Κυριακή 11 Ιούνη 2006
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 25
ΔΙΕΘΝΗ
ΙΡΑΝ - ΕΕ - ΗΠΑ - ΡΩΣΙΑ - ΚΙΝΑ
Ελιγμοί εκατέρωθεν

Από την πρόσφατη συνάντηση του απεσταλμένου των ιμπεριαλιστικών οργάνων Χαβιέ Σολάνα με την ιρανική αντιπροσωπεία στην Τεχεράνη

Associated Press

Από την πρόσφατη συνάντηση του απεσταλμένου των ιμπεριαλιστικών οργάνων Χαβιέ Σολάνα με την ιρανική αντιπροσωπεία στην Τεχεράνη
Σε διάλειμμα - προσωρινής(;) - αποκλιμάκωσης έχει εισέλθει η κρίση με αφορμή το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν μετά τις πρώτες θετικές ενδείξεις εκ μέρους της Τεχεράνης απέναντι στο προτεινόμενο «πακέτο κινήτρων» που απεργάστηκε η ευρωπαϊκή τρόικα (Γερμανία - Γαλλία - Βρετανία) και ενέκριναν τα 3 υπόλοιπα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας (Ρωσία - Κίνα - ΗΠΑ). Αν και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει την τελική έκβαση των διαπραγματεύσεων που αναμένεται να γίνουν στη βάση αυτών των προτάσεων μέσα στον τρέχοντα μήνα, οι αντιδράσεις εκατέρωθεν, σε πρώτο επίπεδο, έδωσαν την εντύπωση ότι και οι δύο πλευρές προτίθενται να αναζητήσουν ένα κοινό έδαφος μέσα από ελιγμούς τέτοιους, βέβαια, που δε θα πλήξουν την εικόνα τους.

Το ακριβές περιεχόμενο του «πακέτου» δεν έχει γίνει γνωστό. Εντούτοις, σύμφωνα με τις αλλεπάλληλες διαρροές που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, εμπεριέχει μια δέσμη προτάσεων που δεν αφορά μόνο το πυρηνικό πρόγραμμα. Με βάση αυτές τις πηγές, πάντα, προτείνεται στην Τεχεράνη η χορήγηση αντιδραστήρων ελαφρού ύδατος, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή ενέργειας, αλλά είναι εξαιρετικά δύσκολο να χρησιμοποιηθούν για κατασκευή πυρηνικών όπλων, όπως και η χορήγηση έτοιμου εμπλουτισμένου ουρανίου για τη λειτουργία τους.

Επίσης, προτείνεται μερική άρση του εμπάργκο που έχουν επιβάλει οι ΗΠΑ, έτσι ώστε το Ιράν να προμηθευτεί πολιτικά αεροσκάφη και τα σχετικά ανταλλακτικά, όπως και σύγχρονο εξοπλισμό για την εξόρυξη πετρελαίου. Τέλος, το «πακέτο» φέρεται να εμπεριέχει σειρά δελεαστικών προτάσεων για οικονομικές και εμπορικές συμφωνίες, ενώ δεν αποκλείει, για το απώτερο μέλλον, τη δυνατότητα της Τεχεράνης να εμπλουτίζει ουράνιο.

Η αμερικανική «αλλαγή»

Αναμφιβόλως, τη διαφορά έκανε η «στροφή» της Ουάσιγκτον, σε τακτικό επίπεδο, η οποία εμφανίζεται να έχει εγκαταλείψει τις γνωστές θέσεις της, δηλώνοντας πρόθυμη ακόμη και για απευθείας διαπραγματεύσεις με το Ιράν (με το οποίο δεν έχει επίσημες διπλωματικές σχέσεις από το 1980), ενώ φέρεται να είναι αυτή που θα αναλάβει τη χορήγηση του μεγαλύτερου μέρους των τεχνολογικών ανταλλαγμάτων. Κατά πολλούς αναλυτές, η «στροφή» αυτή αντανακλά την προσπάθεια των ΗΠΑ να μην επιτρέψουν στις υπόλοιπες «μεγάλες δυνάμεις» να αναλάβουν την πρώτη θέση στις συνομιλίες με το Ιράν, άρα να αποκτήσουν το δικαίωμα της απολαβής των αποτελεσμάτων των ανταλλαγμάτων.

Ιδιαίτερα εφόσον η «σκληρή» οδός (κυρώσεις ακόμη και στρατιωτική ισχύ), την οποία υπεραμύνθηκε η αμερικανική διπλωματία, δε φαίνεται να κέρδισε πολλούς υποστηρικτές παρά τις αλλεπάλληλες επαφές Αμερικανών διπλωμάτων. Και στην παρούσα φάση, λόγω των ολοένα αρνητικότερων εξελίξεων σε Ιράκ και Αφγανιστάν (κλιμάκωση αντικατοχικών επιθέσεων, αύξηση απωλειών, έλλειψη προόδου και αποκαλύψεις για σφαγές αμάχων), το πολιτικό κόστος μιας μονομερούς ανάληψης στρατιωτικής δράσης κατά του Ιράν προφανώς φάνταζε σχετικά δυσβάσταχτο για την αμερικανική ηγεσία.

Η θέση της Τεχεράνης

Από την άλλη, η ιρανική ηγεσία κατηγορήθηκε πολλάκις από κόμματα της ιρανικής αντιπολίτευσης, όπως το κόμμα Τουντέχ του Ιράν, ότι χρησιμοποιεί «λεονταρισμούς» όσον αφορά το πυρηνικό πρόγραμμα για να εδραιώσει τη θέση της και να καταστείλει κάθε αντίθετη φωνή στο εσωτερικό, όπου τα προβλήματα και η δυσαρέσκεια απέναντι στη θεοκρατική εξουσία έχουν αρχίσει να διογκώνονται. Οπως όλα δείχνουν, η, μέχρι πρότινος, στάση των ΗΠΑ βοήθησε τα μέγιστα στην αξιοποίηση του κλίματος από την ηγεσία της Τεχεράνης.

Κατά πολλούς, αν οι όροι που θέτει το «πακέτο», που κόμισε ο Χαβιέ Σολάνα στην ιρανική ηγεσία, εμπεριέχουν τους τρόπους εκείνους που θα μπορούσαν να το κάνουν αποδεκτό χωρίς να πληγεί το γόητρο της ηγεσίας, η κυβέρνηση Αχμαντινετζάντ, έχοντας επιτύχει τον απώτερο εσωτερικό στόχο της, δε θα διστάσει να συναινέσει. Οποια, πάντως, και αν είναι η τελική έκβαση, αναμένονται ακόμη πολλοί γύροι διαπραγματεύσεων, αλλά και ελιγμών εκατέρωθεν με το ουσιαστικό ζητούμενο (οι ενεργειακοί πόροι και δρόμοι του Ιράν) να μην έρχεται, φυσικά, ποτέ στο προσκήνιο.


Ε. ΜΑΥΡΟΥΛΗ


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ