεβαίως, πρέπει να γίνει και στο πολιτικό. Εμείς όχι απλώς πιστεύουμε στην πολιτική συμμαχιών, δεν είναι τακτικός ελιγμός για μας, ούτε για να πάρουμε μια φέτα ψήφων από το ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ. Για εμάς η συνεργασία έχει να κάνει και με τη στρατηγική επιδίωξη για ένα διαφορετικό δρόμο ανάπτυξης της ελληνικής κοινωνίας, αλλά έχει να κάνει και με την ανάγκη να αποσπάσει το λαϊκό κίνημα κάποιες κατακτήσεις για να βρει το κουράγιο να συνεχίσει.

Η συνεργασία, σήμερα, έχει πολύ περισσότερες απαιτήσεις από ό,τι χτες και προχτές. Μπορούμε να συνεργαστούμε με δυνάμεις οι οποίες έχουν προγράμματα σοσιαλδημοκρατικά; Η συνεργασία έχει ορισμένες απαιτήσεις. Μπορούμε να συνεργαστούμε με κόμματα που είναι υπέρ της στρατιωτικοποίησης της Ευρώπης; Μπορούμε να συνεργαστούμε με κόμματα που είναι υπέρ της ΟΝΕ; Τι μπορεί να γίνει; Μέσα στο κίνημα να συμπέσουμε με άλλα κόμματα στη διεκδίκηση ορισμένων στόχων πάλης. Αυτό βεβαίως έχει γίνει κατά καιρούς. Εκεί, μπορεί να υπάρξουν και διαφοροποιήσεις. Αλλά πολιτική προγραμματική συνεργασία δεν μπορεί να γίνει. Και δεν μπορεί μια συνεργασία να ευοδωθεί μόνο στη βάση αντιΠΑΣΟΚ και αντιΝΔ. Δε γίνεται. Πρέπει να είναι και στο διά ταύτα».

-- Βλέπετε στο μακρινό μέλλον έναν ιστορικό συμβιβασμό, που ενδεχομένως θα οδηγούσε σε ανάδειξη ενός νέου Συνασπισμού Αριστεράς και Προόδου, για να μην πάω στο παλιό;

-- Α.Π.: «Να ξεκαθαρίσω ότι για μας η συμμαχία περικλείει και το συμβιβασμό. Η εργατική τάξη συμπίπτει εφ' όλης της ύλης με τα μικρομεσαία στρώματα; Οχι. Εχει κοινά, αλλά έχει και διαφορές. Πρώτος συμβιβασμός είναι αυτός, να βρούνε μια κοινή γλώσσα. Δεύτερο, στο πολιτικό επίπεδο. Το θέμα είναι ποιοι συμβιβασμοί πρέπει να γίνουν. Εγώ δε θα χρησιμοποιήσω τον όρο ιστορικός συμβιβασμός, γιατί ο ιστορικός συμβιβασμός όταν έγινε, ωφέλησε και οδήγησε τελικά προς δεξιά μετατόπιση, ανεξαρτήτως των προθέσεων αυτών που υιοθέτησαν την ιδέα. Δεν πρέπει να απογοητευτεί ο λαός από λαθεμένες συνεργασίες. Είναι άλλο πράγμα στο ξεκίνημά της να είναι λάθος μια συμμαχία, και είναι άλλο πράγμα να έχει προβλήματα στη συνέχεια. Να ξεκινήσει σε μια όσο γίνεται στέρεη βάση. Στην πορεία μπορεί να έχει προβλήματα. Μπορεί να φταίει ο ένας ή ο άλλος, ή να σου βάλει η ζωή νέα προβλήματα και η συμμαχία να ξεπεραστεί. Αλλά όχι να πάμε από το ξεκίνημα για μια συμμαχία, στην οποία ο ένας επιβουλεύεται τον άλλον. Οταν έγινε ο ΣΥΝ το '89, πριν αλέκτωρα φωνήσαι τρις τα στελέχη της ΕΑΡ έβαζαν ζήτημα να μετατραπεί η συμμαχία σε κόμμα. Δηλαδή, ήθελαν να ξεπεράσουν το ΚΚΕ. Τώρα γίνεται μία συμμαχία, αυτό που λένε ενότητας της Αριστεράς, και διαγκωνίζονται για να γίνει ένας νέος φορέας, δηλαδή να ξεπεραστεί ο ΣΥΝ. Εδώ λοιπόν, μέσω των συμμαχιών, υπάρχουν άλλοι σχεδιασμοί. Εμείς δεν μπορούμε να ακολουθήσουμε αυτή τη λογική».