Μπροστά στα αόριστα, παραπλανητικά και συνεπή φιλοκυβερνητικά μηνύματα της ΓΣΕΕ για τη φετινή Πρωτομαγιά, περί «κοινωνίας δικαιοσύνης, αλληλεγγύης και συνοχής», την ίδια ώρα που τα εργασιακά δικαιώματα χτυπιούνται μεθοδευμένα με «νόμιμους», αλλά και παράνομους τρόπους, το ΠΑΜΕ έρχεται να απαντήσει στην ανάγκη υπεράσπισης των δικαιωμάτων της εργατικής τάξης, καλώντας σε ένα συστηματικό, έντονο και ενωτικό αγώνα, μέρος του οποίου είναι και οι σημερινές συγκεντρώσεις.

Στην «πρώτη γραμμή» των διεκδικήσεων του ΠΑΜΕ είναι η προστασία της πλήρους απασχόλησης και του 8ωρου, η προστασία των εργασιακών σχέσεων που έχουν μπει στο στόχαστρο των βιομηχάνων και συνακόλουθα της κυβερνητικής πολιτικής, η οποία χαράζεται στη βάση της προώθησης των απαιτήσεών τους.

Αυτή τη στιγμή εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι απασχολούνται με μερική απασχόληση. Πρόκειται επίσημα για το 5% περίπου των εργατοϋπαλλήλων, ωστόσο οι μετρήσεις είναι παλιές και το ποσοστό πρέπει να έχει αυξηθεί. Αξιοσημείωτο είναι το ποσοστό της μερικής απασχόλησης στο χώρο του εμπορίου, όπου φτάνει μέχρι και το 70%. Στην πράξη, τουλάχιστον τα δυο τελευταία χρόνια, έχουν γίνει χιλιάδες αλλαγές συμβάσεων, στα σούπερ μάρκετ κυρίως, όπου εργαζόμενοι με καθεστώς πλήρους απασχόλησης 8 ωρών, άλλαξαν σχέση εργασίας για να ενταχθούν στο καθεστώς του 4ωρου και του 6ωρου.

Παρά τις σημαντικές αγωνιστικές προσπάθειες πρωτοβάθμιων συνδικάτων του χώρου, η απειλή της απόλυσης ανάγκασε πολλούς εργαζόμενους να αποδεχτούν τις αλλαγές. Μάλιστα, αυτός ο «εθελοντισμός» μετατράπηκε σε ορισμένες περιστάσεις σε επιχείρημα της κυβέρνησης, για να δείξει πόσο ελκυστικό είναι να εργάζεται κάποιος λίγες ώρες με αντίστοιχα μικρότερες αποδοχές! Αυτή τη στιγμή, χιλιάδες εργαζόμενοι στα σούπερ μάρκετ δουλεύουν 8, 9 και 10 ώρες, με αποδοχές 4ωρου ή 6ωρου και «αντισταθμιστικά» ρεπό, που πολλές φορές δε δίνονται επειδή «υπάρχει δουλιά»!

Η κατάσταση αυτή ισχύει και στο χώρο του επισιτισμού -τουρισμού, και σε πολλούς άλλους κλάδους. Δεν είναι λίγοι οι ιδιωτικοί υπάλληλοι σε διάφορες επιχειρήσεις, που οι αμοιβές τους διαφέρουν από όσα ορίζουν οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας και το ωράριο εργασίας τους γίνεται «λάστιχο».

Δεκάδες χιλιάδες ακόμη εργαζόμενοι, το 25% επί των ασφαλισμένων του ΙΚΑ, σύμφωνα με στοιχεία του Ιδρύματος, δουλεύουν σε καθεστώς μαύρης «εργασίας», δηλαδή ανασφάλιστοι. Η ασφάλιση αυτών των ανθρώπων, μέσα από ουσιαστικούς και συστηματικούς ελέγχους, θα άλλαζε σημαντικά και την εικόνα των οικονομικών των ασφαλιστικών ταμείων, καθώς και τα στοιχεία για τη μελλοντική βιωσιμότητά τους. Πολύ περισσότερο, οι εργαζόμενοι αυτοί θα απολάμβαναν την προστασία που προσφέρει έστω αυτή η νομοθεσία που υπάρχει σήμερα, για βασικά ζητήματα που ακόμη δεν έχουν καταργηθεί νομοθετικά. Αντί γι' αυτό, εργάζονται κάτω από άγνωστες συνθήκες, με δεδομένο ότι στην περίπτωσή τους δεν ισχύουν οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας, ωράρια εργασίας, άδειες, δώρα και προστασία από αυθαίρετες απολύσεις.

Σ' αυτή τη μερίδα εργαζομένων, εφαρμόζονται σε όλη τους την έκταση οι «νέες εργασιακές σχέσεις», που επιδιώκει να επιβάλει η κυβέρνηση, η Ευρωπαϊκή Ενωση και η «πηγή» της έμπνευσής τους, το κεφάλαιο.

Αναφερόμενο στην προστασία του 8ωρου, το ΠΑΜΕ δεν αφήνει στην άκρη το στόχο του για άμεση και καθολική νομοθετική κατοχύρωση του 35ωρου - 5ήμερου - 7ωρου, με αύξηση αποδοχών και πλήρη ασφαλιστικά δικαιώματα. Το αίτημά του αυτό, σαν ένα μέτρο μείωσης της εκμετάλλευσης των εργαζομένων, συνδέεται άμεσα με την τοποθέτησή του ότι δεν αρκεί σήμερα η υπεράσπιση των κατακτήσεων που απειλούνται, αλλά και η πάλη για διεύρυνση των δικαιωμάτων.

Ωστόσο, το 8ωρο, σαν ένα σημείο αναφοράς στο χρόνο εργασίας, πλήττεται άμεσα από το νόμο 2639/98, με τη «διευθέτηση του χρόνου εργασίας», την ενίσχυση της μερικής απασχόλησης και οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Μπροστά στη δυσκολία να δεχτούν οι εργαζόμενοι μια απότομη αλλαγή του χρόνου εργασίας, κινήθηκε μια πιο αργή διαδικασία που επιτρέπει την τμηματική κατάργηση του 8ωρου με διάφορες μορφές.

Οι διατάξεις του αντεργατικού νόμου επιτρέπουν την 9ωρη και 10ωρη απασχόληση για μερικούς μήνες, με τη σύμφωνη γνώμη των εργαζομένων, μέσα από το σωματείο τους ή και τα λεγόμενα συμβούλια εργαζομένων. Το μέτρο αυτό καταργεί την αποζημίωση για τις υπερωρίες, επειδή η διευθέτηση γίνεται σε ετήσια βάση και σαν «αντάλλαγμα» προσφέρονται στον εργαζόμενο παραπάνω μέρες άδειας, ρεπό ή μικρότερος χρόνος εργασίας σε άλλη χρονική περίοδο.

Πρακτικά, έχουν γίνει πολλές προσπάθειες να επιβληθεί η νέα μορφή του χρόνου εργασίας, πάντα σε εκβιαστική βάση. Κυρίως στο χώρο της κλωστοϋφαντουργίας και του ιματισμού υπάρχουν επιχειρήσεις που βάζουν στους εργαζόμενους το δίλημμα μείωση του χρόνου εργασίας και μείωση των αποδοχών ακόμη περισσότερο από ό,τι και ο νόμος προβλέπει ή κλείσιμο της επιχείρησης!

Πρόσφατα στο «VILLAGE PARK» στο Ρέντη επιχειρήθηκε να παραταθεί το ωράριο λειτουργίας των καταστημάτων μέχρι τις 11 το βράδυ! Μια τέτοια εξέλιξη θα είχε άμεσες αρνητικές συνέπειες στους εργαζόμενους, που θα εργάζονταν με βάρδιες 4ωρα και 6ωρα, άλλος το πρωί και άλλος το βράδυ και με ανεξέλεγκτες παραβιάσεις. Ανάλογη ήταν η κατάσταση στις τράπεζες, με το πιλοτικό «35ωρο», που αντί να σημάνει 7ωρο για τους τραπεζοϋπαλλήλους, σήμανε απλήρωτα 10ωρα και 12ωρα.