Κλιμακώνονται καθημερινά οι αντιδράσεις στο λεγόμενο «Συμβόλαιο Πρώτης Απασχόλησης», δηλαδή στο νομοσχέδιο για τη νεανική απασχόληση που υιοθέτησε η κυβέρνηση ντε Βιλπέν. Το «Συμβόλαιο» προβλέπει ότι οι εργοδότες, μετά τις υπέρογκες επιχορηγήσεις που έλαβαν από την προηγούμενη κυβέρνηση του σοσιαλιστή Ζοσπέν, για να προσλάβουν νέους εργαζόμενους, θα μπορούν πλέον να απολύουν τους μικρότερους των 26 χρόνων, χωρίς αιτιολογία ή αποζημίωση, τα δύο πρώτα χρόνια μετά την πρόσληψή τους.

Το «Συμβόλαιο» μοιάζει με τρίτη πράξη σε ένα έργο που άρχισε μετά το ηχηρότατο «όχι» των Γάλλων στο «ευρωσύνταγμα». Τότε, σύμφωνα με σχετικές έρευνες, η πλειοψηφία των νέων απέρριψε την «ευρωπαϊκή συνθήκη», κρίνοντας ότι υποσκάπτει περαιτέρω τα εργασιακά τους δικαιώματα, τις συνθήκες εργασίας, το κράτος πρόνοιας και ασφάλισης, τις συνταξιοδοτικές τους προοπτικές. Τότε, ο «διπλωμάτης» ντε Βιλπέν κλήθηκε να αναλάβει την πρωθυπουργία και έθεσε ως προτεραιότητα την καταπολέμηση της ανεργίας, ιδιαίτερα των νέων, όπου τα ποσοστά κυμαίνονται στο 23%.

Η ιδέα του «Συμβολαίου» πρωτοπαρουσιάστηκε το καλοκαίρι. Οι ηγεσίες των συνδικάτων, εξαρχής, αντιτάχθηκαν αλλά δεν προχώρησαν σε κάποια δυναμική αντίδραση. Η μείζονα αντιπολίτευση του Σοσιαλιστικού Κόμματος είχε εκφράσει αντιρρήσεις αλλά δεν είχε απορρίψει την ιδέα. Το ΚΚ Γαλλίας απέρριψε, χωρίς, να αναλάβει δυναμικές πρωτοβουλίες.

Μήνες αργότερα, η έκρηξη στα γκέτο των γαλλικών προαστίων έφερε στο προσκήνιο το μείζον ζήτημα της ανεργίας, που στις συγκεκριμένες υποβαθμισμένες περιοχές φθάνει, μεταξύ των νέων, το 50% και χαρακτηρίστηκε ως ένας από τους βασικότερους παράγοντες της οργής τους. Μετά τη σκληρή καταστολή των πολιτών β΄ κατηγορίας, ο ντε Βιλπέν έρχεται να «χρησιμοποιήσει» την εξέγερση των γκέτο ως επιχείρημα υπέρ του «Συμβολαίου», καλώντας φοιτητές και εργαζόμενους «να σκεφτούν και τους νέους αυτών των περιοχών».

Οι νέοι κατήγγειλαν την προσπάθεια ντε Βιλπέν να διχάσει τη νεολαία, ενώ, όπως μεταδίδουν τα ΜΜΕ, η νεολαία των γκέτο δηλώνει κυνικά ότι «το νομοσχέδιο δεν έχει καμία σχέση με αυτούς, αλλά εξυπηρετεί τους εργοδότες. Και ο λόγος για τον οποίον δε βρισκόμαστε μαζικά με τους φοιτητές στις διαδηλώσεις, είναι γιατί μάλλον θα λειτουργήσουμε ως κόκκινο πανί για αιματηρή καταστολή».

Οπως όλα δείχνουν, παρά τις προσπάθειες διχασμού και τις γνωστές «τακτικές» των ολίγων ταραχοποιών, οι κινητοποιήσεις διογκώνονται. Φοιτητές και μαθητές «παρέσυραν», σταδιακά, σε μαχητικότερες θέσεις και τα συνδικάτα, που πλέον αποκλείουν το διάλογο, αν δεν προηγηθεί απόσυρση του νομοσχεδίου.

Μπροστά στο κύμα διαμαρτυριών, το Σοσιαλιστικό Κόμμα αποπειράθηκε να καρπωθεί την αντίδραση, ζητώντας, επίσης, απόσυρση και προειδοποιώντας με νόημα τον Πρόεδρο Σιράκ ότι «αν η κυβέρνηση επιμείνει στην αδιαλλαξία της, τότε υπάρχει κίνδυνος η νεολαία να έρθει σε ολική ρήξη με το ευρύτερο πολιτικό σύστημα και όχι μόνο με το επίμαχο νομοσχέδιο». Πάντως, η όψιμη αντίδραση των Σοσιαλιστών, μέχρι στιγμής, δε φαίνεται να αποτυπώνεται σε εκλογική προτίμηση, με βάση τις δημοσκοπήσεις ενόψει και των προεδρικών εκλογών του 2007.

Αν και δεν αποκλείεται, το ενδεχόμενο απόσυρσης του νομοσχεδίου, σε μια προσπάθεια αποκλιμάκωσης, που θα στοιχίσει πολλούς πόντους στις προεκλογικές προεδρικές ελπίδες του ντε Βιλπέν, πολλοί από τους συμμετέχοντες στις κινητοποιήσεις φάνηκαν να έχουν επίγνωση ότι τα σχέδια αυτά θα επανέλθουν στο προσκήνιο με κάποιον άλλον μανδύα. Εξού και το σύνθημα «όχι σε αυτό το νομοσχέδιο, όχι σε οτιδήποτε μας βάζει το μαχαίρι στο λαιμό».

Γιατί είναι σαφές ότι το «Συμβόλαιο» δεν αποτελεί παρά «εξειδίκευση» όσων προέβλεπε το «ευρωσύνταγμα». `Η αλλιώς, οι κατευθύνσεις των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων που προβλέπονται από τη Στρατηγική της Λισαβόνας και εγκρίθηκαν από όλους τους... ντε Βιλπέν της ΕΕ. Παράμετρος που επεσήμανε κυνικά ο Πρόεδρος Σιράκ, προσφάτως, υπενθυμίζοντας σε όσους υπέγραψαν τη Στρατηγική αυτή (βλ. ΠΑΣΟΚ και προτάσεις του Προέδρου για ανασφάλιστη εργασία των νέων), όσους την εφαρμόζουν (βλ. κατευθύνσεις κυβέρνησης ΝΔ για ασφαλιστικό και εργασιακές συνθήκες) και όσους προσβλέπουν στην εφαρμογή της (βλ. πρόσφατες δηλώσεις Προέδρου ΣΕΒ), ότι θα κληθούν να αντιμετωπίσουν και αυτοί τη λαϊκή οργή.