«Κυρτή μορφή και έρως» τιτλοφορείται αυτό το έκθεμα της OUTLOOK»
Αν και δε θα 'θελα να δώσω έμφαση σ' ένα γεγονός μέτριας έως μικρής σημασίας, και εννοώ την έκθεση OUTLOOK, αυτό όμως έγινε αφορμή να φανούν οι λειτουργίες τέτοιων εκδηλώσεων. Θέλω, λοιπόν, να κάνω κάποιες παρατηρήσεις. Οι παρατηρήσεις αφορούν στους λεγόμενους παράγοντες και ελάχιστα στους εκθέτοντες, τους οποίους δεν κρίνω, γιατί αν και αισθάνομαι άλλου επαγγέλματος - είμαι άλλου επαγγέλματος - θεωρώ ότι την ίδια περιπέτεια ζούμε. Μια επιπλέον αφορμή ήταν οι λίγες αντιδράσεις που προκάλεσαν κάποια έργα. Ούτε τα έργα, ούτε οι αντιδράσεις με απασχόλησαν - και πόσους απασχόλησαν; - αλλά με απασχόλησε η σπουδή μερικών συναδέλφων να τα υπερασπιστούν στο όνομα της «ελευθερίας της έκφρασης».
Δεν κατάλαβα να ζήτησαν οι θιγόμενοι συνηγόρους. Αφήνουμε δε που μπορεί να τους το χάλασαν, αν ήταν μέσα στις προθέσεις τους οι αντιδράσεις. Για να μην φτάσουμε στις εννοιολογικές προεκτάσεις μέχρι τους υπερασπιστές. Δεν ξέρω αν αξίζει να καταδέχεται κανένας τμηματικά την ελευθερία και μάλιστα από αστικές κοινωνίες, που είναι πρόθυμες να εκχωρήσουν τέτοιες, ανώδυνες γι' αυτές, «ελευθερίες». Η χωρίς όρια ελευθερία, προς μια κατεύθυνση, είναι νόθο αίτημα και ειδικά όταν απαιτείται για έναν κλάδο. Χωρίς όρια είναι το χάος. Οταν έλεγαν για κάποιον ότι αυτός δεν έχει όρια, και στην πατρίδα μου το έλεγαν, εννοούσαν τον τρελό και τον υπερβολικό. Οθεν προκύπτει, μην το παρακάνεις = μηδέν άγαν. Γιατί, αν το σοβαρέψουμε λίγο, η πραγματική ελευθερία είναι συνάρτηση του νόμου. Ο νόμος, ο κανόνας, δίνει ουσιαστικό περιεχόμενο στην ελευθερία. Είναι συμπλήρωμα και θεματοφύλακάς της, μαζί. Ελεγε ένας σοφιστής: «Το δίκαιο και το επαίσχυντο δεν είναι από τη φύση αλλά από το νόμο», δηλαδή ανήκει στις ανθρώπινες συμβάσεις. Αρα και το ωραίο και το αισχρό δεν είναι από τη φύση, αλλά από το νόμο. Και νόμος υπάρχει παντού. Στην πολιτική, στην αγορά, στη ζωή, στην τέχνη. Και επειδή το τι είναι ωραίο και τι άσχημο το ορίζει η κάθε εποχή, πράγμα που συνεπάγεται τη σχετικότητα του νόμου, θεωρούμε ανθρώπινη κατάκτηση τον προσδιορισμό αξιών, και ικανότητα την αξιολόγηση, δηλαδή την καλλιέργεια κριτηρίων.
Και αυτό τιτλοφορείται «Φυσικός όγκος 1»
Τα κριτήρια αποτελούν πλεονεκτήματα, και μαζί με αυτό που λέγεται διαίσθηση, τα κριτήρια συνθέτουν ό,τι οι Ελληνες ονόμαζαν φιλοκαλία. Σήμερα, η ακύρωση και περισσότερο η καταστροφή του εξοπλισμού αυτού (και οι άνθρωποι επιδίδονται με ενθουσιασμό στις καταστροφές) είναι «προϊόν» σύγχυσης; Φοβάμαι, πως όχι. Γιατί, όχι τόσο από τους παραγωγούς της τέχνης όσο από τους παράγοντες διατηρείται, σκόπιμα, μια διάχυση. Συμπεριλαμβάνουν σ' αυτή ένα κενό κατασκεύασμα, έναν συμβατικό, στην ουσία, «εικαστικό καλλιτέχνη» από τους εννοιολογικούς, μέχρι τους κατά συνθήκη, για να μην πω κατά φύση, εκφραστές της ζωγραφικής ή της γλυπτικής. Αυτό κάνουν κάποιοι παράγοντες, από ιδιοτέλεια. Αλλά το κάνει και ο παράγων υπουργείο, δηλαδή η πολιτεία, όχι από άγνοια - η άγνοια αθωώνεται εύκολα - αλλά από ανεπάρκεια και κουτοπονηριά. Κι έτσι εκμεταλλευόμενοι τη σύγχυση, θεωρούν ότι απαλλάσσονται από την υποχρέωση να δώσουν τη δυνατότητα και στους μη εννοιολογικούς, αλλά και από την τυπική υποχρέωση της συγγνώμης.
Τι πιο απλό; Σήμερα γίνεται αυτό, αύριο εκείνο, προγραμματισμένα και γνωστοποιημένα. Αλλά έχουν νόημα τα μαθήματα δημοκρατίας από τους γυρολόγους της τέχνης και της πολιτικής; Γιατί δύο θεμελιώδεις αρχές της είναι: η ισονομία, το λέει η λέξη, και η ισηγορία. Και εφόσον ο εικαστικός «λόγος» είναι «λόγος» απαιτεί, σ' όλες τις μορφές του, ίση μεταχείριση. Αυτό οφείλουν και όχι να προτρέπουν τους νέους να καλλιεργούν «κοινωνικές σχέσεις», σαν να πρόκειται να γίνουν εταίρες στην Κόρινθο.
Ο προηγούμενος υπουργός, σε συνέντευξή του τον Ιούλη περίπου του 2000, σε ερώτηση δημοσιογράφου, κατά πόσον οι ξένοι μας γνωρίζουν, απάντησε ότι «δεν είμαστε και κανένα υπολογίσιμο μέγεθος... δεν κάνουμε και μεις αρκετά για να μας γνωρίσουν» και κατέληξε: «Πόσοι από μας π.χ. γνωρίζουν ότι στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ανδρου (ο ίδιος είχε πάει πρόσφατα) υπάρχει ένα αντίγραφο του Ερμή του Πραξιτέλη, καλύτερο από το πραγματικό;». Ισως έπρεπε να πάει και στην Ολυμπία. Κι αυτός ήταν υπουργός Πολιτισμού. Σκεφθείτε ποιες γνώσεις έχουν οι σύμβουλοι. Και γιατί ο σημερινός υπουργός να είναι καλύτερος;
Στην ελληνική τηλεόραση ΕΤ-1- ξελιγωμένη κι αυτή με την έκθεση - αναγγέλθηκε και η επόμενη με εννοιολογικούς, εννοείται, όρους. Και από τις απανωτές αυτάρεσκες συνεντεύξεις συγκράτησα: Ο οργανωτής και θεωρητικός, προφανώς, της έκθεσης, την παρομοίωσε με «ανοιχτό, ή φωτεινό παράθυρο από τη σκοτεινή Μεσόγειο στη φωτεινή Δύση». Δεν περνάει από το νου του ανθρώπου ότι μπορεί να είμαστε στον «ήλιο» της τέχνης από τότε που αυτός ανέτειλε. Στη συνέχεια αναφερόμενοι στον Ντυσάν είπαν ότι «από τότε συνειδητοποιήσαμε ότι ο καθένας μπορεί να πάρει ένα αντικείμενο και κάτω από ορισμένες συνθήκες να το παρουσιάσει σαν έργο τέχνης», χωρίς να συνειδητοποιούν ότι εκείνοι που τους ακούνε είναι «εν δυνάμει» καλλιτέχνες. Που σημαίνει ότι μπορεί να έχουν, ή έχουν, και σκέψη και άποψη. Ετσι, χωρίς κανένα σεβασμό στα κριτήρια προπαγάνδισαν ασύστολα την έκθεση, προκαταλαμβάνοντας τους θεατές, έτσι που αν κάποιος δεν ενθουσιαστεί σαν αυτούς, οφείλει να νιώθει ότι είναι «ανεπαρκής». Αρκετά ανέντιμο αυτό...
Σ' άλλη συνέντευξη, με άλλον παράγοντα, αναρωτήθηκαν και για τις εξουσίες. Αλλά όσον αφορά στην εξουσία, δεν ξέρουν ότι η χειρότερη μορφή της είναι εκείνη του πάτρωνα, του προστάτη ακριβώς επειδή έχει ψυχολογική βάση; Κι αν και είναι δικαίωμα του καθενός να νιώθει αισθητική ηδονή μ' ένα ορισμένο είδος τέχνης (αν και αυτό μοιάζει με αισθητικό βίτσιο) δεν του επιτρέπεται, πάντως, να θέλει να το επιβάλει και στους άλλους. Και είναι τόσος ο ζήλος τους, που κινδυνεύουν να κάνουν το βίτσιο τους «Ακαδημία».
Επειδή, όμως, έχω υπόψη μου την ποιητική φράση «Η συντομία είναι η ψυχή του λόγου» θα κλείσω με λίγα λόγια γενικότερα, παρ' όλο που όπως όλοι οι αισχρά προσβεβλημένοι πολίτες θα 'χα αρκετά ακόμη να πω.
Από το Δημοτικό σχολείο θυμάμαι τη μεγάλη πινακίδα «Η καθαριότητα είναι μισή αρχοντιά», δηλαδή μισός πολιτισμός. Ας κοιτάξουν τα πάρκα και γύρω. Ή ας ξανακρεμάσουν ταμπέλες, και όχι μόνο στα σχολεία, ή ας διορίσουν καθαριστές. Οσο για την άλλη ασχήμια, των δασών, αμείβονται οι καταπατητές - εμπρηστές, σύμφωνα, καθ' όλα, με τη φράση του Θουκυδίδη στο τέλος του «Επιταφίου»: «... Διότι όπου μέγιστα ορίζονται βραβεία αρετής, εκεί και άριστοι πολίτες οικούν την πόλη». Το αίσθημα της τιμής και της αξιοπρέπειας καλλιεργείται στις πόλεις, που πρέπει να είναι φιλόξενες πρώτα για τους πολίτες τους και κυρίως για τους συνταξιούχους και τα παιδιά. Και, με βάση το φιλότιμό τους, πρέπει να είναι φιλόξενες και προς τους ξένους και πρώτα σε εκείνους που ήρθαν να την κάνουν πατρίδα τους, και μεγαλώνουν εδώ τα παιδιά τους. Εννοώ τους μετανάστες.
Αλλιώς το «Ολυμπιακό Χωριό», που με καμάρι μας παρουσίασαν, θα είναι φιλοξενία των «Γραικύλων» προς τους κατακτητές, χωρίς καν οι πρώτοι να κερδίζουν την ευγνωμοσύνη των δεύτερων. Αυτή, μόνο οι αθλητές τη δικαιούνται.
Κυρίως φύλλο 
Feeds
«Μαφιόζικο» χτύπημα στην ανεξάρτητη παραγωγή 
