Associated Press

Από αντιπολεμική διαδήλωση στην Ινδία

-- Η ινδική αριστερά, και το κόμμα σας, το ΚΚ Ινδίας, αποφάσισε μετά τις εκλογές να στηρίξει «από τα έξω» τη νέα κυβέρνηση του Κογκρέσου υπό τον Μ. Σινγκχ. Γιατί, και πώς εξελίσσονται τα πράγματα;

-- Αυτή ήταν μια απόφαση που πήραμε λόγω της πρότερης κατάστασης, της εντεινόμενης εσωτερικής αναταραχής. Θέλαμε η προηγούμενη κυβέρνηση να ψηφιστεί εκτός εξουσίας. Διότι όχι μόνον επιδίωκε να πραγματώσει ένα νεοφιλελεύθερο πολιτικό πρόγραμμα, αλλά ενεργητικά κατέστρεφε τις βάσεις της κοσμικής, πολιτικής, θρησκευτικής και πολιτισμικής ανοχής, που είναι ουσιώδεις στη χώρα μας. Καθοδηγούσε και ενίσχυε ακόμη και φασιστικά στοιχεία: Ομάδες που έκαναν επιθέσεις εναντίον των μουσουλμάνων, ή των χριστιανών, όποτε είχαν ευκαιρία. Σιγά - σιγά, διαμορφωνόταν ένα είδος «ινδικού φασισμού», θα μπορούσε κανείς να πει. Αλλαζαν τα βιβλία της ιστορίας μας, τα εκπαιδευτικά προγράμματα συνολικά σε όλες τις βαθμίδες. Τοποθετούσαν τους ανθρώπους τους σε διάφορες θέσεις σε όλη τη χώρα.

Για εμάς ήταν επείγουσα ανάγκη να ανατραπεί αυτή η κυβέρνηση, που άλλαζε τη θεμελιώδη πολιτική της Ινδίας, που ήταν να παραμένει αδέσμευτη σε διεθνές επίπεδο. Μετέβαλε τη στάση της Ινδίας στα θέματα της ειρήνης και του αφοπλισμού. Επρόκειτο για την κυβέρνηση που έκανε πυρηνικές δοκιμές και έλεγε ξεκάθαρα ότι επιδίωκε μια πολιτική πυρηνικοποίησης. Η Ινδία ασφαλώς διέθετε και πριν πυρηνικό πρόγραμμα, αλλά ήταν σαφής η θέση της χώρας ότι είχε μόνον ειρηνικούς σκοπούς. Η κυβέρνηση του κόμματος Μπαρατίγια Τζανάτα (BJP) άλλαξε δραστικά την πολιτική αυτή, και πήρε άλλη θέση στα θέματα του πολέμου και της ειρήνης. Ακόμη, η κυβέρνηση αυτή συμμαχούσε με την κυβέρνηση του Ισραήλ, απέρριπτε τον παλαιστινιακό σκοπό, συζητούσε ανοιχτά το να στείλει στρατιωτικές δυνάμεις στο Ιράκ, στήριζε την κατοχή, λάμβανε μια σαφή, ευθυγραμμισμένη με αυτές του [Προέδρου των ΗΠΑ Τζορτζ] Μπους και του [πρωθυπουργού της Βρετανίας Τόνι] Μπλερ, θέση. Μάλιστα, ήθελε να συνδράμει την επίθεση εναντίον του Αφγανιστάν, έστω κι αν ο Μπους επέλεξε το Πακιστάν σε εκείνη την περίπτωση.

Ο κίνδυνος μεγάλωνε, διότι η ινδική εξωτερική πολιτική όλο και περισσότερο ακολουθούσε τα πολεμοκάπηλα σχέδια των Αμερικανών και των συμμάχων τους. Και εντός της χώρας, διολισθαίναμε σε καταστάσεις που έμοιαζαν να προετοιμάζουν φασισμό. Από τους συγγραφείς έως τους κινηματογραφιστές, από τους δημοσιογράφους έως τους ζωγράφους, όλοι δέχονταν απειλές για τις κοσμικές πεποιθήσεις τους. Αυτό είναι το υπόβαθρο, οι λόγοι που θέλαμε οπωσδήποτε να φύγει η προηγούμενη κυβέρνηση.

Εξετάσαμε το τι θα μπορούσε να γίνει, εμείς, το ΚΚ Ινδίας (Μαρξιστικό) και η υπόλοιπη αριστερά. Οι επιλογές μας ήταν να μην κάνουμε τίποτα, πράγμα που αποκλειόταν, να σχηματίσουμε μια συμμαχία της αριστεράς, πράγμα που συνειδητοποιήσαμε ότι δεν αρκούσε, αφού δεν μπορούσαμε να νικήσουμε το BJP με τις δικές μας δυνάμεις, και τελικά καταλήξαμε να συνεργαστούμε, επί της αρχής, με το Κογκρέσο. Δε συμμαχήσαμε, αλλά συνεργαστήκαμε σε ορισμένα κρατίδια, σε κάποια άλλα έδωσαν τη δική τους μάχη και εμείς τη δική μας. Μετά τις εκλογές, θέλοντας, όπως προείπα, να διώξουμε την προηγούμενη κυβέρνηση, συμβάλαμε όταν δημιουργήθηκε μια συμμαχία υπό το Κογκρέσο, αυτή να λάβει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης. Αυτά τα κάναμε πολύ σαφή στον ινδικό λαό. Στηρίζοντάς τη με βάση ένα Κοινό Ελάχιστο Πρόγραμμα.

Το κάναμε αυτό, διότι ο ινδικός λαός γνώριζε πως το νεοφιλελεύθερο πολιτικό και οικονομικό πρόγραμμα άρχισε να εφαρμόζεται στη χώρα μας από το Κογκρέσο. Θυμόταν πολύ καλά ότι το Κογκρέσο είχε υπογράψει τη συμφωνία GATT, και τότε είχαμε ως αριστερά κινητοποιήσει εκατομμύρια ανθρώπους, αξιώνοντας να μην υπογραφτεί εκείνη η συμφωνία. Ξέραμε με ποιους έχουμε να κάνουμε. Αλλά υπήρξαν και θετικές εξελίξεις μέσα στο Κογκρέσο, υψηλόβαθμα στελέχη του δεσμεύτηκαν ότι σημαντικά κομμάτια του δημόσιου τομέα θα προστατευτούν, και δε θα ξεπουληθούν όλα στον ιδιωτικό τομέα και στις ξένες επιχειρήσεις. Η προηγούμενη κυβέρνηση ξεπούλαγε ακόμη και κερδοφόρες επιχειρήσεις και τομείς.

-- Προχωρώντας παραπέρα, όμως, τις πολιτικές που πρωτοεφάρμοσε το Κογκρέσο. Είχε στο μεταξύ αλλάξει κάτι;

-- Μέσα στο Κογκρέσο υπήρξε μια έντονη συζήτηση. Αυτή περιστράφηκε στο ότι έπρεπε να ληφθούν υπόψη τα προβλήματα που δημιούργησε το νεοφιλελεύθερο πρόγραμμα στη Λατινική Αμερική και τη Νοτιοανατολική Ασία. Τα προβλήματα που δημιούργησε στην ίδια τη χώρα μας. Στους αγρότες μας, στους εργαζομένους μας, στα εργοστάσιά μας που κλείνουν. Τον τομέα των μικρών επιχειρήσεων, των εργαζομένων στο σπίτι, των παραδοσιακών τομέων. Να ληφθεί, δηλαδή, υπόψη το ότι καταστρεφόταν ένα μεγάλο κομμάτι της οικονομίας μας, ότι οδηγούνταν εκατομμύρια άνθρωποι στην ανεργία και την ανέχεια. Σχεδόν 20 εκατομμύρια άνθρωποι έχασαν τις δουλιές τους μέσα στα τέσσερα χρόνια που άσκησε εξουσία η προηγούμενη κυβέρνηση. 600.000 επιχειρήσεις, μικρού μεγέθους, αλλά και εργοστάσια, έκλεισαν. Και οι μεγάλες επιχειρήσεις, επίσης, απειλούνταν. Οι αγρότες δε λάμβαναν υποστήριξη, την ελάχιστη προστασία, την εγγύηση της τιμής των προϊόντων τους, αναγκάζονταν να αγοράζουν ακριβούς σπόρους και ακριβά λιπάσματα, οι επιδοτήσεις τερματίστηκαν. Και άρχισαν να αυτοκτονούν. Μαζικά.

Συζητήσαμε με το Κογκρέσο, τους είπαμε ότι δε θα πρέπει να συνεχίσουν την εφαρμογή του νεοφιλελεύθερου πολιτικού και οικονομικού αυτού προγράμματος. Φυσικά, δεν επρόκειτο να ακούσουν εμάς! Κι όμως, οι ίδιοι οι άνθρωποί τους αξίωσαν κάτι που θα όριζα ως «ανθρώπινο πρόσωπο», την προστασία του δημόσιου τομέα, επενδύσεις στον κοινωνικό τομέα, επενδύσεις στην Παιδεία και την Υγεία, κ.ο.κ.

-- Ωστόσο, και η παρούσα κυβέρνηση Σινγκχ συνεχίζει τις ιδιωτικοποιήσεις, για παράδειγμα στον τομέα των αερομεταφορών. Δεν είναι έτσι;

-- Σωστά. Αλλά είχαμε ξεκαθαρίσει από την αρχή στις μάζες ότι θα στηρίξουμε αυτήν την κυβέρνηση μόνο σε ό,τι αφορά το Κοινό Ελάχιστο Πρόγραμμα. Αυτό σηματοδοτεί μια αναχώρηση από το πρόγραμμα της προηγούμενης κυβέρνησης. Υπήρξαν δεσμεύσεις από την πλευρά τους σε διάφορα θέματα, τις οποίες ζητήσαμε ρητώς πριν τους στηρίξουμε. Δε θέλαμε να δώσουμε υποστήριξη χωρίς όρους.

-- Τιμά, όμως, η κυβέρνηση του Κογκρέσου τις υποσχέσεις της;

-- Αυτό είναι το πραγματικό ζήτημα. Η νέα κυβέρνηση, αμέσως μετά την εκλογή της, έφερε τον προς ψήφιση προϋπολογισμό στη Λοκ Σάμπα [ομοσπονδιακή Βουλή], διότι η προηγούμενη κυβέρνηση δεν είχε καν περάσει προϋπολογισμό. Τον είχε απλώς παρουσιάσει, και κατόπιν κήρυξε εκλογές. Αυτός ο προϋπολογισμός ήταν ο προϋπολογισμός της προηγούμενης κυβέρνησης, με λίγες επιδιορθώσεις. Περιμέναμε πολλά περισσότερα από αυτά που δόθηκαν στον προϋπολογισμό. Πήραμε βέβαια κάποιες δεσμεύσεις, δεν είναι ότι δεν πήραμε τίποτα. Αύξηση των ποσοστών του ΑΕΠ που θα επενδυθούν σε Παιδεία (το 6%) και Υγεία, και άλλα. Από την άλλη, αυξήθηκε το ποσοστό του ΑΕΠ που διατίθεται για τις ένοπλες δυνάμεις, πράγμα στο οποίο αντιταχθήκαμε σθεναρά. Και ανακοίνωσαν ότι επιτρέπουν απευθείας ξένες επενδύσεις στους τομείς των τηλεπικοινωνιών, αλλά και της ασφάλισης, πράγμα στο οποίο αντιταχθήκαμε με σφοδρότητα. Συνεχίζουμε να μαχόμαστε γι' αυτά, και δε θα εγκαταλείψουμε τη μάχη. Ακόμη, έφεραν στις επιτροπές σχεδιασμού ανθρώπους από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, την Παγκόσμια Τράπεζα, την Ασιατική Τράπεζα Ανάπτυξης και την εταιρία «ΜακΚένζι». Αυτοί οι λεγόμενοι οικονομολόγοι, σχεδιαστές και σύμβουλοι μπήκαν στις επιτροπές σχεδιασμού. Αυτό ήταν άλλο ένα μέτωπο, στο οποίο δίνουμε σκληρή μάχη. Και η κυβέρνηση αναγκάστηκε να διαλύσει αρκετές από αυτές τις «συμβουλευτικές» επιτροπές.

Είμαστε, λοιπόν, σε πλήρη επίγνωση της κατάστασης και σε ετοιμότητα, γνωρίζουμε ότι αυτή η κυβέρνηση έχει ως πρωθυπουργό τον άνθρωπο που ήταν υπουργός Οικονομικών, όταν το νεοφιλελεύθερο πρόγραμμα εισήχθη στην Ινδία. Και έχει και σήμερα έναν υπουργό Οικονομικών, που πιστεύει ακράδαντα στο νεοφιλελεύθερο δόγμα. Διαθέτει υπουργούς, που επιδιώκουν να εισάγουν ιδιωτικές επενδύσεις σε πολλούς τομείς. Αλλά τους κάναμε απόλυτα σαφές πως, αν παραβιάζουν και ξεπερνούν το Κοινό Ελάχιστο Πρόγραμμα, δεν μπορούν να θεωρούν τη στήριξή μας ως δεδομένη.

-- Πώς σκοπεύετε να αντιμετωπίσετε τα προβλήματα, που θέτει η συνέχιση της πολιτικής αυτής;

-- Ποια είναι η στρατηγική μας. Κινητοποιούμε τις μάζες. Μαχόμαστε, όταν κρίνουμε ότι χρειάζεται, την κυβέρνηση μέσα στο Κοινοβούλιο, όταν δεν τηρεί τις υποσχέσεις της. Υποστηρίζουμε την κυβέρνηση όταν πρέπει, όταν περνά μέτρα που κρίνουμε θετικά. Αλλά να μην επαναφέρουμε το BJP στην εξουσία. Δεν μπορούμε να το επιτρέψουμε αυτό, διότι η Ινδία θα εκτροχιαστεί.