Η ταινία δεν είναι επινοημένη, για να υπάρξουν αντιρρήσεις! Η ιστορία της είναι αληθινή. Στηρίζεται στο αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα του Πάτρικ Γκάλβιν. Είναι άκρως αποκαλυπτική. Με πολύ λεπτές πινελιές μάς γνωρίζει το βάθος του αυταρχισμού. Του αυταρχισμού που πηγάζει από αρρωστημένα μυαλά, αλλά, κυρίως, από τη δύναμη της εξουσίας. Της ανεξέλεγκτης εξουσίας. Της εξουσίας που περιχαρακώνεται πίσω από στεγανά και θεσμούς που διεκδικούν - και απολαμβάνουν - το απυρόβλητο! Της εξουσίας που δε σέβεται τον άνθρωπο. Της αυταρχικής καπιταλιστικής (φασιστικής) εξουσίας! (Μαζί, βέβαια, και της εκκλησιαστικής).

Φτάνοντας ο Φράνκλιν στο αναμορφωτήριο - εκεί μόνον μπόρεσε, λόγω των φρονημάτων του, να βρει εργασία - έρχεται πρόσωπο με πρόσωπο με ένα αυταρχικό - θεοκρατικό - στρατοκρατικό σύστημα εκπαίδευσης. Κάθε αταξία των παιδιών - θυμάτων, κάθε λάθος, πληρώνεται με βουρδουλιές! Αλλά και όταν δεν υπάρχουν «παραβάσεις», όταν τα παιδιά είναι υπάκουα, πάλι δε γλιτώνουν. Οι εκπαιδευτές-παπάδες πρέπει πάνω στα παιδιά να χορτάσουν τα βίτσια τους. Αλλος τα άγρια ένστικτά του (βουρδουλιές) και άλλος τις άγριες σεξουαλικές του παρορμήσεις (βιασμός). Αλλά και την ώρα της «χαλάρωσης», την ώρα δηλαδή που βγαίνουν στην αυλή, και εκεί ο φασισμός τρίζει τα δόντια του. Τα παιδιά χωρίζονται μεταξύ τους με τοίχους. Από τη μια μεριά ο ένας αδερφός και από την άλλη ο άλλος. Καμία επαφή μεταξύ τους. Ούτε καν ματιές. Και είναι αδέρφια! Και είναι σχεδόν μωρά ακόμα (8-10 χρόνων)! Και είναι τόσο μόνα! Πάνω απ' όλα, προέχει η πειθαρχία! Η πειθαρχία που καταλήγει στην υποταγή!

Ο Φράνκλιν δε μένει απαθής μπροστά σε αυτή την κατάσταση (πώς θα μπορούσε να γίνει αυτό, ο ίδιος εθελοντικά πήγε και έβαλε τα στήθια του στην Ισπανία!). Ο αγώνας του στο σχολείο γίνεται σε δυο μέτωπα. Το ένα είναι να νικήσει ή έστω να περιορίσει, όσο αυτό είναι δυνατόν, την αυθαιρεσία των παπάδων-εκπαιδευτών. Συγκρούεται ανοιχτά μαζί τους. Το άλλο μέτωπο είναι τα παιδιά. Πρέπει να κάνει αυτά τα τρομοκρατημένα αγρίμια, ανθρώπους. Να γλυκάνει τις πληγές τους. Να ανοίξει τα αυτιά και τα μάτια τους. Να τα μάθει να αγαπούν τα γράμματα, τη σκέψη, την αξιοπρέπεια. Δεν μπορώ να σας πω ποιο κομμάτι του αγώνα του είναι πιο αναγκαίο. Μπορώ να σας πω, όμως, ποιο από τα δυο κομμάτια είναι το ποιο όμορφο. Το μέτωπο των παιδιών είναι το αριστούργημα, σας βεβαιώνω!

Πώς ανοίγουν την άνοιξη τα λουλούδια; Ετσι, ακριβώς, άνοιξαν οι «ψυχές» αυτών των βασανισμένων και καταπιεσμένων παιδιών από τους ποιητές και τα ποιήματα. Κάθε στίχος, που μάθαιναν από το δάσκαλο, άνοιγε μέσα τους και από ένα πέταλο, από το υπέροχο λουλούδι, που κουβαλάει στην «ψυχή» και στο νου του, ο κάθε αγνός άνθρωπος. Σιγά - σιγά, αυτά τα παιδιά που γρύλιζαν, έμαθαν να απαγγέλλουν ποιήματα! Και όχι μόνον να απαγγέλλουν, αλλά να κατανοούν και το νόημα, να αντιλαμβάνονται την ουσία. Από εκεί και πέρα, όπως είναι φυσικό, η αντίσταση στον αυταρχισμό και την καταπίεση είναι ζήτημα χρόνου. Δάσκαλος και παιδιά θα παλέψουν. Θα θρηνήσουνε θύματα («Ενα τραγούδι (δηλαδή μοιρολόγι) για ένα "ατίθασο" παιδί», είναι ο αγγλικός τίτλος). Θα σημειώσουν, όμως, και νίκες.

Το ωραίο και χρήσιμο περιεχόμενο ακολουθεί και η φόρμα. Διακριτική, όπως ένας στίχος ποιήματος, είναι η κινηματογράφηση. «Αθόρυβη» η μηχανή περιγράφει αδρά το κολαστήριο. Οι σκιές και το φως στη φωτογραφία, αλλά και τα πρόσωπα, συνθέτουν εκφραστικούς πίνακες ζωγραφικής. Από κοντά το μοντάζ και η μουσική. Και πάνω απ' όλα οι ερμηνείες. Τελικά έχουμε ένα κομψοτέχνημα...

Παίζουν: Αϊνταν Κουίν (άριστος), Ιαν Γκλεν (πολύ καλός), Λίαν Μέρσιερ, Κρις Νιούμαν.