Σάββατο 8 Μάη 2004
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 13
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Η εντός των τειχών καταστροφολογία...

Το δημοψήφισμα στην ελεύθερη Κύπρο έφερε ένα αναμενόμενο αποτελέσματα, από το οποίο δεν προέκυψαν οι καταστροφές που διάφοροι, κινδυνολογώντας, προέβλεπαν. Για περισσότερο από ένα μήνα κάποιοι, συγκεκριμένοι, ανέπτυξαν και προέβαλλαν μια σειρά επικίνδυνων μύθων:

1. Το «σχέδιο Ανάν» πρόσφερε «λύση» ιστορική. Ομως, όπως όλοι αντιλαμβάνονται, ιστορικά είναι εκείνα τα γεγονότα που οδήγησαν την ανθρωπότητα ή τα έθνη να αλλάξουν τη μοίρα τους. Τέτοιες είναι οι μεγάλες επαναστάσεις, οι ανακατανομές ισχύος στο διεθνές σύστημα, ή, αντιστοίχως, η ανεξαρτησία ή η καταστροφή των εθνών.

2. Η «λύση» ήταν μοναδική. Ομως και μόνο ο αριθμός «5» του «σχεδίου Ανάν» ή των ισάριθμων σχεδίων που φέρουν το όνομα προηγούμενων Γενικών Γραμματέων του ΟΗΕ έδειχνε ότι το συγκεκριμένο σχέδιο της επιδιαιτησίας Ανάν δεν ήταν μοναδικό. Επιπλέον, δεν ήταν «μοναδικό» ούτε και από πλευράς τελειότητας. Το «σχέδιο» δεν ήταν δίκαιο (σημείο στο οποίο υπήρξαν σοβαρές υποχωρήσεις από τους Ελληνοκυπρίους) και εμφανώς δεν ήταν ούτε βιώσιμο ούτε λειτουργικό. Επιπλέον, το «σχέδιο» ήταν σαφώς ανολοκλήρωτο, καθώς χρειάζονταν δεκάδες νόμοι οι οποίοι έπρεπε να συμφωνηθούν μεταξύ των δύο πλευρών, ώστε να λειτουργήσει το πρωτοφανές για τα πολιτικά δεδομένα της σύγχρονης εποχής κρατικό μόρφωμα που δημιουργούσε.

3. Η «λύση» αυτή θα ήταν και η τελευταία - κάτι μη αποδεκτό από εκείνους που γνωρίζουν πως η ιστορία είτε γραμμική, είτε κυκλική είτε, τέλος, σπειροειδής εξελίσσεται επιβεβαιώνοντας το «τα πάντα ρει» του Ηράκλειτου. Ετσι, πριν ακόμη διεξαχθεί το δημοψήφισμα κάποιοι στο εξωτερικό, αλλά και στο εσωτερικό, χωρίς όμως να προσδιορίζουν τις προϋποθέσεις, είχαν αρχίσει να μιλούν για επανάληψη του δημοψηφίσματος.

4. Αυτοί που υποστήριζαν το «όχι» ήταν «εθνικιστές», «κομμουνιστές», ότι δεν καταλαβαίνουν το πνεύμα των καιρών, ότι δε θέλουν την ειρήνη μεταξύ των λαών ή είναι περίπου ηλίθιοι. Δεν είχε καμία σημασία ότι υπέρ του «όχι», πρωταρχικά για λόγους αντικειμενικούς και δευτερευόντως για λόγους ιδεολογικούς, τάχθηκε η συντριπτική πλειοψηφία των αντικειμενικών παρατηρητών και των πανεπιστημιακών των διεθνών σχέσεων. Δεν είχε σημασία ότι η δημιουργία της «Ενωμένης Κυπριακής Δημοκρατίας» εξαρτιόταν από την επικύρωση της Συνθήκης από την Τουρκία. Ούτε ότι οι τουρκικές δυνάμεις που θα παρέμεναν στο Νησί, σε συνάρτηση με την κατάργηση της Εθνοφρουράς, τη γεωγραφική εγγύτητα της Τουρκίας και την πολιτική αστάθεια της τελευταίας, μπορούσαν να οδηγήσουν την Κύπρο σε νέες περιπέτειες. Ούτε, τέλος, ότι το «σχέδιο», δημιουργώντας ένα παγκοσμίως πρωτότυπο και δυσλειτουργικό μόρφωμα που θα ενέτεινε τις αντιπαραθέσεις, μπορούσε να οδηγήσει σε επικίνδυνες προστριβές και συγκρούσεις, ενώ θα αύξαινε τις παρεμβάσεις της Τουρκίας και του Ηνωμένου Βασιλείου στο εσωτερικό του.

5. Το ψευδοκράτος θα αναγνωριζόταν από τις μεγάλες δυνάμεις. Δεν έλαβαν υπόψη τους το ότι τα κράτη της ΕΕ είχαν μόλις επικυρώσει τη συνθήκη προσχώρησης της Κυπριακής Δημοκρατίας ή το ότι στις ΗΠΑ διεξάγονται εκλογές το φθινόπωρο. Και βέβαια, μετά το δημοψήφισμα, ούτε καν η Τουρκία δεν έθεσε θέμα αναγνώρισης του ψευδοκράτους.

Το ενδιαφέρον όμως - και αναμενόμενο - είναι ότι η κινδυνολογία συνέχισε και μετά το δημοψήφισμα. Προφανώς, αντί κάποιοι να σταθούν με σεβασμό μπροστά στην ετυμηγορία του κυρίαρχου λαού και να αναζητήσουν τα αίτια της αποτυχίας τους που σηματοδότησε το εντυπωσιακό «όχι», αφ' ενός επιδόθηκαν στην ενοχοποίηση του αποτελέσματος, αφ' ετέρου επεκτάθηκαν και σε άλλα ζητήματα ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, όπως το Μακεδονικό. Κατά τ' άλλα, συνέχισαν να ομιλούν για ομοψυχία.


Του
Ηλία Ι. ΚΟΥΣΚΟΥΒΕΛΗ*
* O Ηλίας Ι. Κουσκουβέλης είναι αναπληρωτής καθηγητής Διεθνών Σχέσεων τουΠανεπιστημίου Μακεδονίας


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ