Η «απελευθέρωση» των αγορών ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, καθώς και η πρόσβαση τρίτων στα δίκτυα προβλέπεται, ανάμεσα στ' άλλα, στην υπογραφείσα Συνθήκη για τη δημιουργία της «Ενεργειακής Κοινότητας» της περιοχής

Πολιτικές και οικονομικές σκοπιμότητες διαπλέκονται ξεκάθαρα σε αυτή την περίπτωση, με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και - συγκυριακά - τη βρετανική Προεδρία να εμφανίζονται ως ρυθμιστές της εξέλιξης, αλλά με εμφανή, αδιαμφισβήτητη και καθοριστική την παρέμβαση μιας πανίσχυρης τετράδας, που αποτελείται από: Την Παγκόσμια Τράπεζα, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης, τις ΗΠΑ και τον Καναδά! Είναι οι «δωρητές» για την αναδιάρθρωση των Βαλκανίων όπως τους ονομάζουν και εγγυητές ότι θα διαθέσουν ή θα προσελκύσουν σημαντικές ενεργειακές επενδύσεις δεκάδων δισ. ευρώ στη συγκεκριμένη περιοχή, με προϋπόθεση την ενεργοποίηση της νέας αγοράς με δεδομένους κανόνες λειτουργίας.

Οι εργαζόμενοι και οι οικογένειές τους βρίσκονται στο στόχαστρο αυτής της εξέλιξης. Μπορεί όλοι οι πολιτικοί που μίλησαν πριν και μετά την υπογραφή της Συνθήκης να αναφέρθηκαν στην ευημερία των λαών, στην ασφάλεια, τη σταθερότητα - με εγγυητές τους «χασάπηδες» της Γιουγκοσλαβίας - την ενεργειακή επάρκεια κλπ, αλλά η βάση της πολιτικής που υλοποιείται είναι το καπιταλιστικό κέρδος με σκληρούς, βίαιους όρους.

Η Συνθήκη υπογράφτηκε από τις κυβερνήσεις 5 κρατών - μελών της ΕΕ. Αλλες 8 κυβερνήσεις (με την τουρκική να αναμένεται τον επόμενο χρόνο) όχι μόνο υπέγραψαν, αλλά πολύ πιο πριν, κατά τη διάρκεια των συνομιλιών και ιδιαίτερα στο τελευταίο στάδιο που όλα είχαν πάρει το δρόμο τους, συναγωνίζονταν στο ξεπούλημα των ενεργειακών υποδομών τους. Σ' αυτές τις βαλκανικές και όχι μόνο χώρες, που προσδοκούν να ενταχθούν στην ΕΕ και η Συνθήκη τους παρουσιάστηκε σαν ένα βήμα προς αυτή την κατεύθυνση, έχουν ήδη αρχίσει δημόσιες επενδύσεις, με ιδιωτικούς... αποδέκτες. Η Συνθήκη δεσμεύει νομικά τις συμμετέχουσες χώρες και βασικά αυτές εκτός ΕΕ, να ενσωματώσουν στο εθνικό τους δίκαιο τις Οδηγίες της ΕΕ για την «απελευθέρωση» των αγορών ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, καθώς και για την πρόσβαση τρίτων στα δίκτυα. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο θα εκχωρήσουν τις δημόσιες ενεργειακές εγκαταστάσεις και θα επιτραπεί στις πολυεθνικές να «αλωνίσουν» με προνομιακούς - προκλητικούς όρους επιχειρηματικής δράσης. Υπολογίζεται ότι τα επόμενα 15 χρόνια θα «επενδυθούν» 21 δισ. ευρώ για νέες υποδομές και εκσυγχρονισμό των υφιστάμενων.

Η «Ενεργειακή Κοινότητα» ξεκίνησε το 1996, με χρονικούς «σταθμούς» μνημόνια και διακηρύξεις που υπογράφτηκαν το 1997, το 1999, το 2002, το 2003, το 2004 και σημαντικές συσκέψεις στη διάρκεια του 2005, μέχρι και την υπογραφή της Συνθήκης. Ο ρόλος της Ελλάδας εκθειάστηκε από τους εμπλεκόμενους και είναι αλήθεια ότι «εύσημα» διεκδικεί η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ που προώθησε το θέμα επί πολλά χρόνια, γι' αυτό άλλωστε ο Δ. Σιούφας έκανε αναφορά και στον Χρ. Παπουτσή, που το '96 ήταν επίτροπος Ενέργειας.