Οπως σημειώνουν διπλωματικοί κύκλοι στην Αθήνα, η εν λόγω σύνοδος, παρά το γεγονός πως καλύπτεται υπό τον τίτλο «διεύρυνση», θα ασχοληθεί αποκλειστικά με την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας και αναμένεται να διατυπωθούν πολλές επισημάνσεις και αδυναμίες της Αγκυρας να υιοθετήσει το κοινοτικό κεκτημένο.

Σύμφωνα με όσα έχει διαπιστώσει το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών, τον τελευταίο καιρό παρατηρείται η διαμόρφωση μιας ισχυρής τάσης στο πλαίσιο της ΕΕ, η οποία συγκροτημένα αμφισβητεί τις πιθανότητες επιτυχίας του τουρκικού εγχειρήματος. Η τάση αυτή εκφράστηκε δυναμικά στο προχτεσινό Συμβούλιο Υπουργών της ΕΕ και κατόρθωσε να επιβάλλει τον ορισμό ημερομηνίας για έκτακτη συνάντηση των υπουργών στις 27 Μάη, με αντικείμενο τη διεύρυνση της Ενωσης.

Οπως υπογραμμίζουν διπλωματικοί κύκλοι στην Αθήνα, στη συνάντηση του Μάη το θέμα της συζήτησης θα είναι η Τουρκία και η διαχείριση της υποψηφιότητάς της, που κάποιες χώρες, σήμερα, δε διστάζουν να τη χαρακτηρίζουν απειλητική για τη λειτουργία της ΕΕ.

Για τη δημιουργία αυτής της τάσης, που θέτει υπό αμφισβήτηση τόσο την προσπάθεια της Τουρκίας όσο και προηγούμενες κοινοτικές αποφάσεις, πρωταγωνιστικό ρόλο έχουν αναλάβει η Δανία, η Ολλανδία και η Γαλλία. Από την πλευρά της η αυστριακή προεδρία προσπαθεί να εκτονώσει το αρνητικό κλίμα σε βάρος της Τουρκίας και να περιορίσει τις επιθέσεις που βαθμιαία πολλαπλασιάζονται.

Η Ελλάδα, η οποία εκπροσωπήθηκε στη συνάντηση της περασμένης Δευτέρας από την υπουργό Ντόρα Μπακογιάννη, κατ' αρχήν αποδέχτηκε την ανάγκη σύγκλησης του έκτακτου συμβουλίου. Η υπουργός διατύπωσε το σκεπτικό της Αθήνας, σύμφωνα με το οποίο η ΕΕ πρέπει να επιμείνει στην ισχύ των δεδομένων αποφάσεων και στην υποστήριξη της ευρωπαϊκής πορείας της Τουρκίας. Θα πρέπει, ωστόσο, να διευκρινιστούν οι θέσεις της ΕΕ για την Τουρκία, αφού η μέχρι τώρα πορεία προς την Ενωση έχει στην πράξη θέσει υπό αμφισβήτηση κάποιες από τις ομόφωνες αποφάσεις των εταίρων, οι οποίες έχουν συμπεριληφθεί στα επίσημα έγγραφα. Για να αντιμετωπιστεί αυτή η πραγματικότητα, απαιτείται, σύμφωνα με την άποψη της Αθήνας, η έκτακτη σύνοδος των υπουργών.

Ως ο πλέον ένθερμος υποστηρικτής της ανεμπόδιστης πορείας της Τουρκίας προς την ΕΕ εμφανίστηκε η Βρετανία, η οποία επιχείρησε, χωρίς επιτυχία, να αποτρέψει την πραγματοποίηση της έκτακτης συνόδου και τη συζήτηση δυσάρεστων για την Αγκυρα ζητημάτων.

Για την Αθήνα αυτές οι εξελίξεις δημιουργούν προβλήματα στρατηγικής. Οπως εξηγούν Ελληνες διπλωμάτες, η βασική γραμμή της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής τα τελευταία χρόνια ήταν η έμπρακτη, ακόμη και χωρίς ανταλλάγματα, υποστήριξη της Τουρκίας στην πορεία της προς την ΕΕ. Η πιθανότητα να εκτραπεί η πορεία της Τουρκίας προς την ΕΕ ή το άνοιγμα μιας συζήτησης για τη διαμόρφωση μιας ειδικής ευρωτουρκικής σχέσης προκαλεί σκεπτικισμό στην Αθήνα, καθώς εκτιμάται από το ελληνικό ΥΠΕΞ πως οι ευρωτουρκικές τριβές θα εκδηλωθούν στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και θα αφορούν διμερή ελληνοτουρκικά ζητήματα.

Αυτός ο προβληματισμός εντείνεται, καθώς, σύμφωνα με τις πληροφορίες και τις εκτιμήσεις της Αθήνας, η Αγκυρα δεν πρόκειται να προσαρμοστεί στα κοινοτικά δεδομένα σε ζητήματα που αφορούν το Κυπριακό αλλά και τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, οι οποίες δεν αποκλείεται να δοκιμαστούν και πάλι...