Δεν υπήρξε κανένα φιρμάνι ούτε εντολή ή, στα τούρκικα, «μπουγιουρντί», που να δίνει «νομιμότητα» στις πράξεις του Ελγιν.

Αυτό αποκάλυψε ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης Βασίλης Δημητριάδης, μιλώντας χτες στο Παγκόσμιο Συνέδριο που διεξάγεται στο ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρετανία» με θέμα «Η διεκδίκηση των Γλυπτών του Παρθενώνα».

Ο καθηγητής έκανε εκτεταμένες έρευνες και όταν έφτασε στα χέρια του η αγγλική μετάφραση του υποτιθέμενου «φιρμανιού» διαπίστωσε ότι επρόκειτο για απλή επιστολή του καϊμακάν Σ. Αμπντουλάχ προς το βοεβόδα των Αθηνών, που συνιστούσε να επιτραπεί στον Ελγιν να κάνει αποτυπώσεις στην Ακρόπολη. Η επιστολή δεν είχε κανένα τυπικό στοιχείο που να αποδεικνύει ότι πρόκειται για το επίσημο «φιρμάνι».

Το κορυφαίο επιχείρημα των Βρετανών, λοιπόν, αποδεικνύεται ανυπόστατο, όπως και το δεύτερο επιχείρημά τους για τη δήθεν «προστασία» και «συντήρηση» των Μαρμάρων.

Ο Β. Δημητριάδης επισήμανε ότι καμία αρχαιολογική εργασία δεν μπορούσε να γίνει χωρίς άδεια του Σουλτάνου, πόσο μάλλον ολόκληρη αποξήλωση. Και επειδή δεν υπάρχει επίσημη εντολή του Σουλτάνου, η εν λόγω επιστολή δεν καταχωρήθηκε στα αρχεία του Οθωμανικού Κράτους.

Η σημερινή ομιλία του Αμερικανού καθηγητή Ντ. Ρουντενστάιν θα αναφέρεται επίσης στην εγκυρότητα του λεγόμενου φιρμανιού. Ο ίδιος πρόσφατα διαπίστωσε ότι πρόκειται για «ανυπόστατο βρετανικό επιχείρημα».

Ο καθηγητής Αρχιτεκτονικής του ΕΜΠ Νικόλαος Χολέβας, προσεγγίζοντας διαφορετικά τη διεκδίκηση, τόνισε ότι «οι Διεθνείς Οργανισμοί, σήμερα, κατά κοινή ομολογία διέρχονται κρίση. Αλλά πρέπει να πιέσουν για να γυρίσουν τα Μάρμαρα πίσω».

Αλλωστε, όπως είπε ο καθηγητής του Πανεπιστημίου της Μαδρίτης, Λ. Μαρτινέζ Ντιάζ, «το θέμα των γλυπτών αφορά σε όλους τους πολίτες του κόσμου».

Η επίσημη βρετανική θέση όμως δεν κάμπτεται από τη διεθνή στήριξη της επιστροφής. Ο Ουλ. Σεν Κλερ, συγγραφέας του βιβλίου για τη συντήρηση των γλυπτών, είπε ότι έλαβε επιστολή από το γραφείο του πρίγκιπα Καρόλου που διαψεύδει ότι δήλωσε υπέρ της επιστροφής.

Ο Ολλανδός καθηγητής Αντον βαν Χοφ ισχυρίστηκε προκλητικά ότι «τα επιχειρήματα του ελληνικού κράτους είναι επιχειρήματα ενός μη σύγχρονου κράτους»! Και ότι «δεν ήρθε η ώρα να γυρίσουν τα Μάρμαρα»!

Με αφορμή την αφαίρεση των αρχιτεκτονικών μελών του Παρθενώνα ο προϊστάμενος της Διεύθυνσης Αναστήλωσης Αρχαίων Μνημείων του ΥΠΠΟ, Δημοσθένης Ζιρό, αναφέρθηκε στην αναστήλωση των μνημείων της Ακρόπολης. Θυμήθηκε την αποκατάσταση της ανατολικής κιονοστοιχίας του Ερεχθείου, λέγοντας: «Ηταν ύβρις για την Ελλάδα η αποστολή από τους Αγγλους μιας ψεύτικης κολόνας από λευκό τσιμέντο αντί του αυθεντικού ιωνικού κίονα που κρατούν. Ηταν όμως λάθος και που τη δεχτήκαμε και, το χειρότερο, ότι την τοποθετήσαμε στη θέση της κλεμμένης μαρμάρινης».

Σημειώνεται ότι το Βρετανικό Μουσείο προσκλήθηκε στο Συνέδριο και αρνήθηκε να παραστεί.