Οι περισσότεροι Ευρωπαίοι ηγέτες, που θα πουν την τελευταία λέξη στις 17 Δεκέμβρη για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Τουρκία, βλέπουν ευνοϊκά το αίτημα της Αγκυρας, αλλά θα πρέπει ταυτόχρονα να αντιμετωπίσουν και την εχθρική εν γένει κοινή γνώμη στις χώρες τους και εσωκομματικές τριβές.

Η Βρετανία τάσσεται υπέρ της έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων ανάμεσα στην ΕΕ και την Τουρκία, εκτιμώντας ότι ένα «όχι» στην Αγκυρα θα απομόνωνε την Τουρκία, που δεν είναι προς το συμφέρον κανενός.

Στην Αυστρία, η αντίθεση στην τουρκική υπόθεση είναι γενική, καθώς το 76% των Αυστριακών απορρίπτουν την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Ο καγκελάριος Βόλφανγκ Σιούσελ τόνισε πάντως την περασμένη εβδομάδα ότι λέει «ναι» στην έναρξη διαπραγματεύσεων αλλά «με ανοιχτή την κατάληξη».

Περισσότερο διηρημένη είναι η κοινή γνώμη και η πολιτική ηγεσία στη Γερμανία και τη Γαλλία, αναφορικά με την ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας.

Στη Γερμανία, που φιλοξενεί δύο εκατομμύρια Τούρκους μετανάστες, η κυβέρνηση του σοσιαλδημοκράτη καγκελάριου Γκέρχαντ Σρέντερ, όπως και οι Πράσινοι, υποστηρίζουν την τουρκική υποψηφιότητα. Αλλά το αντιπολιτευόμενο Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα έχει αντιταχθεί πλήρως. Η ηγέτης του κόμματος, Αγκέλα Μέρκελ, με επιστολή της στους 25 ηγέτες των χωρών - μελών ζήτησε να υπάρξει «μια προνομιακή σύμπραξη» με την Τουρκία, αντί της έναρξης συνομιλιών με στόχο την ένταξη στην ΕΕ.

Στη Γαλλία, ο πρόεδρος Ζακ Σιράκ αντιμετωπίζει μια πιο περίπλοκη κατάσταση. Ο Γάλλος πρόεδρος θεωρεί «αμετάκλητη» τη διαδικασία ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ, αλλά το κόμμα του, η Ενωση για ένα Λαϊκό Κίνημα (UMP), αντιτίθεται στην τουρκική υποψηφιότητα, όπως επίσης και ένα μεγάλο τμήμα της κοινής γνώμης. Ο ανερχόμενος ισχυρός άνδρας στην κομματική ηγεσία και υπουργός Οικονομικών, Νικολά Σαρκοζί, τάχθηκε υπέρ της διενέργειας δημοψηφίσματος. Από την πλευρά του, το αντιπολιτευόμενο Σοσιαλιστικό Κόμμα, επισήμως έχει ταχθεί υπέρ της υποψηφιότητας της Αγκυρας, αλλά υπό την προϋπόθεση ότι θα αναγνωριστεί η γενοκτονία των Αρμενίων.

Στην Ισπανία, κυβέρνηση και αντιπολίτευση έχουν ταχθεί υπέρ της ένταξης της Τουρκίας. Η Πορτογαλία βλέπει επίσης θετικά την έναρξη διαπραγματεύσεων.

Στην Ιταλία, ο πρωθυπουργός Σίλβιο Μπερλουσκόνι υποστηρίζει την τουρκική υπόθεση, αλλά αντιτίθεται η Λίγκα του Βορρά, που μετέχει στην κυβέρνηση.

Υπέρ της έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων αλλά με αυστηρό σεβασμό των κριτηρίων είναι το Βέλγιο. Η Ολλανδία, που έχει και την προεδρία της ΕΕ αυτό το εξάμηνο, διατηρεί κάποιες επιφυλάξεις, αλλά είναι γενικά θετική έναντι της Αγκυρας. Η Ελλάδα επαινεί τις τουρκικές μεταρρυθμίσεις και υποστηρίζει την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας.

Οι νέες χώρες - μέλη της ΕΕ είναι εν γένει υπέρ της έναρξης διαπραγματεύσεων εφόσον η Αγκυρα πληροί τα κριτήρια, ενώ στις χώρες της Βόρειας Ευρώπης, όπως η Δανία, η άκρα Δεξιά είναι εχθρική και η σοσιαλδημοκρατία εκφράζει σκεπτικισμό. Υπέρ της ένταξης της Αγκυρας έχουν ταχθεί Σουηδία και Φινλανδία.