Στον κόσμο τους... | ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ

Στον κόσμο τους...

Είναι ανθρώπινο. Για να δικαιολογήσει - ερμηνεύσει ο καθένας τις προσωπικές του επιλογές δημιουργεί τα προσωπικά του άλλοθι. Αυτά μπορεί να είναι ανόητα, παράλογα, εκτός πραγματικότητας, αλλά «περί ορέξεως...», μένει ο καθείς με τη συνείδησή του. Τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά, όταν αρχίζει η επιχείρηση γενίκευσης τέτοιων προσωπικών άλλοθι, για να διασκορπιστούν και στους υπόλοιπους. Τότε είναι που αρχίζει το επιλεκτικό τσαλαβούτημα στα γεγονότα και τη θεωρία.

Αφορμή γι' αυτές τις σκέψεις, μας έδωσε άρθρο της «Αυγής» (1-3-05). «Είναι η Ελλάδα ιμπεριαλιστική χώρα;». Ο αρθρογράφος για να οικοδομήσει τον κόσμο του και να κρυφτεί από μέσα αρχίζει το κείμενό του με την κατασκευή: «Το συνέδριο του ΚΚΕ ανέθεσε τελικά σε επιτροπή εμπειρογνωμόνων να μελετήσει το αν η Ελλάδα είναι ή όχι ιμπεριαλιστική χώρα». Πού το ξετρύπωσε αυτό; Το δημιούργησε στα βάθη των πολύ «προσωπικών του δεδομένων»;

Το ΚΚΕ δε θα ανακαλύψει σήμερα και μάλιστα από κάποιους «εμπειρογνώμονες» πως στην Ελλάδα έχουμε κρατικομονοπωλιακό καπιταλισμό. Δεκαετίες τώρα, η συλλογική σκέψη του Κόμματος μελετά, διατυπώνει, αποφασίζει. Οπου ο κρατικομονοπωλιακός καπιταλισμός είναι ο καπιταλισμός των μονοπωλίων (ιμπεριαλισμός) που συνυφαίνεται με το αστικό κράτος. Πρόκειται, δηλαδή, για το στάδιο ανάπτυξης, που από όλα τα παράθυρά του φαίνεται μόνο ο σοσιαλισμός...

Φυσικά, όπως έχουμε χρέος ως μαρξιστές, δε σταματάμε να μελετάμε τα ιμπεριαλιστικά χαρακτηριστικά και τον τρόπο εκδήλωσής τους στις μεταβαλλόμενες συνθήκες. Για παράδειγμα, στις αρχές του περασμένου αιώνα η εξαγωγή κεφαλαίου γινόταν κύρια από τις πλούσιες χώρες στις φτωχές. Σήμερα, όλο και πιο συχνά έχουμε τοποθετήσεις κεφαλαίων και από τις πλούσιες χώρες στις πλούσιες. Το αρχικό κίνητρο φαίνεται μόνο πολιτικό, αλλά πάντα αποβλέπει σε μακροπρόθεσμα οικονομικά οφέλη. Για παράδειγμα, δεν είναι άσχετη η στάση εφ' όλης της ύλης της Βρετανίας από τις επενδύσεις των ΗΠΑ σ' αυτή τη χώρα...

Σε άλλο σημείο του άρθρου της «Αυγής» γίνεται, με τον πιο κουτοπόνηρο τρόπο, η «ανακάλυψη»: «Ο ελληνικός καπιταλισμός είναι ασυνήθιστα επιδοτούμενος, εξαρτημένος και ευάλωτος για ιμπεριαλιστική χώρα...» (στο ίδιο). Γιατί τέτοια περιχαράκωση στον πιο ακραίο και απόλυτο δογματισμό; Για να τραβηχτεί η πραγματικότητα με το ζόρι εκεί που τη θέλουμε; Ποιος του είπε του αρθρογράφου πως η εξάρτηση καθυστερεί την καπιταλιστική ανάπτυξη στην εξαρτημένη χώρα; Υπάρχει καπιταλιστική ανάπτυξη οποιασδήποτε βαθμίδας χωρίς εξάρτηση; Ισα - ίσα, αυτή η εξάρτηση συμβάλλει στην ταχύτερη ανάπτυξη των καπιταλιστικών σχέσεων. Γι' αυτό και η σύνδεση της Ελλάδας με την τότε ΕΟΚ και στη συνέχεια με την ΕΕ και την ΟΝΕ ήταν συνειδητές επιλογές του κεφαλαίου. Γι' αυτό είναι πρόθυμο το κεφάλαιο, σε κάθε περίπτωση, να κάνει «σκόντο» στα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας.

Φυσικά, αυτή η ανάπτυξη γίνεται για τον καπιταλισμό σε βάρος των εργαζομένων. Είναι, δηλαδή, και θέμα ταξικών συμφερόντων η επιλογή αυτής της ανάπτυξης. Επίσης, λειτουργούν οι νόμοι του συστήματος της εκμετάλλευσης. Δηλαδή, λειτουργεί πάντα ο νόμος της ανισόμετρης οικονομικής και πολιτικής ανάπτυξης, που πηγάζει από την ανισομετρία μεταξύ των καπιταλιστικών επιχειρήσεων.

Εκεί, όμως, που ο αρθρογράφος της «Αυγής» γράφει με τη λογική «αν δε μας κάνει η πραγματικότητα τόσο χειρότερο γι' αυτήν...», είναι, όταν με πλήρη άγνοια κινδύνου τραβάει τη θεωρία στον μικρό του κόσμο και κουκουλώνεται: «Τη φάση που περνάμε δεν την προέβλεψε ο Λένιν, αλλά ο Κάουτσκι: έναν "ούλτρα - ιμπεριαλισμό", που υπερβαίνει τα εθνικά σύνορα και συνενώνει σε διεθνές επίπεδο δυνάμεις με κοινό στόχο την εκμετάλλευση του κόσμου. Αυτό δε σημαίνει ότι οι ιμπεριαλιστικές αντιθέσεις εξαλείφθηκαν, όπως θα ήθελε ενδεχομένως ο Κάουτσκι (κατά Λένιν τουλάχιστον)» (στο ίδιο). Βουλησιαρχική σαλάτα συλλογισμών, που αλληλοαναιρούνται από μόνοι τους. Γιατί, αφού υπάρχουν οι αντιθέσεις αυτό αποκλείει και τη δημιουργία του «ούλτρα - ιμπεριαλισμού» (υπερ-ιμπεριαλισμός). Δεν αποκλείουν όμως την τάση καπιταλιστικής ενοποίησης, που στην πνευματική του τούμπα ο αρθρογράφος της «Αυγής» τη βλέπει για «ούλτρα - ιμπεριαλισμό». Ισα - ίσα την επιβάλλουν, γιατί οι ενδομονοπωλιακοί ανταγωνισμοί πάνε χέρι - χέρι με τους ενδομονοπωλιακούς συμβιβασμούς και συμφωνίες. Τα μονοπώλια, από τη φύση τους, επιδιώκουν μόνιμα να μοιράζουν και να ξαναμοιράζουν την αγορά. Μοίρασμα που γίνεται στη βάση μεταξύ των καπιταλιστών και κατά περίπτωση βρίσκει αντανάκλαση σε συμφωνίες (προσωρινές ή λιγότερο προσωρινές) και μεταξύ των κρατών. Ταυτόχρονα, επειδή κάθε ξεχωριστό μονοπώλιο επιδιώκει το μεγαλύτερο μερίδιο, ποτέ δε σταματούν οι εσωτερικοί ανταγωνισμοί. Γι' αυτό οι συμφωνίες μπορεί να σπάνε, να ξαναδημιουργούνται, να παίρνουν καινούριες μορφές, να επανέρχονται στις παλιές και να προχωρά το σύστημα, χωρίς ποτέ να μπορεί να γίνει «ούλτρα - ιμπεριαλισμός».

Ολα αυτά τα «από την πόλη έρχομαι...», ο αρθρογράφος της «Αυγής» τα αράδιασε, για να καταλήξει στο τέλος στον πόνο του: «Να παλέψει για χειραφέτηση της Ευρώπης από τις ΗΠΑ και δεύτερον να παλέψει για μια σοσιαλιστική Ευρώπη» (στο ίδιο). Να βυθιστεί, δηλαδή, στην αυταπάτη της διαμόρφωσης του καλού ιμπεριαλιστή και να αποκλείσει τη σοσιαλιστική επανάσταση, μετατρέποντάς τη σε ουτοπία. Παλιό και γνωστό το κόλπο της φυγής στο πουθενά... Εδώ κάτω, στον υπαρκτό κόσμο, όμως λειτουργεί, όπως είπαμε, με σιδερένια αναγκαιότητα, ο νόμος της ανισόμετρης οικονομικής και πολιτικής ανάπτυξης, που καθορίζει και το πως η επανάσταση ωριμάζει και έρχεται, ή δεν έρχεται σε μερικές ή σε μια μόνο χώρα, τον «αδύνατο κρίκο» στην ιμπεριαλιστική αλυσίδα, και όχι ταυτόχρονα σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης κατά τον αρθρογράφο και τις αντιλήψεις του. Η εμμονή σ' αυτή τη λογική αφοπλίζει το εργατικό κίνημα κάθε χώρας από την κατεύθυνση της πάλης του για την ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου στη χώρα του, (άρα ο σοσιαλισμός πάει περίπατο), κατευθύνοντάς την, αλήθεια, πού; Στην ανατροπή της Κομισιόν;

Μπορεί κάποιοι να πιστεύουν πως κλείνουν τα μάτια και οι νόμοι της καπιταλιστικής ανάπτυξης έρχονται να τους συναντήσουν. Δεν έγινε όμως ποτέ. Οταν τα ξανανοίγουν τους ξαναβρίσκουν μπροστά τους σε πλήρη λειτουργία...

Του
Παύλου ΑΛΕΠΗ