Με όρους ανοιχτής σύγκρουσης εκφράστηκε χτες η υποβόσκουσα από καιρό κρίση μεταξύ του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ) και των συλλογικών φορέων των εκδοτών, με αφορμή την παρουσίαση από το ΕΚΕΒΙ της νέας νομικής μορφής του ηλεκτρονικού κόμβου «Βιβλιονέτ» και την παρουσίαση των στοιχείων για την ελληνική βιβλιοπαραγωγή κατά την πενταετία 1998-2002.

Παίρνοντας το λόγο, μετά την παρουσίαση των δύο θεμάτων από τον διευθυντή του ΕΚΕΒΙ, Χρήστο Λάζο, ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εκδοτών Βιβλιοχαρτοπωλών, Γιώργος Δαρδανός, άσκησε σκληρή κριτική στα στοιχεία του «Βιβλιονέτ», αλλά και στη γενικότερη στάση που κρατά το ΕΚΕΒΙ στα προβλήματα των εκδοτών. Αρχικά σημείωσε ότι τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν χτες δε δόθηκαν προηγουμένως στους εκδότες για να τα εκτιμήσουν και ότι τα περσινά στοιχεία από το «Βιβλιονέτ» ήταν κατά 80% λανθασμένα. Ο ίδιος, όπως είπε, εμπιστεύεται περισσότερο τα στοιχεία που δίνει ο «Ιχνευτής», κάτι, που όπως υπογράμμισε, κάνουν και οι σχετικοί ευρωπαϊκοί φορείς σε σχέση με την ελληνική βιβλιοπαραγωγή. Προέβλεψε ότι η ελληνική βιβλιοπαραγωγή θα πέσει κάτω από τους 5.000 νέους τίτλους ετησίως, ενώ πολλοί εκδότες δε θα υπάρχουν λόγω της χρεοκοπίας πολλών μικρομεσαίων εκδοτικών επιχειρήσεων και των συγχωνεύσεων.

Αναφερόμενος στην «ψεύτικη» και «απατηλή», όπως τη χαρακτήρισε, εικόνα που δίνει το ΕΚΕΒΙ για το βιβλίο στην Ελλάδα, είπε πως δε γίνεται αναφορά στην ποιότητα των τίτλων που εκδίδονται, ενώ, λόγω αυτής της εικόνας, οι εκδότες παρουσιάζονται ως ευημερούντες. Πρόσθεσε πως υπάρχει έλλειψη υποδομής για το βιβλίο, φέρνοντας ως παράδειγμα τις σχολικές βιβλιοθήκες, οι περισσότερες από τις οποίες είναι κλειστές γιατί δεν ανανεώθηκαν οι συμβάσεις των βιβλιοθηκονόμων, ενώ δεν αγοράστηκε κανένα βιβλίο για τον εμπλουτισμό τους, εκτός από το «πόνημα» της συζύγου του Αμερικανού πρέσβη!

Σε αυτό το σημείο αντέδρασε ο Χ. Λάζος, ρωτώντας τον ομιλητή αν βγάζει «πολιτικό λόγο»(!), ακολούθησε λογομαχία και η απάντηση του προέδρου της ΠΟΕΒ, ότι ο διευθυντής είναι πολύ μακριά από τα προβλήματα των εκδοτών και ότι ασκεί προσωπική πολιτική.

Για παραμορφωτικό «καθρέφτη» όμως κατηγόρησαν και άλλοι εκδότες το ΕΚΕΒΙ, αλλά και για μη ενημέρωση των εκδοτών - μετόχων του «Βιβλιονέτ». Η απάντηση ήταν, σε ό,τι αφορά στα θέματα που έθεσε ο Γ. Δαρδανός, ότι δεν αφορούσαν τη συγκεκριμένη συνέντευξη, ενώ για τα στοιχεία του κόμβου ειπώθηκε ότι βασίζονται σε διεθνώς αναγνωρισμένη μεθοδολογία. Για τα προβλήματα της πιστότητας των στοιχείων η απάντηση ήταν πως ορισμένοι εκδότες δεν ανταποκρίθηκαν στην αποστολή στοιχείων στον κόμβο.

Για τον κόμβο τώρα, από «Βιβλιονέτ ΑΕ» - με μετόχους το ΕΚΕΒΙ, τους συνδικαλιστικούς φορείς των εκδοτών και μεμονωμένους εκδότες - μετατράπηκε απλώς σε «Βιβλιονέτ», αφού, όπως εξήγησε ο Χ. Λάζος, «δεν εξασφαλίστηκε η βιωσιμότητα του κόμβου ως εταιρία» και οι μέτοχοι αποφάσισαν το πέρασμά της εξ ολοκλήρου στο ΕΚΕΒΙ, το οποίο θα προσφέρει πλέον τα στοιχεία δωρεάν.

Οσο για τα ίδια τα στοιχεία, έστω και αμφισβητήσιμα από τους εκδότες, προκύπτει ότι το 2002 (για το 2003 τα στοιχεία ακόμη συγκεντρώνονται...) εκδόθηκαν συνολικά 6.596 νέοι τίτλοι (χωρίς τις επανεκδόσεις) έναντι 6.616 το 2001, 7.030 το 2000, 6.331 το 1999 και 5.776 το 1998. Διαπιστώνεται λοιπόν μία κάμψη κατά 0,3% σε σύγκριση με το 2001, με το ΕΚΕΒΙ να βλέπει ωστόσο το «ποτήρι μισογεμάτο», αφού σε σχέση με το 1998 διαπιστώνεται αύξηση κατά 14%. Ωστόσο, όπως σημειώνεται στα στοιχεία, «η μείωση αυτή δε φαίνεται να συνοδεύεται και από αντίστοιχη κάμψη των πωλήσεων». Ετσι, σε ένα δείγμα 25 ανώνυμων εκδοτικών εταιριών και έξι αλυσίδων βιβλιοπωλείων που παρακολουθεί το ΕΚΕΒΙ, η αύξηση του κύκλου εργασιών τους το 2002 αυξήθηκε κατά 12,2% και 7,9% αντίστοιχα. Παρενθετικά το «Βιβλιονέτ» αναφέρει ως εξήγηση τη μείωση του κόστους παραγωγής. Κάτι που μπορούν να το καταφέρουν τα μεγάλα εκδοτικά ολιγοπώλια (με πολλούς τρόπους), αλλά σε καμία περίπτωση τα μικρά εκδοτικά...