Ο Β. Τιούλκιν

-- ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Βίκτορ Αρκάντιεβιτς (Τιούλκιν), μιλήσατε τελευταίος, σημειώνοντας τα θετικά σημεία του προγράμματος, αλλά σταθήκατε και κριτικά στις αδυναμίες του, προτείνοντας και συγκεκριμένους τρόπους ξεπεράσματός τους. Θα θέλαμε να σχολιάσετε αυτά τα ζητήματα.

-- Β. Τιούλκιν: Στο πρόγραμμα πιο πετυχημένα παρουσιάζεται το ζήτημα της κριτικής της κοινωνικο-οικονομικής πολιτικής του καθεστώτος και της σημερινής κατάστασης. Εδώ υπάρχουν αρκετά συγκεκριμένα υλικά, στατιστικά στοιχεία, παραδειγματικές συγκρίσεις. Ολα αυτά είναι πολύ χρήσιμα για την προπαγανδιστική δουλιά, την κριτική και την αποκάλυψη. Κι αυτό είναι μια σημαντική υπηρεσία των συγγραφέων αυτού του ντοκουμέντου.

Σ' ό,τι αφορά το εποικοδομητικό τμήμα του προγράμματος, πραγματικά, όπως σημείωσε και ο Γκενάντι Ζιουγκάνοφ στην ομιλία του, φαίνεται ότι εδώ δούλεψαν σοβαροί επιστήμονες. Αυτό φαίνεται και από την ορολογία που χρησιμοποιείται, τα μέτρα που προτείνονται, την ουσία των οποίων δεν αντιλαμβάνεσαι πάντα με την πρώτη. Συνολικά όμως θα έλεγα ότι δε φτάνουν οι στοιχειώδεις αντιλήψεις. Διαβάζοντας το συγκεκριμένο ντοκουμέντο και βασικά συμφωνώντας με τα αιτήματα που διατυπώνει, δεν είναι ξεκάθαρο σε ποια περίοδο αναφέρονται. Είναι αιτήματα που τα παλεύουμε σε συνθήκες αντιπολίτευσης, δηλαδή είναι αιτήματα που τα παλεύουμε απέναντι σε μια αστική κυβέρνηση, στο σημερινό πρόεδρο ή είναι ένα σύνολο μέτρων που θα τα εφαρμόσουμε με την ανάληψη της εξουσίας; Σωστά λοιπόν ο διδάκτορας οικονομικών επιστημών Φ. Κλοτσβόγκ σημείωσε στην τοποθέτησή του ότι στο 6ο κεφάλαιο «Αλλαγές στον πραγματικό τομέα της οικονομίας» ο απλός πολίτης θα μπερδευτεί στην παράγραφο με τον τίτλο «Οικονομία της μεταβατικής περιόδου». Ως προς τι «μεταβατικής»; Από τον σημερινό καπιταλισμό σ' έναν καλύτερο ή από τον καπιταλισμό στο σοσιαλισμό; Δεν είναι κατανοητό το ποιες δυνάμεις θα βρίσκονται τότε στην εξουσία. Νομίζω ότι η Ομάδα Εργασίας έκανε ένα θεμελιακό λάθος στην εργασία της: «Θέσαμε ως στόχο να διαμορφώσουμε όχι ένα πολιτικό, αλλά ένα καθαρά οικονομικό πρόγραμμα», δήλωσε σχετικά με τους σκοπούς της εργασίας, ο Νικολάι Αριφέεβ, μέλος της Γραμματείας της ΚΕ του ΚΚΡΟ. Ομως κάθε μαρξιστής γνωρίζει ότι είναι αδύνατο να αποσπάσουμε την οικονομία από την πολιτική, ότι η πολιτική είναι η συμπυκνωμένη έκφραση της οικονομίας κλπ. Πρόκειται για το αλφάβητο του μαρξισμού! Από τη στιγμή που οι συγγραφείς παραιτήθηκαν από τη διαλεκτική της μαρξιστικής ταξικής μεθοδολογίας, κατέληξαν να φτιάξουν ένα κείμενο που απλά θα λέγαμε ότι μοιάζει με έκθεση ιδεών με θέμα: «Αν εγώ ήμουν πρόεδρος;». Σε αυτή τη μορφή αυτό το ντοκουμέντο είναι χρήσιμο μόνο για την επόμενη προεκλογική εκστρατεία. Νομίζω ότι εδώ, σ' αυτήν την προσέγγιση, διαφαίνεται και το στρατηγικό λάθος του ΚΚΡΟ, που επιδιώκει τη νίκη μέσα από τις εκλογές και τον ερχομό στην εξουσία κάποιας κυβέρνησης λαϊκής εμπιστοσύνης. Η γνώμη μας είναι πως δεν έχουν παραιτηθεί ακόμη από τις κοινοβουλευτικές αυταπάτες.

Από διαδηλώσεις των κομμουνιστών της Ρωσίας

-- Β. Τιούλκιν: Ετσι είναι και με το παραπάνω. Αλλά σταθεροποίησε το αστικό σύστημα. Καταρχήν πρέπει να έχουμε υπόψη μας πως η τεράστια υποτίμηση του νομίσματος δε δημιουργήθηκε από τα λάθη του «κίντερ-έκπληξη» (σημ. μτφρ.: παρατσούκλι του Κιριένκο), αλλά το αντίθετο! Με τα ρούβλια που είχαν χάσει την αξία τους, μετά την υποτίμηση, πληρώθηκαν τα χρέη προς τους εργαζομένους της Ρωσίας (σημ. μτφρ.: εκείνη την περίοδο όλες σχεδόν οι επιχειρήσεις, δημόσιες κι ιδιωτικές, είχαν σταματήσει για μήνες να καταβάλλουν μισθούς στους εργαζομένους, προκαλώντας μαζικές απεργιακές κινητοποιήσεις με στόχο την καταβολή των δεδουλευμένων) και με τη βοήθεια της τότε κυβέρνησης δήθεν των πατριωτών και κομμουνιστών, των Πριμακόφ - Μασλιουκόφ (σημ. μτφρ. Ο δεύτερος ήταν τότε μέλος του Προεδρείου της ΚΕ του ΚΚΡΟ) κατάφεραν να κάμψουν το κύμα των λαϊκών αντιδράσεων. Μόλις αυτός ο στόχος επιτεύχθηκε, παραιτήθηκαν από τις παραπέρα υπηρεσίες αυτών των πατριωτών. Δεν πρέπει να υπάρχουν αυταπάτες. Η αστική εξουσία είναι υπολογιστική, πραγματιστική, κι όλος της ο πατριωτισμός καθορίζεται από το καθήκον της διατήρησης της δικής της κυρίαρχης κατάστασης, όπως κι από το μέγεθος και τη νόρμα των υπερκερδών της.

-- ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Είπατε ότι δε φτάνουν στο συγκεκριμένο πρόγραμμα κάποιες αντιλήψεις. Τι εννοείτε;

-- Β. Τιούλκιν: Με βάση τη θεωρία μας εμείς οι κομμουνιστές στις συνθήκες της αστικής εξουσίας χρησιμοποιούμε την κοινοβουλευτική δουλιά:

• ώστε να αποκαλύπτουμε την εκμεταλλευτική φύση της κυρίαρχης πολιτικής (αυτό στο πρόγραμμα γίνεται αρκετά καλά)
• για να προβάλλουμε αιτήματα και να πετυχαίνουμε τη χαλάρωση της καταπίεσης του εργαζόμενου λαού, ώστε να γίνονται καλύτερες οι δυνατότητες της αναπαραγωγής της ίδιας της εργατικής δύναμης και των συνθηκών για την ανάπτυξη των εργαζομένων (είναι τα αιτήματα για αυξήσεις στους μισθούς, στις συντάξεις, στα επιδόματα, τη μείωση της ακρίβειας κλπ.)
• για να προβάλλουμε αιτήματα προς την αστική κυβέρνηση, που κάτω από την πίεση του λαού μπορούν να εγκριθούν και να έχουν μια προοδευτική σημασία για την πλειοψηφία των εργαζομένων (όπως φιλολαϊκό φορολογικό σύστημα, κρατικό μονοπώλιο σε καπνό και αλκοόλ, στην παραγωγή φαρμάκων, μερική εθνικοποίηση κάποιων τομέων κλπ.)
• και τέλος ένα σύνολο αιτημάτων που γνωρίζουμε πως ποτέ δε θα το δεχτεί η αστική εξουσία (όπως η κατάργηση του εμπορικού απορρήτου, η εθνικοποίηση των βασικών κλάδων της λαϊκής οικονομίας, κατάργηση του ρόλου του χρήματος στις εκλογές κλπ.).

Πρόκειται για στόχους που τους προβάλλουμε για να προσδιορίσουμε τους προοπτικούς μας σκοπούς, δείχνοντας τις προθέσεις μας στο κοινωνικό-οικονομικό επίπεδο, εφόσον έρθουμε στην εξουσία.

Αυτές τις αντιλήψεις, που είναι σύμφωνες με τη θεωρία μας, προτείναμε να ενταχθούν στο σχέδιο προγράμματος. Νομίζω ότι αυτό πρέπει να γίνει, από τη στιγμή που το ΚΚΡΟ απευθύνεται για παρατηρήσεις σε όλες τις σύμμαχες με αυτό πολιτικές δυνάμεις. Χωρίς αυτό το αναγκαίο ξεκαθάρισμα για πολλούς συμμάχους του αυτό το πρόγραμμα δεν είναι ικανοποιητικό, αφού δεν πατά σε θέσεις αντιμετώπισης του μαρξισμού ως επιστήμης.

-- ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Τι σημαίνει, όπως εκφράστηκε στην πρόταση σας, να ενταχθεί στο πρόγραμμα το στοιχείο του αγώνα, το πνεύμα του αγώνα;

-- Β. Τιούλκιν: Σαφώς, το ότι το πρόγραμμα κι η εξέτασή του έγινε στα πλαίσια «στρογγυλού τραπεζιού» στο Κοινοβούλιο, επιβεβαιώνει ότι οι δημιουργοί προτείνουν ένα πρόγραμμα αξιοποίησης των κοινοβουλευτικών δυνατοτήτων για κάποια προώθηση συγκεκριμένων σκοπών. Στο πρόγραμμα μάλιστα υπάρχει το 11ο τμήμα του με τον τίτλο «Νομοθετική εξασφάλιση του προγράμματος της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης». Εκεί προτείνεται ένα σύνολο νομοσχεδίων, που σχεδιάζεται να κατατεθούν στην Κρατική Δούμα (πάνω από 30 στον αριθμό).

Βεβαίως, η μέθοδος απόσπασης κάποιων υποχωρήσεων από την αστική τάξη και κατακτήσεων για τους εργαζομένους, μέσω κοινοβουλευτικών μεταρρυθμίσεων, είναι δυνατή και πρέπει να χρησιμοποιείται. Και μάλιστα ο Λένιν υπογράμμιζε, ότι οι μπολσεβίκοι διακρίνονταν από κάθε είδους αριστεριστές γιατί ποτέ δεν παραιτούνταν από την ανάγκη του αγώνα για προοδευτικές μεταρρυθμίσεις, όμως τις όποιες επιτυχίες των μεταρρυθμίσεων οι μπολσεβίκοι πάντα τις εξέταζαν μόνο ως συμπληρωτικό προϊόν της βασικής κατεύθυνσης, της ανάπτυξης του ταξικού αγώνα.

Αυτό λοιπόν, το βασικό στοιχείο της στρατηγικής και τακτικής των κομμουνιστών, το στοιχείο του αγώνα, δε θα το βρούμε στο σχέδιο προγράμματος. Εννοώ τον οικονομικό, το συνδικαλιστικό, τον πανδημοκρατικό αγώνα των εργαζομένων, πριν απ' όλα για τον απεργιακό, το συνδικαλιστικό αγώνα. Το δικαίωμα αυτό, που είναι και γραμμένο στο Σύνταγμα, και οι κομμουνιστές πρέπει να αγωνιστούν για την όσο γίνεται μεγαλύτερη δυνατή αύξηση του βαθμού αυτής της ελευθερίας του αγώνα. Θεωρούμε πως, χωρίς την κατάκτηση αυτού του στοιχείου του ταξικού αγώνα, δεν μπορούμε να υπολογίζουμε σε ριζικές αλλαγές.

Πρέπει επίσης να υπενθυμίσουμε, ότι στο Μανιφέστο του Κομμουνιστικού Κόμματος οι θεμελιωτές του μαρξισμού έδειχναν πως οι κομμουνιστές, όπως και τα άλλα εργατικά κόμματα, αγωνίζονται στο όνομα των κοντινότερων στόχων καθώς και των συμφερόντων της εργατικής τάξης, όμως την ίδια ώρα ποτέ δε χάνουν από τα μάτια τους την προοπτική των τελικών σκοπών του κινήματος. Το κόμμα, που υπόσχεται μόνο ένα φωτεινό μέλλον που θα γίνει κάποτε και δεν μπορεί κάπως να καλυτερεύσει τη ζωή σήμερα, θα μείνει πιθανόν στα «αζήτητα» από τους εργαζόμενους. Και το αντίθετο. Εάν εμείς μάθουμε τους ανθρώπους ν' αγωνίζονται για το λίγο (για το δικό τους κομμάτι ψωμί, για το μισθό, για τις εργατικές θέσεις, για τις συνθήκες εργασίας) τότε θα 'ρθουν μαζί μας και σε μια πιο μεγάλη υπόθεση, δηλαδή τότε θα μπορούμε να κάνουμε λόγο για την επιτυχή εφαρμογή του πολιτικού συστατικού αυτού του αγώνα. Μπροστά μας λοιπόν, σύμφωνα με το μαρξισμό, βρίσκεται ακόμη το καθήκον της ενοποίησης του εργατικού κινήματος με τον επιστημονικό σοσιαλισμό.

-- ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κι αν το ΚΚΡΟ εγκρίνει αυτό το πρόγραμμα χωρίς τις συντροφικές παρατηρήσεις που κάνατε εσείς αλλά κι άλλοι σύντροφοι, τότε τι θα βγει;

-- Β. Τιούλκιν: Τότε αυτό το πρόγραμμα δε θα γίνει πρόγραμμα όλης της αντιπολίτευσης και το ΚΚΡΟ θα κινείται με μια χαλασμένη «πυξίδα», που μπορεί να το οδηγήσει σε παράδοξες καταστάσεις. Π.χ. στο συγκεκριμένο σχέδιο προγράμματος γίνεται λόγος για την ανάγκη αποτροπής της ξένης επιρροής μέσω της ενίσχυσης των οργάνων ασφαλείας της χώρας. Κι αυτό όταν τα όργανα ασφαλείας κι οι άλλοι μηχανισμοί της εξουσίας, κατά κύριο λόγο, δρουν στην κατεύθυνση της καταστολής της αντίστασης των ίδιων των εργαζομένων της Ρωσίας.

Οταν λοιπόν δεν υπάρχουν βασικά στοιχεία στο πρόγραμμα, όπως η επιστημονική προσέγγιση και η στόχευση του αγώνα, τότε σου βγαίνει... «μαϊντανός»! Χωρίς τα βασικά στοιχεία απομένουν μόνον οι καλές προθέσεις.