Στο θεσμό του παγκόσμιου πρωταθλήματος (1886) πολλοί ισχυροί Γκραντ - Μάστερς και πρωταθλητές έχουν δώσει μεγάλες μάχες για να διατηρήσουν τον τίτλο τους. Αλλοτε τα κατάφερναν και άλλοτε αναγκάζονταν να παραχωρήσουν τον επίζηλο τίτλο στους διεκδικητές αντιπάλους τους. Από την εποχή του Στάινιτς μέχρι τον Αλιέχιν, τον Μποτβίνικ και τον Κάρποβ, στις μονομαχίες για τον τίτλο, υπήρξαν κάποιες παρτίδες που ξεχώριζαν από τις άλλες. Παίχτηκαν όμως και παρτίδες που κυριολεκτικά έκοβαν την ανάσα, σαν αυτές από το ανθολόγιο του παρελθόντος και εννοούμε βέβαια τα περίφημα ματς των Λάσκερ - Σλέχτερ, Μποτβίνικ - Μπρονστάιν, Αλιέχιν - Ούβε, Καπαμπλάνκα - Αλιέχιν, Κάρποβ - Κορτσνόι, Φίσερ - Σπάσκι. Σε μια σύντομη αναδρομή, θα δούμε τρεις από τις όμορφες ιστορίες του παγκόσμιου σκακιού, σωστά καλλιτεχνήματα των τότε κορυφαίων δημιουργών.

Στο ματς Αλιέχιν - Ούβε τα λευκά κάνουν μια ριψοκίνδυνη θυσία με 6. Ιζ3;! και ο Ούβε αντί να παίξει ψύχραιμα (6... δγ3 7. Αχζ7+ Ρε7 8. Ββ3 γβ2! 9. Αβ2 Ββ6! 10. Αχη8 Πχη8 11. Βχη8 Ββ4+ 12. Ιδ2 Bxβ2 με πολλές πιθανότητες νίκης για τα μαύρα), αιφνιδιάζεται πνιγμένος σε έναν κυκεώνα από βαριάντες και διαλέγει τη χειρότερη συνέχεια 6... β5; Ας δούμε όμως την παρτίδα από την αρχή: 1. δ4 δ5 2. γ4 γ6 3. Ιγ3 δγ4 4. ε4 ε5 5. Αχγ4 εδ4 6. Ιζ3;! β5 7. Ιχβ5! Αα6 8. Ββ3 Βε7 9. 0-0 Αχβ5 10. Αχβ5 Ιζ6 11. Αγ4 Ιβδ7 12. Ιχδ4 Πβ8 13. Βγ2 Βγ5 14. Ιζ5 Ιε5 15. Αζ4 Ιθ5 16. Αζ7+ ΡχΑ 17. Βχγ5 Αχγ5 18. Αχε5 Πβ5 19. Αδ6 Αβ6 20. β4 Πδ8 21. Πζδ1 γ5 22. βγ5 Αχγ5 23. Πδ5! 1-0. Ας δούμε τώρα μια από τις ωραιότερες παρτίδες του ματς Καπαμπλάνκα - Αλιέχιν (νικητής ο Αλιέχιν με 6-3 το 1927), η οποία χαρακτηρίστηκε η «παρτίδα και το ματς του αιώνα»! Λευκά: Καπαμπλάνκα - Μαύρα: Αλιέχιν 21η παρτίδα. 1. δ4 δ5 2. γ4 ε6 3. Ιγ3 Ιζ6 4. Αη5 Ιβδ7 5. ε3 Αε7 6. Ιζ3 0-0 7. Πγ1 α6 8. α3 θ6 9. Αθ4 δγ4 10. Αγ4 β5 11. Αε2 Αβ7 12. 0-0 γ5 13. δγ5 Ιγ5 14. Ιδ4 Πγ8 15. β4 Ιγδ7 16. Αη3 Ιβ6 17. Ββ3 Ιζδ5 18. Αζ3 Πγ4 19. Ιε4 Βγ8 20. Πγ4 Ιγ4. Η πίεση των μαύρων κομματιών αυξάνεται, ενώ η θέση των λευκών φαίνεται σταθερή. Τα μαύρα όμως θα καταστρέψουν με απλές κινήσεις τις θέσεις των λευκών. 21. Πγ1 Βα8 22. Ιγ3 Πγ8 23. Ιδ5 Αδ5 24. Αδ5 Βδ5 25. α4 Αζ6 26. Ιζ3 Αβ2! 27. Πε1 Πδ8 28. αβ5 αβ5 29. θ3 ε5 30. Πβ1 ε4 31. Ιδ4 Αδ4 32. Πδ1 Ιχε3 και 0-1.

Κλείνουμε τη σημερινή παρουσία με το τέλος της παρτίδας από το ματς Μποτβίνικ - Σμίσλοβ του 1954 (βλέπε διάγραμμα κειμένου) 13. θ4 Αδ7 14. Αη5 Πγ8 15. Ιδ4! Ιζ5 16. Πβ1! Πγ4 17. Ιχζ5 εζ5 18. Πχβ7 Πε4+ 19. Βχε4! δχΒ 20. Πβ8+ Αγ8 21. Αβ5+ Βχβ5 22. ΠxB Ιε6 23. Αζ6 Πχη2 24. θ5 Αα6 25. θ6 και ο βετεράνος Σμίσλοβ εγκατέλειψε 1-0...