Η ιστορία περί «ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος», ως διέξοδος στην ολοένα και αυξανόμενη φτώχεια και εξαθλίωση μεγαλύτερων τμημάτων των λαϊκών στρωμάτων, δεν είναι καινούρια. Γι' αυτήν, στο παρελθόν έχει μιλήσει και το ΠΑΣΟΚ διά στόματος Τσουκάτου, και όχι μόνο, αλλά και η ΝΔ, έως και ο Α. Ανδριανόπουλος, δηλαδή όλοι οι της «νεοφιλελεύθερης» διαχείρισης του καπιταλισμού. Δεν είναι τυχαίο. Η ολομέτωπη συνεχής επίθεση του κεφαλαίου στα εργασιακά και κοινωνικά δικαιώματα είναι πολιτική που ωθεί στην αύξηση της ανεργίας, στη φτώχεια και στην εξαθλίωση.

Σ' αυτή τη λογική βρίσκεται και ο ΣΥΝ, με την πρόταση νόμου που έκανε πρόσφατα και συζητήθηκε στη Βουλή, για τη θεσμοθέτηση του λεγόμενου ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, στο πλαίσιο της στρατηγικής του για «εξανθρωπισμό του καπιταλισμού», για «έναν άλλο κόσμο, εφικτό». Που σημαίνει μέγιστα κέρδη για το κεφάλαιο και ελεημοσύνη στους εξαθλιωμένους για να μην πεθάνουν από την πείνα, αντί της πάλης για ικανοποίηση όλων των σύγχρονων αναγκών των λαϊκών στρωμάτων και κατάργηση των κερδών, δηλαδή του κεφαλαίου.

Οι προτάσεις περί «ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος» ούτε στο ελάχιστο δεν παρεκκλίνουν από τη λογική της διαχείρισης των αδιεξόδων που νομοτελειακά γεννάει για τα πλατιά λαϊκά στρώματα ο καπιταλισμός. Το αντίθετο μάλιστα. Απαντάνε στην επιδίωξη του κεφαλαίου να εξασφαλίσει τη συνεχή ένταση της εκμετάλλευσης της εργατικής δύναμης, να περιορίσει τους κινδύνους από τη διαρκή συρρίκνωση της αγοραστικής δύναμης μεγάλης μερίδας των λαϊκών νοικοκυριών και να αποφύγει μια ενδεχόμενη γενικευμένη ανάπτυξη κοινωνικοπολιτικής δράσης κατά του συστήματος, εξαιτίας της ανεργίας και της φτώχειας που καλπάζουν. Οι προτάσεις για το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα βρίσκονται εντός των αποφάσεων και οδηγιών της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Και καλύτερη απόδειξη γι' αυτό αποτελεί η πρόταση νόμου του ΣΥΝ.

«Ο φορέας υλοποίησης αναλαμβάνει την υποχρέωση να εξεύρει μια τουλάχιστον θέση εργασίας για κάθε συμμετέχοντα μέσα σε μια προθεσμία εντός 6 μηνών.

Ο δικαιούχος διατηρεί το δικαίωμα να αρνηθεί μόνο μια φορά προσφερόμενη εργασία κατόπιν έγγραφης έκθεσης των λόγων της άρνησής του και να αιτηθεί εγγράφως εναλλακτική πρόταση εκ μέρους του αρμόδιου φορέα.

Στη δεύτερη απόρριψη η παροχή μειώνεται κατά 30%».

(Αυτά έλεγε η πρόταση νόμου του ΣΥΡΙΖΑ, άρθρο 3, παράγραφοι 4, 5 και 6).

«Αυστηροποίηση των προϋποθέσεων για τα επιδόματα της ανεργίας, με στόχο την πρόσβαση στις ενεργητικές πολιτικές για την απασχόληση σε 6 μήνες για τους νέους έως 25 χρόνων και σε 12 μήνες για τους μεγαλύτερους».

(Σχέδιο Δράσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την υλοποίηση της στρατηγικής της Λισαβόνας μετά την πρόσφατη ανασκόπησή της, σελίδα 46).

Εδώ υπάρχει σαφής ομοιότητα στα δύο παραπάνω αποσπάσματα. Στον πυρήνα τους βρίσκεται η στρατηγική επιλογή του ευρωενωσιακού κεφαλαίου να «περπατήσουν» πιο γρήγορα οι «ενεργητικές πολιτικές για την απασχόληση», να συγκαλυφτούν η φτώχεια και η εξαθλίωση εκατομμυρίων εργαζομένων και ανέργων στο σύνολο της ΕΕ και στην Ελλάδα.

Είναι επίσης χαρακτηριστικό το πώς περιγράφει ο ΣΥΝ τις εναλλακτικές διεξόδους από τη φτώχεια, ύστερα από ένα εξάμηνο χορήγησης του επιδόματος της ελάχιστης εγγυημένης εξαθλίωσης, ύψους 247 ολόκληρων ευρώ (!):

«Κατά περίπτωση, το ατομικό πρόγραμμα ένταξης του δικαιούχου μπορεί να συνίσταται σε:

α. Αποδοχή της εργασίας που θα προτείνει ο φορέας υλοποίησης.

β. Αποδοχή επαγγελματικής κατάρτισης ή εκμάθησης μιας τέχνης, συμμετοχή σε σεμινάρια ανάπτυξης δεξιοτήτων.

γ. Παρακολούθηση του εκπαιδευτικού συστήματος ή συμπληρωματική εκπαίδευση για ενήλικους στο πλαίσιο του προγράμματος "σχολείο δεύτερης ευκαιρίας".

δ. Απασχόληση που καλύπτει κοινωνικές ανάγκες και υποστήριξη μη κυβερνητικών οργανώσεων.

ε. Θεραπείες απεξάρτησης από ουσίες. Συμμετοχή σε προγράμματα ψυχολογικής υποστήριξης και κοινωνικής αυτονομίας.

στ. Συμμετοχή σε προγράμματα εκπαίδευσης και απασχόλησης της ΕΕ».

Αυτά λέει ο ΣΥΝ. Μόνο που σ' όλα αυτά δεν υπάρχει πουθενά ούτε καν η υποψία του δικαιώματος στη σταθερή και πλήρη εργασία με πλήρη δικαιώματα! Γιατί ο ΣΥΝ υποστηρίζει ότι αφού αυτά τα συμπτώματα του καπιταλισμού θα συνεχίζουν να υπάρχουν, αντί του αγώνα για να τα καταργήσουμε οριστικά, ας ελεήσουμε τους εξαθλιωμένους για να συνεχίζει το σύστημα να τους αναπαράγει. Αν αυτό δεν είναι από τα καλά στηρίγματα του κεφαλαίου τότε τι είναι; Είναι τυχαίο ότι ο εκπρόσωπος της ΝΔ είπε στη συζήτηση στη Βουλή «θα επαινέσω την προσπάθεια του ΣΥΝ» και ο αντίστοιχος του ΠΑΣΟΚ «χαιρετίζουμε την πρωτοβουλία του ΣΥΝ»;

Αλλά υπάρχει και συνέχεια. Το επίδομα μιζέριας, που σερβίρεται υπό τον τίτλο «ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα», και οι προϋποθέσεις που το συνοδεύουν, δεν αποτελούν παρά το καρότο που θα τραβήξει τους περίπου 573.500 Ελληνες - που ζουν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας - στην αγκαλιά των προγραμμάτων κατάρτισης της κυβέρνησης και της ΕΕ, ακόμα και των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων! Οι άνεργοι και τα λαϊκά στρώματα, που με τον πιο σκληρό τρόπο δέχονται στις πλάτες τους τις συνέπειες της κυρίαρχης αντιλαϊκής πολιτικής, σπρώχνονται στα προγράμματα των «ενεργητικών πολιτικών για την απασχόληση». Αυτά βεβαίως προωθεί και η κυβέρνηση, αυτά αποτελούν πολιτική επιλογή του ΠΑΣΟΚ και εκπορεύονται από την ΕΕ.

Κοντολογίς, κατά τον ίδιο τρόπο που η αναθεωρημένη στρατηγική της Λισαβόνας επιχειρεί να δέσει πιο σφιχτά τους ανέργους στο άρμα της ημιαπασχόλησης, της δουλιάς χωρίς δικαιώματα, της κατάρτισης και επανακατάρτισης, της πλήρους ασυδοσίας των εργοδοτών να διαμορφώνουν τα μεροκάματα, τις ευέλικτες εργασιακές σχέσεις, τις συνθήκες φτώχειας. Και ο ΣΥΝ, έναντι 247 ευρώ, στο όνομα της δήθεν προστασίας τους από τη φτώχεια, ζητάει από τα θύματα της κυρίαρχης πολιτικής να ασπαστούν τους θύτες τους.

Η λογική περί «ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος» προσφέρει αφειδώς στο κεφάλαιο τη δυνατότητα να πετύχει μ' ένα σμπάρο δυο τρυγόνια: Και να συγκαλύψει εικονικά μέρος της εντεινόμενης φτώχειας με ελεημοσύνες, αλλά και να δημιουργήσει στρατιές ομήρων από τα κυβερνητικά προγράμματα για την απασχόληση. Σημειωτέον ότι όσοι συμμετέχουν στα προγράμματα των λεγόμενων ενεργητικών πολιτικών για την απασχόληση δεν καταγράφονται στους ανέργους, όταν στην πραγματικότητα όχι μόνο είναι άνεργοι, αλλά αποτελούν και τη μεγαλύτερη δεξαμενή άντλησης εργατικής δύναμης που την πληρώνει πολύ πιο κάτω από την τιμή της το μεγάλο κεφάλαιο...