Αγώνας για την πρόληψη ήταν πάντα κεντρικό σύνθημα του ΕΣΥΝ

Τα στοιχεία για την τοξικοεξάρτηση στη χώρα μας μαρτυρούν με τον πιο τραγικό τρόπο πως το πρόβλημα της τοξικομανίας τα τελευταία χρόνια έχει πάρει εκρηκτικές διαστάσεις σε ό,τι αφορά τόσο στον «ποσοτικό» όσο και στον «ποιοτικό» χαρακτήρα, υπογραμμίζει το Εθνικό Συμβούλιο Κατά των Ναρκωτικών (ΕΣΥΝ) στη διακήρυξή του για την Παγκόσμια Μέρα Κατά των Ναρκωτικών. Ο «ποσοτικός» χαρακτήρας, όπως σημειώνει το ΕΣΥΝ, αποτυπώνεται στην αλματώδη άνοδο των θανάτων, στην αύξηση του αριθμού των χρηστών, ενώ ο «ποιοτικός» χαρακτήρας εκφράζεται με τη μείωση του ορίου έναρξης στα 15,5 έτη, την παράλληλη χρήση ουσιών, την «πολυτοξικομανία» σε ποσοστό 70%, τη ραγδαία εξάπλωση των ναρκωτικών στα σχολεία, 10,1% των μαθητών του λυκείου και το 1,4% των μαθητών του γυμνασίου κάνουν χρήση «μαλακών» ουσιών.

«Τα κοινωνικά αίτια, συνεχίζει η διακήρυξη, που γεννούν την εξάρτηση, όπως αυτά με ανάγλυφο τρόπο αποτυπώνονται στους δείκτες ανεργίας και υποαπασχόλησης, στην κοινωνική ανασφάλεια, στην εμπορευματοποίηση των σχέσεων, στην αποξένωση και στην αλλοτρίωση της ανθρώπινης προσωπικότητας, στην ολοένα αυξανόμενη περιθωριοποίηση και στον κοινωνικό αποκλεισμό συγκεκριμένων ομάδων πληθυσμού, στην κυριαρχία των πολιτιστικών υποπροϊόντων και της ναρκωκουλτούρας, συνεχίζουν να διαβρώνουν τον κοινωνικό ιστό και απλώνουν ένα αόρατο πλέγμα δεσμών στα νέα παιδιά. Η καταρράκωση και συρρίκνωση της κοινωνικής πολιτικής, σύμφωνα με τις επιταγές της Ευρωπαϊκής Ενωσης, και η ταυτόχρονη έλλειψη ενιαίας στρατηγικής πρωτογενούς πρόληψης με στόχο τα αίτια του προβλήματος, "στρώνουν" απλόχερα το δρόμο στα κυκλώματα εμπορίας των "θανατηφόρων" ψευδαισθήσεων, βιάζοντας τη συνείδηση του πιο ενεργού κομματιού της κοινωνίας, της νεολαίας. Με το Εθνικό Σχέδιο Δράσης και με τις διυπουργικές εξαγγελίες και υπουργικές αποφάσεις "μπαίνει" από το "παράθυρο" η "ιδιωτική πρωτοβουλία" στην απεξάρτηση, η οποία θα έρθει να αναπληρώσει το έλλειμμα κοινωνικής πολιτικής της πολιτείας, καθιστώντας έτσι το δικαίωμα στην απεξάρτηση εμπορεύσιμο προϊόν, το οποίο θα το απολαμβάνουν μόνο οι οικονομικά δυνατοί. Η "νομιμοποίηση" της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών μέσω των προγραμμάτων υποκατάστασης εξαπλώνεται σε πανελλαδική κλίμακα. Προβάλλονται τα υποκατάστατα (μεθαδόνη, βουπρενορφίνη) ως θεραπευτική "πανάκεια". Η ένταξη των προγραμμάτων υποκατάστασης στο ΕΣΥ θεσμοθετήθηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση και υλοποιείται με πιο γοργά βήματα από τη νέα κυβέρνηση. Δηλαδή, σε ένα ήδη αποδεκατισμένο και υποβαθμισμένο ΕΣΥ σε ό,τι αφορά στη χρηματοδότησή του, στη στελέχωσή του με ιατρικό, νοσηλευτικό και διοικητικό προσωπικό, στην ανεπάρκεια σε πρωτοβάθμιες υπηρεσίες Υγείας, θεσμοθετείται η χορήγηση υποκατάστατων».

Στη συνέχεια το ΕΣΥΝ αναφέρεται σε όσα ακούγονται για την περιθωριοποίηση των τοξικομανών λόγω των Ολυμπιακών Αγώνων, σημειώνοντας ότι σε περίπτωση που επιχειρηθεί θα είναι ένα πρωτοφανές φαινόμενο.

«Η πρόληψη περιορίζεται στο επίπεδο της απλής ενημέρωσης μέσα από ελλιπή, χωρίς σχεδιασμό και βιώσιμο μέλλον, υποχρηματοδοτούμενα κέντρα πρόληψης. Αυτό που ουσιαστικά επιδιώκεται είναι η συναίνεση όλων στην αντίληψη της "μείωσης της βλάβης", με απώτερο σκοπό την αδρανοποίησή τους και το στραγγαλισμό της αυτονομίας τους», σημειώνει το ΕΣΥΝ, και τονίζει: «Μόνο η πρόληψη είναι αυτή που θα δώσει σίγουρη και μόνιμη λύση στην τοξικομανία και ειδικά η πρωτογενής, η οποία έχει κύριο στόχο να ανατρέψει τους παθογενετικούς μηχανισμούς που δημιουργούν και συντηρούν το πρόβλημα, με τελικό στόχο να μειώσει τη ζήτηση, να σταματήσουν οι νέοι να θέλουν να χαθούν στους ονειρικούς παραδείσους των ναρκωτικών. Αν δε διερευνηθούν και αντιμετωπιστούν τα κοινωνικά, πολιτικά, πολιτισμικά και οικονομικά αίτια που οδηγούν το νέο στη χρήση ουσιών, τότε δεν είναι δυνατόν να μιλάμε για πρόληψη. Οι άνθρωποι που νοιάζονται όμως για το μέλλον αυτού του τόπου και καθημερινά αγωνίζονται για ένα καλύτερο αύριο, οργίζονται με τα κυβερνητικά σενάρια λύσης του προβλήματος και απαιτούν λύσεις ριζικές, ανθρωποκεντρικές, χωρίς "λογιστικές" λογικές, με πρώτο στόχο την ανατροπή όλων των γενεσιουργών αιτιών, την εφαρμογή εθνικού σχεδίου πρωτογενούς πρόληψης, τη δημιουργία νέων "στεγνών" προγραμμάτων σε όλη την επικράτεια ανάλογα με τις ανάγκες των εξαρτημένων και όχι ανάλογα με τις ανάγκες των φαρμακευτικών εταιριών».

Το ΕΣΥΝ καλεί όλους τους φορείς να αγωνιστούν για να θεσμοθετηθεί άμεσα ενιαίο, πανελλαδικό στρατηγικό πρόγραμμα πρωτογενούς πρόληψης με στόχο τα αίτια, με τη συμμετοχή όλων των κοινωνικών δυνάμεων και να θεσπιστούν μέτρα για την κοινωνική επανένταξη των απεξαρτημένων.