Η διαδικασία διεύρυνσης της ΕΕ, όπως αποφασίστηκε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (ΕΣ) στις 10 και 11 Δεκέμβρη 1999, προβλέπει μεταξύ άλλων:

1. «Το ΕΣ τονίζει την αρχή της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών με το Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και παροτρύνει τα υποψήφια κράτη να καταβάλλουν κάθε προσπάθεια για την επίλυση κάθε εκκρεμούς συνοριακής διαφοράς και άλλων συναφών θεμάτων. Αλλως, θα πρέπει να φέρουν τη διαφορά ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου εντός ολίγου χρονικού διαστήματος...»

2. «Το ΕΣ εκφράζει την ικανοποίησή του για τις πρόσφατες θετικές εξελίξεις στην Τουρκία, όπως επισημαίνει η Επιτροπή στην έκθεση προόδου της, καθώς και την πρόθεση της Τουρκίας να συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις της προκειμένου να συμμορφωθεί προς τα κριτήρια της Κοπεγχάγης».

Κατ' αρχήν γεννώνται ορισμένα ερωτήματα:

Πρώτον, ποιες είναι οι συνοριακές διαφορές Ελλάδας - Τουρκίας και από πότε αναγνωρίζουμε κάτι τέτοιο;

Δεύτερον, ποια είναι η πραγματικότητα της ΕΕ, το Συμβούλιο της οποίας παρότρυνε την παράταση εκκρεμών συνοριακών διαφορών; Οι ίδιες δυνάμεις που έσπρωξαν ή και καθοδήγησαν τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας και σε συνεργασία ή σε... φιλικό ανταγωνισμό με τις ΗΠΑ έκαψαν τα όμορφα χωριά της γειτονικής μας χώρας.

Τρίτον, ποιο είναι αυτό το Διεθνές Δικαστήριο, για το οποίο τόσες επιφυλάξεις ήγειρε ο Ανδρέας Παπανδρέου και φυσικά η Αριστερά (πρόσφατα και κορυφαία στελέχη της ΝΔ); Μήπως, μετά και την «κατάρρευση» της ΕΣΣΔ και τους νέους συσχετισμούς δύναμης στον πλανήτη μας, αποτελεί ένα ακόμα διεθνές όργανο που μόνον για το δίκιο των λαών δεν ενδιαφέρεται;

Τέταρτον, ποιες είναι οι θετικές εξελίξεις στην Τουρκία; Το απίστευτο χάσμα φτωχών και πλουσίων; Τα ανθρώπινα δικαιώματα που καταπατιούνται, όχι μόνο για τους Κούρδους, αλλά και για τους Τούρκους; 'Η η συνεχιζόμενη τουρκική στρατιωτική κατοχή στην Κύπρο;

Ορισμένοι - κάνω την υπόθεση πως γίνεται καλοπροαίρετα - έχουν την άποψη ότι «φτάνει πια αυτή η ακαμψία, αυτό το τέλμα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις». Πρέπει - λένε - να προχωρήσει η χώρα, να γίνουν βήματα, «επιτέλους να γίνει κάτι». Και υποστηρίζουν ότι αυτή η πολιτική είναι κάτι το νέο, το μεταρρυθμιστικό...

Φυσικά κανείς, εκτός κι αν είναι τρελός ή έχει συμφέροντα, δε θέλει τον πόλεμο. Οι λαοί επιζητούν και αγωνίζονται για την ειρήνη. Και ασφαλώς το ερώτημα που γεννιέται είναι πώς αυτή διασφαλίζεται;

Μια παλιά ιδέα...

Ισως γνωρίζουν ορισμένοι ότι αυτή η «ιδέα» περί ελληνοτουρκικής φιλίας ή «βυζαντινοθωμανικής συνύπαρξης» είναι πολύ παλιά.

Στους βυζαντινούς χρόνους, στον 14ο κυρίως αιώνα, οι θέσεις αυτές αναπτύσσονται από τον Γρηγόριο Παλαμά και τους συνεργάτες του μεγαλογαιοκτήμονες, οι οποίοι και έδωσαν στο λεγόμενο «ησυχαστικό κίνημα» τον ιδεολογικό μανδύα της «βυζαντινοθωμανικής συνύπαρξης», η υλοποίηση της οποίας προϋποθέτει την «παράδοση» της πολιτικής εξουσίας της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας στον Οθωμανικό Σουλτάνο.

Η γεωπολιτιστική και γεωπολιτική θεωρία περί «ενδιάμεσης περιοχής» ήταν όχι απλά γνωστή, αλλά είχε προετοιμαστεί με πολύ έντεχνο τρόπο και πριν από το πραξικόπημα του '67. Και λίγο αργότερα, ο εκπρόσωπος Τύπου της χούντας, ο Γεώργιος Γεωργαλάς, έθεσε το... θέμα το Δεκέμβρη του 1970, ως επίσημος εκπρόσωπος της ελληνικής κυβέρνησης σε συνεντεύξεις και ομιλίες του.

Θα θυμούνται επίσης οι παλιότεροι ότι σε δηλώσεις του στη «Μιλιέτ», στις...29 Μάη του 1971 ο συνταγματάρχης Γεώργιος Παπαδόπουλος, ο οποίος είχε διατελέσει αξιωματικός της ΚΥΠ και μισθοδοτούμενος της CIA σε συνομιλίες του με τον Μετίν Τόκερ, γαμπρό του Προέδρου της Τουρκίας Ισμέτ Ινονού, είχε θέσει και ζήτημα «Ελληνοτουρκικής Ομοσπονδίας».

Ανάλογες θέσεις είχε παλαιότερα και ο δικτάτορας Ιωάννης Μεταξάς, όταν αρνήθηκε να συμμετάσχει στον πόλεμο της Μικράς Ασίας, αλλά και πολλοί άλλοι που διαχειρίστηκαν το θέμα.

Φυσικά, για να μην το ξεχάσουμε και αδικήσουμε το σημερινό Πρόεδρο των ΗΠΑ, Μπιλ Κλίντον, και την... ευγενέστατη υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Μαντλίν Ολμπράιτ, η οποία ενοχλήθηκε από την ομιλία του Ελληνα Κωστή Στεφανόπουλου - το δρόμο, στα χρόνια της αμερικανοκρατίας του κόσμου, άνοιξε ο Χάρι Τρούμαν.

Κατέστησε σαφές από το '49, όταν ιδρύθηκε το ΝΑΤΟ, ότι η Ελλάδα και η Τουρκία - εντάχθηκαν σ' αυτό το '52 - θα έπρεπε να αποτελέσουν στο μέλλον ένα «ενιαίο όλο». Και όταν αργότερα με βάση το δόγμα Τρούμαν χρηματοδοτήθηκαν η Ελλάδα και η Τουρκία, αυτό έγινε στη βάση μιας σαφούς γεωπολιτικής λογικής, αυτής του «ενιαίου ελληνοτουρκικού χώρου».

Γιατί δε μας έσωσε η όποια.. ελληνοτουρκική φιλία;

Πρώτον, γιατί χτίστηκε με τις προσταγές και τα σχέδια των Αγγλογάλλων, στις αρχές του αιώνα, των Αγγλων στη συνέχεια και των Αμερικανών από το '47 έως και σήμερα.

Δεύτερον, γιατί δε στηρίχτηκε στους λαούς της Ελλάδας και της Τουρκίας, αλλά σε συμφωνία και κοινά... εποχιακά συμφέροντα των αρχουσών τάξεων των δύο χωρών, με δεδομένη μάλιστα τη διαφορετική δομή των δύο αυτών κυρίαρχων ομάδων. (Επεκτατική η τουρκική, πολλές φορές ούτε καν «αμυντική» η ελληνική).

Τρίτον, γιατί η λεγόμενη αυτή φιλία δεν έθεσε ως προϋπόθεση τη δικαίωση - έστω μετά από συμβιβασμούς, τη μικρή δικαίωση - του Ελληνισμού της Ιμβρου, της Τενέδου της Κωνσταντινούπολης στο παρελθόν και της Κύπρου από το '74 έως σήμερα.

Το χειρότερο είναι ότι κάτω από την αμερικανική ομπρέλα ξεχάσαμε - για να μη χρησιμοποιήσω άλλη περισσότερο δόκιμη έκφραση - ως επίσημο κράτος, ως κυβέρνηση τους Σέρβους, ή αν θέλετε συνολικά τις συμμαχίες μας στα Βαλκάνια. Η Ελλάδα, η επίσημη Ελλάδα και δε μιλάω για το λαό μας, που έκλαιγε με κάθε νατοϊκή βόμβα που έπεφτε στο Βελιγράδι - αναζήτησε όλα αυτά τα χρόνια, κυρίως από το 1989 και μετά περίεργες συμμαχίες. Εφτασε πριν από δέκα χρόνια να τυπώνει μέχρι και τις αφίσες των φιλοτουρκικών πολιτικών δυνάμεων της Βουλγαρίας και της Αλβανίας και σήμερα να παίρνει μέρος σε διαβαλκανικές διασκέψεις χωρίς τη συμμετοχή του Βελιγραδίου.

Θα έλεγα, ότι δε θα πείραζε να ξαναδιαβάσουμε:

1. Τον παγκόσμιο Χάρτη του Τούρκου Ναυμάχου και χαρτογράφου Πίρι Ρέις, ο οποίος το 1517 προσέφερε στο Σελίμ Α΄ ένα δικό του παγκόσμιο χάρτη, προκειμένου να ευοδωθεί η παγκόσμια τουρκική κυριαρχία μέσω της θάλασσας.

2. Το βιβλίο του Τουργκούτ Οζάλ «Η Τουρκία στην Ευρώπη», έκδοση στα γαλλικά του 1988, όπου καθορίζει ότι η χώρα του θα είναι η ηγεμονική δύναμη αυτού του... περίφημου «ελληνικού χώρου».

3. Αν δε βρίσκει κανείς στα βιβλιοπωλεία τα δύο παραπάνω βιβλία τότε μπορεί να ρίξει τουλάχιστον μια ματιά στην έκδοση, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Λιβάνη, του βιβλίου του Zbigniew Brezinski, συμβούλου επί θεμάτων ασφαλείας των ΗΠΑ «The grand Chessboard».

Εκεί θα μπορέσει να κατανοήσει ότι και οι αποφάσεις του Ελσίνκι εντάσσονται σε μια γενικότερη λογική «της ηγεμονίας νέου τύπου των ΗΠΑ στον κόσμο του 21ου αιώνα», όπως την αναφέρει.

Και θα διαβάσει ότι για τις ΗΠΑ η Τουρκία είναι η μεγάλη περιφερειακή δύναμη στο κέντρο της Ευρασίας. Μια χώρα που βρίσκεται νοτιοδυτικά του μαλακού υπογαστρίου των στρατηγικής σημασίας χωρών της πρώην ΕΣΣΔ, συνορεύει με το Ιράκ και το Ιράν, περιοχή στην οποία βρίσκεται το 80% των σημερινών αξιοποιήσιμων παγκόσμιων αποθεμάτων πετρελαίου, τόσο απαραίτητης για την παγκόσμια ηγεμονία της Ουάσιγκτον, αλλά και με τη Συρία, τόσο απαραίτητης πλέον για την ασφάλεια του Ισραήλ.

Η Ελλάδα λοιπόν μετά το Ελσίνκι - και αυτό που θα πω δεν αποτελεί προσωπική αιχμή κατά κανενός - είναι υποχρεωμένη, τουλάχιστον να προσέξει πολύ. Οι περιπέτειες με τα Ιμια, τον Οτσαλάν, τους πυραύλους «S-300», οι συνεχείς παραβιάσεις του εναέριου χώρου και κυρίως η συνεχιζόμενη επιχείρηση της Αγκυρας να παγιώσει τα «συμφέροντά» της στο Αιγαίο αλλά και στην Κύπρο, δεν επιτρέπουν τον όποιο εφησυχασμό.

Και μια... σημείωση: Την ειρήνη τη θέλουν πραγματικά μόνο οι λαοί. Αυτοί που πουλάνε όπλα ή έχουν το κόμπλεξ της παγκόσμιας ηγεμονίας, δεν επιδιώκουν παρά μόνο πολέμους, από γένεσης του Κόσμου. Γι' αυτό κάθε συμμαχία είναι ανώφελη αν υποτιμά την ιστορία και τα σύγχρονα δεδομένα.

Οσο γι' αυτούς που βαυκαλίζονται ότι στην Ευρώπη ακούγεται η φωνή μας θα τους θύμιζα τονίζοντας άλλη μια φορά ότι αυτό δεν αποτελεί προσωπική αιχμή κατά κανενός, ότι ο Κωλέττης ήταν πολύ αρεστός στα σαλόνια του Μέτερνιχ, την ίδια εποχή που ο Κολοκοτρώνης ήταν ανεπιθύμητος.