Πέμπτη 9 Μάρτη 2006
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 32
ΤΗΛΕ ...ΠΑΘΗ
ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΑ
Μια δύναμη

Η ανθρώπινη ζωή εκφράζεται κυρίως με το πνεύμα της, δηλαδή τις ιδέες της και την ευρηματικότητά της, που πραγματώνονται με τα έργα των χεριών των ανθρώπων που κατοικούν στον πλανήτη μας.

Είναι κοινός τόπος να ειπωθεί ότι αυτό που ξεχωρίζει τον άνθρωπο από τα άλλα έμβια όντα είναι η εργασία. Ο χρόνος, οποιασδήποτε διάρκειας, πραγμάτωσής της και όλα τα αγαθά που παράγονται, γεωργικά, βιομηχανικά ή και διαμέσου των υπηρεσιών, δεν είναι μόνο το αποτέλεσμα, ή το τέρμα της καταβαλλόμενης ενέργειας, αλλά γίνεται και αφετηρία για την εξέλιξή τους. Οι κλάδοι της ανθρώπινης δημιουργίας είναι τόσοι όσοι και οι ασχολίες του ανθρώπου, από την εμφάνισή του στη γη μέχρι σήμερα, που μπορούμε να διακρίνουμε ή να μελετήσουμε.

Ομολογώ ότι αγνοώ την ιστορία του εργατικού κινήματος, όχι μόνο στο σύνολό της, αλλά έστω και τμηματικά του ελληνικού. Αναρωτήθηκα, όμως, πολλές φορές από πότε οι εργαζόμενοι άρχισαν να διεκδικούν τα δικαιώματά τους, που αντιστοιχούσαν στην εποχή τους και την παραγωγή τους. Εδινα την απάντηση: από τότε που συνειδητοποίησαν τη δύναμή τους. Καλά, όλα αυτά πολύ απλοποιημένα ώσπου έφτανα στο δικαίωμα της απεργίας, που σήμαινε την αποχή από το έργο για ορισμένους διεκδικητικούς λόγους.

Οι απεργίες, με την έννοια που τους αποδίδουμε σήμερα, εμφανίζονται για πρώτη φορά το Δέκατο Εβδομο αιώνα. Οταν οι εργάτες είδαν τις πρώτες μηχανές, σκέφτηκαν ότι αυτές θα αχρήστευαν τα χέρια τους και τις κατέστρεψαν. Ωστόσο, η πρώτη οργανωμένη απεργία σημειώθηκε στην Αμερική το 1740. Την πραγματοποίησαν οι αρτεργάτες, εγκαταλείποντας ομαδικά τη δουλιά τους. Και ο άρτος δεν είναι μόνο του φτωχού, αλλά και του πλούσιου. Και οι πλούσιοι δεν κάθισαν με σταυρωμένα χέρια. Στη δική μας πατρίδα οι πρώτες απεργίες έγιναν τα χρόνια 1879 - 1883 στο νησί της Σύρου, κατά την τότε κρίση που περνούσε η πρώτη εμπορική και ναυτική πόλη.

Ο κινηματογράφος παλιότερα και ακολούθως η τηλεόραση το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα έχουν προβάλει μεγάλες απεργιακές κινητοποιήσεις σε διάφορες πόλεις πολλών χωρών του κόσμου, και την αντιμετώπισή τους από τις κατασταλτικές δυνάμεις τους. Κατά κάποιον τρόπο μού έχουν μείνει στο νου, ως ισχυρότερες, εκείνες των ανθρακωρύχων και η συμπαράσταση άλλων ομάδων εργατών και των οικογενειών τους.

Ομως, εκείνη που δεν ξεχνώ είναι η ταινία του Σεργκέι Aϊζενστάιν, με τον τίτλο «Απεργία», που ήταν ένα αντιπροσωπευτικό έργο όχι μόνο της διάνοιας του δημιουργού της, αλλά της οργάνωσής της και της πολιτικής της διάστασης.

Την παρακολούθησα - πάλι και πάλι - σαν ύψιστο κινηματογραφικό δημιούργημα, σε αντίστοιχες σπουδές, με τον αγγλικό τίτλο «Strike» ή τον σουηδικό «Strejk» που εκτός από απεργία σημαίνει και στις δυο γλώσσες: χτύπημα. Μακάρι να ήξερα τη λέξη και στα ρωσικά.

Η ταινία γυρίστηκε το 1924, και βγήκε στους κινηματογράφους το Φλεβάρη του 1925, δηλαδή πριν 81 χρόνια. Εκείνη τη χρονιά στις σημειώσεις του για τη «Μέθοδο Κατασκευής Εργατικών Φιλμ» ο Aϊζενστάιν γράφει για την «Απεργία»: «... για συσσώρευση αντιδράσεων χωρίς διάλειμμα (ικανοποίηση), δηλαδή, για συγκέντρωση των αντιδράσεων με κατεύθυνση την πάλη και ένα ανέβασμα της εν δυνάμει ταξικής έντασης». Απλά λόγια με μεγάλα νοήματα.


Ιωάννα ΚΑΡΑΤΖΑΦΕΡΗ

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
Παίρνουμε ανάσα από τις μαζικότερες απεργιακές συγκεντρώσεις των τελευταίων χρόνων και συνεχίζουμε! (2021-06-12 00:00:00.0)
Ταινίες για το εργατικό κίνημα (2021-04-30 00:00:00.0)
Χέρι με χέρι μοιράστηκε πλατιά ο «Απεργιακός Ριζοσπάστης» (2015-11-14 00:00:00.0)
Στοιχεία για τη σφαγή στο ορυχείο Μαρικάνα (2012-11-08 00:00:00.0)
...και η υπονομευτική του στάση (2012-10-03 00:00:00.0)
1968: Οι εργάτες στην πρώτη γραμμή του «γαλλικού Μάη» (2000-05-16 00:00:00.0)

Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ