Πίσω από την ευπρεπή και ευφυή απάντηση του εκ Βορά αδελφού, όσοι γνωρίζουν τα της μειωνόμενης συμμετοχής των πολιτών στις λειτουργίες στη Δυτική και Βόρεια Ευρώπη, καλύπτεται η ανησυχία του για το φαινόμενο και, παράλληλα, υποδηλώνεται η ελπίδα ότι μαζί με τα παιδάκια ...αναγκαστικά θα προσέρχονται και οι γονείς τους.
Και ο αρχιεπίσκοπός μας, που προ πολλού είδε την αύξηση του δημογραφικού ελλείμματος των πιστών στις ιεροτελεστίες, ανέφερε το παράδειγμα, κι αυτός με τη σειρά του με ανάλογη ευφυία, σαν έμμεση παραίνεση προς μίμηση.
Η επιδιωκόμενη προσέλευσή τους, ωστόσο, μάλλον δεν αποδίδει ένθεν κακείθεν. Και τούτο, διότι από ολοένα αυξανόμενη μερίδα των εκκλησιαζόμενων αποκρυπτογραφείται ο σκοπός του Ιερατείου: Να στηρίξει την πολιτική του κράτους, που αποδείχτηκε αντιλαϊκή σε όλους τους τομείς της ζωής. Αφού ακόμα και από υψηλότερα κοινωνικά και πνευματικά κλιμάκια εκδηλώνεται η δυσφορία για την εμφανώς αντιδραστική στάση της Εκκλησίας σε θεμελιώδη ζητήματα της ζωής του λαού και της χώρας μας.
Γι' αυτό, όσες φορές τα πράγματα υποχρέωσαν τον κ. Χριστόδουλο να πάρει θέση σ' αυτά τα προβλήματα, δε βοήθησε, ούτε η επικοινωνιακή του δεξιότητα, ούτε η περίτεχνη ευφράδειά του, ν' αποφύγει την επισήμανσή του ως υπεράγαν αναχρονιστικού, παρελθοντολάτρη και Κέρβερου του κρατικοεκκλησιαστικού κατεστημένου και του έχειν τους. Εξανίσταται, λόγου χάρη, σαν γίνεται λόγος για το τόσο λογικό και θεμελιώδες για τη φυσιολογική εξέλιξη της κοινωνίας αίτημα προς διαχωρισμό της Εκκλησίας από το κράτος. Η αδυναμία να το αντικρούσει με κάποιο αληθοφανές επιχείρημα φανερώνει το φόβο του και όλου του Ιερατείου μπροστά στο ενδεχόμενο να χάσουν το στήριγμά τους.
Στο σημείο αυτό, ο αρχιεπίσκοπος ταυτίζεται απόλυτα με την Καθολική Εκκλησία, οι εκπρόσωποι της οποίας στην Πολωνία, λόγου χάρη, με προεξέχοντα τον Πολωνό Πάπα Βοϊτίλα Κάρολ, επινόησαν το δόγμα «πας Πολωνός καθολικός»! Παρά το γεγονός ότι δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητος ο αριθμός και των ορθοδόξων, ευαγγελιστών, διαμαρτυρομένων, μωαμεθανών, και, πολύ περισσότερο, των ανεξίθρησκων και αθεϊστών Πολωνών πολιτών.
Εκεί, όμως, που ο κ. Χριστόδουλος έρχεται σε κατάφωρη αντίθεση και προς τη δική του μόρφωση, είναι ο γνωσιολογικός τομέας. Εκπλήσσονται ακόμη και θρησκευόμενοι μορφωμένοι άνθρωποι, όταν βλέπουν τις προσπάθειές του προς συγκράτηση ή αύξηση του ποιμνίου στις εκκλησίες, να βρίσκονται στο επίπεδο των τόσο κενών περιεχομένου και πνευματικότητας εναγώνιων προσφωνήσεων και αναφωνήσεων του τύπου: «Παιδιά μου, σας πάω κι εσείς να με πάτε». «Εγώ σας αγαπώ κι εσείς να μ' αγαπάτε». «Σας έχω μέσα στην καρδιά μου, σας δίνω τα χέρια μου, δώστε κι εσείς τα δικά σας». «Εγώ έρχομαι στα δικά σας κλαμπ, ελάτε κι εσείς στην εκκλησία, εκεί θα βρείτε τη σωτηρία σας»!!!
Αυτή η διαπραγμάτευση, με «νέα» ...ανταλλακτική αξία, πέφτει στο κενό, γιατί οι νέοι, όχι μόνο δε βλέπουν τη σωτηρία τους (από τη μη προφερόμενη απ' τα χείλη του αβεβαιότητα και δυστυχία) στην Εκκλησία, αλλά ούτε και κανένα περιεχόμενο κυρίως στα από άμβωνος κηρύγματα, τα άνευ αντιλόγου και στα προκάτ. Ο μακαριότατος εξακολουθεί να μένει ...στα «θεϊκά θαύματα» και στις «θαυματουργές εικόνες», νομίμως στημένες ή περιοδεύουσες, αλλά ουδέποτε θαυματοποιούσες...
Πώς νομίζει ο προκαθήμενος της Εκκλησίας ότι θα γίνει πιστευτός, όταν επιτρέπει στον εαυτό του, όπως τελευταία στην περίπτωση μιας επετείου της ζωής κάποιου «αγίου», όταν τον είδαμε στην τηλεόραση να αποφθέγγεται: «Και είναι τυχαίο το ότι ο θεός επέλεξε αυτόν τον άνθρωπο να τον κάνει άγιο;». Προς τι αυτή η διαστροφή της αλήθειας, η κοροϊδία ή και αγυρτεία, αν δεν αποσκοπεί στην αποβλάκωση ευκολόπιστων και ανενημέρωτων χριστιανών; Οταν η έκρηξη της γνωσιολογίας στις μέρες μας ανατρέπει οριστικά τα εκκλησιαστικά μυθεύματα, με δεδομένα που απαντούν τελεσίδικα πειστικά στο ερώτημα του Ναπολέοντα (και όχι μόνο) προς τον μεγάλο μαθηματικό και αστρονόμο Λαπλάς: «Γιατί στην "Ουράνια μηχανική" σας δεν αναφέρετε ούτε μία φορά το θεό;». «Μεγαλειότατε, του απάντησε ο σοφός και θαρραλέος επιστήμονας, δεν είχα ανάγκη από αυτή την υπόθεση». (Sir je n' avais de cette Bypotese).
Με τη σιωπή του, ο αρχιεπίσκοπος δε συναινεί στη συμμετοχή της κυβέρνησης Σημίτη και της ηγεσίας της ΝΔ στο ξαναματοκύλισμα της Γιουγκοσλαβίας και στην αναστάτωση των Βαλκανίων; Οι καιροί ου μενετοί και για τον κ. αρχιεπίσκοπο.