H ενημέρωση και η αποκάλυψη του πραγματικού χαρακτήρα του ΝΑΤΟ, του άδικου πολέμου κατά της ΟΔ Γιουγκοσλαβίας και η ενημέρωση της κοινής γνώμης για το αληθινό πρόσωπο και τα αίτια αυτού του πολέμου, αποτέλεσαν προτεραιότητα στη δράση του Πορτογαλικού Συμβουλίου Ειρήνης, την περασμένη χρονιά. Ο αντιπρόεδρός του, Μπλάσκο Ούγκο Φερνάντεζ, μιλά στο «Ρ» και υπογραμμίζει ότι μόνο η επικράτηση ειρήνης μπορεί να αποφέρει ισόνομη οικονομική ανάπτυξη σε όλο τον κόσμο.

-«Ρ»: Πολύ λίγες ήταν οι πληροφορίες που έφθαναν, στην Ελλάδα, πέρυσι για τις τυχόν φιλειρηνικές κινητοποιήσεις που πραγματοποιούνταν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες κατά του πολέμου στην ΟΔ Γιουγκοσλαβία. Ποια ήταν η σχετική δράση του πορτογαλικού φιλειρηνικού κινήματος;

-Μπλ. Ούγκο Φ.: Το Πορτογαλικό Συμβούλιο Ειρήνης έδωσε μεγάλο βάρος σε αυτές τις εξελίξεις στα Βαλκάνια, σε αυτόν τον πόλεμο που, ουσιαστικά, έγινε στην καρδιά της Ευρώπης. Κατά τη γνώμη μας, πρόκειται για ένα ιδιαίτερα αρνητικό προηγούμενο για ολόκληρη την ανθρωπότητα, που ανέδειξε τον πραγματικό χαρακτήρα του ΝΑΤΟ, ενός οργανισμού που, αντίθετα με το προσωπείο του ειρηνοποιού και του εγγυητή των δημοκρατικών θεσμών το οποίο προβάλλει, δεν είναι παρά ένας ξεκάθαρα στρατιωτικός, πολεμοκάπηλος μηχανισμός, ο οποίος, καταπατώντας κάθε έννοια διεθνούς δικαίου, επιτέθηκε σε μια χώρα κυρίαρχη, ανεξάρτητη. Είναι σαφές ότι αντιτασσόμαστε πλήρως σε κάθε τέτοια ενέργεια, τη θεωρούμε πολύ κακό προηγούμενο, και θεωρούμε ότι είναι ολοένα και μεγαλύτερη η ανάγκη συντονισμένης πάλης ενάντια σε αυτόν τον οργανισμό και τα αντιανθρώπινα σχέδιά του.

Το Συμβούλιό μας, στη βάση αυτού του σκεπτικού, διοργάνωσε, πέρυσι, σειρά διαδηλώσεων και εκδηλώσεων κατά του πολέμου στην πρώην Γιουγκοσλαβία. Η πρωτοβουλία μας είχε δύο επίπεδα: αυτό των κινητοποιήσεων και αυτό της ενημέρωσης. Πετύχαμε, σε αρκετά μεγάλο βαθμό, να γεννηθεί και να δράσει ένα σημαντικό, σε όγκο και εμβέλεια, φιλειρηνικό κίνημα, αποτελούμενο από ανθρώπους πολύ διαφορετικούς μεταξύ τους σε πολλά σημεία, ακόμη και με διαφορετικές πολιτικές πεποιθήσεις. Κατά τη γνώμη μας ήταν ένα ιδιαίτερα δυναμικό και μεγάλο κίνημα για τα δεδομένα της χώρας μας.

Παράλληλα, διοργανώσαμε σειρά συζητήσεων και σεμιναρίων, κυρίως ενημερωτικών. Οι εκδηλώσεις αυτές αποδείχτηκαν και πετυχημένες αλλά και ωφέλιμες καθώς πολύς κόσμος, τελικά, πληροφορήθηκε στοιχεία και πλευρές αυτού του πολέμου που αποκρύπτονταν μόνο μέσα από αυτά τα σεμινάρια.

-«Ρ»: Μείζον ζήτημα, για πολλές δεκαετίες, στην κοινή γνώμη της Πορτογαλίας, αλλά και κομβικό σημείο στις απόψεις που εκφράζει το σύνολο του πολιτικού κόσμου της χώρας, είναι το Ανατολικό Τιμόρ. Μετά και από τις πρόσφατες εξελίξεις, με το δημοψήφισμα που άνοιξε το δρόμο της ανεξαρτησίας, η κατάσταση έχει, ελαφρώς, τροποποιηθεί. Ποια είναι η θέση του πορτογαλικού κινήματος ειρήνης;

-Μπλ. Ούγκο Φ.: Η άποψή μας ήταν και παραμένει η ίδια. Το Τιμόρ έδινε αγώνα ανεξαρτησίας και αξιοπρέπειας και η Πορτογαλία όφειλε να στηρίξει αυτόν τον αγώνα.

Μέχρι τις πρόσφατες εξελίξεις, πρώτος μας στόχος ήταν η ενημέρωση, η κινητοποίηση, η διατήρηση σε εγρήγορση της κοινής γνώμης της χώρας, με βασικό αίτημα την άμεση απελευθέρωση του Ανατολικού Τιμόρ από τον ινδονησιακό ζυγό. Σήμερα, ο στόχος μας παραμένει ίδιος, δηλαδή η κινητοποίηση της κοινής γνώμης, με βασικό αίτημα, πλέον, την παροχή στήριξης, βοήθειας και αλληλεγγύης στο ανεξάρτητο, πια, Τιμόρ, στην προσπάθειά του για ανοικοδόμηση μετά από την καταστροφή που άφησε πίσω του ο ινδονησιακός ζυγός. Στην προσπάθειά μας αυτή βρισκόμαστε σε διαρκή και συνεχή συνεννόηση και συνεργασία με άλλες οργανώσεις, οι οποίες έχουν ως αποκλειστικό αντικείμενό τους το θέμα του Τιμόρ.

-«Ρ»: Σχεδόν πάντα οι οικονομικοί δείκτες βρίσκονται σε άμεση σχέση με τις εκάστοτε πολεμικές συρράξεις. Η επικράτηση της νέας τάξης πραγμάτων, του ανηλεούς ανταγωνισμού και της επιθετικότητας εμφανίζονται ως βασικά χαρακτηριστικά ενός συστήματος, που τείνει να οικειοποιηθεί τη δυνατότητα εξασφάλισης οικονομικής ευμάρειας. Ποια είναι η δική σας άποψη με δεδομένη και την ιδιότητά σας ως οικονομολόγος;

-Μπλ. Ούγκο Φ.: Οπως έχω αναλύσει σε πολλές παρεμβάσεις και τοποθετήσεις μου, ανάλογες με αυτήν που έκανα στο Παγκόσμιο Συνέδριο Ειρήνης εδώ στην Αθήνα, η επικράτηση της ειρήνης σε όλο τον κόσμο προϋποθέτει την ανάπτυξη των, λεγόμενων, αναπτυσσόμενων ή υποανάπτυκτων χωρών, οι οποίες βρίσκονται σε συνθήκες πλήρους ανισότητας με τις χαρακτηριζόμενες ως ανεπτυγμένες χώρες. Κατά τη γνώμη μου, μοναδικός δρόμος ισότιμης εξέλιξης είναι η παροχή βοήθειας, χωρίς ανταλλάγματα, σε αυτές τις χώρες και σε αυτούς τους λαούς προκειμένου να βελτιωθεί, κατ' αρχήν, το βιοτικό τους επίπεδο και στη συνέχεια και οι οικονομικοί δείκτες. Για μένα, αυτό είναι αναγκαίος όρος για την επικράτηση ειρήνης αλλά και για τη βελτίωση της οικονομίας σε παγκόσμιο επίπεδο.

Η κοινή γνώμη, σε όλο τον κόσμο, οφείλει να συνειδητοποιήσει ότι δεν πρόκειται να υπάρξει ποτέ ουσιαστική και πραγματική ευημερία αν δεν πάψουν να υπάρχουν τόσο χαοτικές διαφορές στην ανάπτυξη και στην οικονομία των χωρών του πλανήτη. Οι διαφορές αυτές είναι η αιτία των πολέμων και εντείνονται από αυτούς θέτοντας ακόμη περισσότερα εμπόδια και προβλήματα στην επίτευξη ουσιώδους οικονομικής ανάπτυξης. Οι πολεμικές συρράξεις όχι μόνο δεν είναι ανέφικτες αλλά θα πρέπει να γίνει κατανοητό από την κοινή γνώμη ότι προκαλούν μόνο περισσότερα προβλήματα στην παγκόσμια οικονομία.

Φυσικά, δε μιλάμε για το υπάρχον σύστημα οικονομικής ανάπτυξης που έχει επιβληθεί σε παγκόσμιο επίπεδο και το οποίο είναι ξεκάθαρα στηριγμένο στην άνιση οικονομική ανάπτυξη, στην κοινωνική αδικία, ακόμη στο εσωτερικό των ανεπτυγμένων χωρών. Ενα σύστημα που βασίζεται στην εκμετάλλευση των, ολοένα και φτωχότερων, πολλών από τους, ολοένα και πλουσιότερους, λίγους. Ο αγώνας για την ανατροπή αυτής της ανισότητας, για την αλλαγή αυτής της νέας τάξης, είναι μοναδικός δρόμος για την εξασφάλιση ειρήνης αλλά και ισότιμης οικονομικής ευμάρειας.

-«Ρ»: «Χείρα βοηθείας» προς τις αναπτυσσόμενες χώρες διατείνονται ότι προσφέρουν οι υπάρχοντες διεθνείς οικονομικοί οργανισμοί, όπως είναι το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ή η Παγκόσμια Τράπεζα. Ποια είναι η γνώμη σας;

-Μπλ. Ούγκο Φ.: «Χείρα βοηθείας» δίνουν, αλλά όχι στις υποανάπτυκτες χώρες. Το ΔΝΤ και όλοι οι υπόλοιποι ανάλογοι οργανισμοί δομούνται και κυριαρχούνται από τα συμφέροντα των ισχυρών της παγκόσμιας οικονομίας, των εκμεταλλευτών, του παγκόσμιου κεφαλαίου. Είναι σαφές ότι στόχος τους δεν μπορεί να είναι η εξασφάλιση ισότιμης και δίκαιης οικονομικής ανάπτυξης για όλο τον πλανήτη, για όλους τους ανθρώπους.

Η πολιτική που ακολουθούν έχει ως κύριο στόχο τη διαιώνιση του υπάρχοντος άδικου και αντιδημοκρατικού οικονομικού συστήματος. Μόνο αν άλλαζαν, ενδεχόμενο που θεωρώ απίθανο αφού η ίδια η δομή και ο σκοπός δημιουργίας τους είναι αντιδημοκρατικός και βασίζεται στην εκμετάλλευση και στην εξυπηρέτηση των συμφερόντων των λίγων, θα μπορούσαν πραγματικά να προσφέρουν.

Εντούτοις υπάρχουν οργανισμοί που θα μπορούσαν να διαδραματίσουν αυτόν τον ρόλο, έστω και υπό πίεση. Υπάρχει, παραδείγματος χάριν, η Επιτροπή Οικονομικής και Κοινωνικής Ανάπτυξης στο πλαίσιο του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Οφείλουμε να παλέψουμε για τη διασφάλιση τέτοιων επιτροπών και, μέσα από πιέσεις και κινητοποιήσεις, να στηρίξουμε την προσπάθειά τους, να εκμεταλλευτούμε την ύπαρξή τους, αλλά και τον παγκόσμιο χαρακτήρα τους.

Σαφώς, σήμερα, ο ΟΗΕ κυριαρχείται από λίγες καπιταλιστικές δυνάμεις. Αυτό, όμως, δε θα πρέπει να δώσει άλλοθι για να μη συνεχίσουμε τον αγώνα μας στην κατεύθυνση της ορθής δραστηριοποίησης τέτοιων οργανισμών, στην εφαρμογή και υλοποίηση έστω και όσων καθηκόντων και υποχρεώσεών τους έχουν μείνει διακηρύξεις μέχρι σήμερα. Παράλληλα, θα μπορούσαμε, σταδιακά, να απεργαστούμε ένα σχέδιο δημιουργίας και δράσης και νέων τέτοιων οικονομικών οργανώσεων σε παγκόσμιο επίπεδο, οι οποίες θα στηρίζονται στα συμβούλια ειρήνης και σε ανάλογες οργανώσεις.