«Χρόνια παλεύαμε νάρθης. Αιματοποτισμένοι οι δρόμοι μας, γεμάτα τα νεκροταφεία μας. Γκρεμισμένα τα σπίτια μας, χτικιό στα στήθη μας και κουρέλια σκεπάζουν το κορμί μας, μα κοίταξέ μας φτερουγίζομε, λάμπομε! Η περηφάνια λάμπει σαν φωτοστέφανος στων αγωνιστών τα κούτελα. Είμαστε εμείς που νικήσαμε τη σκλαβιά! Εμείς που σπάσαμε τις αλυσίδες!» Με τα λόγια αυτά πριν από 60 χρόνια, την Πέμπτη 12 του Οκτώβρη 1944, ο «Ριζοσπάστης» καλωσόριζε την απελευθέρωση της Αθήνας.

Η ώρα της λευτεριάς είχε πλέον σημάνει. Ο λαός της Αθήνας που για 1.264 μέρες σκλαβιάς έδωσε το αίμα του, αντίκρισε χιλιάδες φορές το εκτελεστικό απόσπασμα και πλήρωσε πολύ ακριβά την ηρωική αντίσταση που πρόβαλε στον κατακτητή, τώρα πλέον γιόρταζε. Οι Γερμανοί δεν είχαν προλάβει ακόμα να εκκενώσουν την πόλη κι ο λαός της πρωτεύουσας, από τις συνοικίες, τα εργοστάσια, τα σχολεία, τα υπουργεία, τα καταστήματα, ξεχύθηκε στους αθηναϊκούς δρόμους, ζητωκραυγάζοντας για την απελευθέρωσή του.

Κύματα κύματα η λαοθάλασσα πλημμύρισε την πλατεία Συντάγματος, τις οδούς Πανεπιστημίου, Σταδίου, Ακαδημίας, το Ζάππειο, την πλατεία Ομονοίας. Σε λίγες ώρες τα πάντα σημαιοστολίστηκαν με γαλανόλευκες και κόκκινες σημαίες. Τεράστια πανό του ΕΑΜ και του ΚΚΕ υψώθηκαν και τα συνθήματα για μια νέα Ελλάδα, λαοκρατούμενη, πέρασαν σε όλα τα χείλη, ενώ στις 9.45 π.μ. μαχητές του ΕΛΑΣ κατέβασαν από την Ακρόπολη τη γερμανική σημαία, για να υψώσουν στη θέση της την ελληνική.

Εκείνη τη μέρα ο «Ριζοσπάστης» έκανε δύο εκδόσεις. Η πρώτη, που κυκλοφόρησε τις πρώτες πρωινές ώρες, όπως ήταν φυσικό δεν είχε την είδηση της απελευθέρωσης. Είχε όμως τον αέρα της. Η δεύτερη έκδοση ήταν έκδοση της απελευθέρωσης και κυκλοφόρησε λίγο μετά την αποχώρηση των γερμανικών στρατευμάτων. «Ωρα έντεκα π.μ. - Η ΛΕΥΤΕΡΙΑ ΦΤΕΡΟΥΓΙΖΕΙ ΠΑΝΩ ΑΠ' ΤΗΝ ΑΘΗΝΑ ΜΑΣ - Οι Γερμανοί εκκενώνουν οριστικά την πρωτεύουσα - Ο γερμανός διοικητής και όλο το στρατηγείο του Λυκαβηττού ανεχώρησαν - Η Αθήνα κηρύχτηκε ανοχύρωτη», είναι οι τίτλοι της πρώτης σελίδας.

Την επομένη, 13 του Οκτώβρη, ο «Ριζοσπάστης» έγραφε στην πρώτη του σελίδα με μεγάλα, κεφαλαία, γράμματα: «ΖΗΤΩ Η ΛΕΥΤΕΡΗ ΑΘΗΝΑ ΜΑΣ», ενώ ο Γ. Ζέβγος, με άρθρο του, εξηγούσε ότι η μεγάλη αυτή μέρα της απελευθέρωσης ήταν ταυτόχρονα και το «ΞΕΚΙΝΗΜΑ ΓΙΑ ΚΑΙΝΟΥΡΙΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ». Στις διπλανές στήλες με μηνύματά τους το ΚΚΕ και το ΕΑΜ καλούσαν το λαό να αγωνιστεί για την πλήρη απελευθέρωση της χώρας, για την εξασφάλιση της ανεξαρτησίας, της ακεραιότητας, καθώς και της λαοκρατικής αναδημιουργίας της. Σ' αυτό το φύλλο του «Ρ», στη 2η σελίδα, κάτω από τον τίτλο «ΛΕΥΤΕΡΙΑ! ΛΕΥΤΕΡΙΑ! Η ΑΘΗΝΑ ΓΙΟΡΤΑΖΕΙ» υπήρχε αναλυτικό ρεπορτάζ από τη μέρα της απελευθέρωσης.

«Χάθηκε - σημειωνόταν στο ρεπορτάζ - το βρωμερό κουρέλι του Φασισμού απ' την Ακρόπολη. Τούτο το σύνθημα περίμενε η Αθήνα. Η μπαρουτοκαπνισμένη Αθήνα, που γνώρισε την πείνα και το βόλι του κατακτητή, το στιλέτο του προδότη, η αδάμαστη Αθήνα που τρία χρόνια πάλεψε, ξεχύθηκε ζωντανή ανθρωποθάλασσα να διαλαλήσει τη Νίκη της, να γιορτάσει τη λευτεριά της. Πέντε λεφτά φτάσανε, για να κολυμπήσει όλη η πόλη στο γαλάζιο. Για ν' ανέβουν οι ΕΠΟΝίτες στα καμπαναριά και ν' αντηχήσουν χαρούμενα οι καμπάνες. Διαδηλώσεις που πρώτη φορά βλέπει η Αθήνα ξεχύνονται από παντού. Απ' το Σύνταγμα ως την Ομόνοια, ένα ρεύμα είναι ο κόσμος. Γελούν, δακρύζουν, αγκαλιάζονται.

Νι - κή - σα - με!

Και πάνω απ' όλα μια φωνή που αγκαλιάζει όλη την Αθήνα, που κλείνει όλους τους σκληρούς τρίχρονους αγώνες, όλη την πίστη στη λευτεριά, όλη τη χαρά της Νίκης: Ε-Α-Μ! Ε-Α-Μ!».