Κυριακή 30 Ιούλη 2006
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 3
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
ΕΝΡΙΚΕ ΝΙΟΥΝΕΣ ΡΟΝΤΡΙΓΚΕΣ
Μορφή της κουβανέζικης λογοτεχνίας

Ο Κουβανέζος Ενρίκε Νιούνες Ροντρίγκες (1923 - 2000), είναι μια σημαντική μορφή της σύγχρονης κουβανέζικης λογοτεχνίας. Ασχολήθηκε με όλα τα είδη του λόγου. Ηταν δημοσιογράφος, κριτικός, χρονικογράφος, δοκιμιογράφος και συγγραφέας πολλών διηγημάτων. Στα φοιτητικά του χρόνια έγινε μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος Κούβας. Εζησε όλα τα γεγονότα της εποχής του και γνώρισε από κοντά όλους τους πρωταγωνιστές της σύγχρονης ιστορίας.

Ο υπουργός Πολιτισμού της Κούβας, Αβελ Πριέτο, σε συνεργασία με τον εγγονό του συγγραφέα, αποφάσισαν να κάνουν μια συλλογή των έργων του, για να του δώσουν μια τελευταία χαρά, λίγο πριν το θάνατό του.

Από αυτή τη συλλογή προέρχεται το κείμενο η «Εποχή», που αναφέρεται στους θρυλικούς μουσικούς της ομώνυμης κουβανέζικης κομπανίας, Σίλβιο Ροντρίγκες, Πόμπλο Μιλανές, Νοέλ Νικόλα και Σάρα Γκονσάλες.

Ο Αβελ Πριέτο προλογίζοντας τη συλλογή αποκαλεί τον Ενρίκε Νιούνες Ροντρίγκες «πρίγκιπα» των Κουβανέζικων Γραμμάτων.

Ο Ροντρίγκες προσπάθησε μέσα από τα έργα του να προβάλει τα πρότυπα που θα γαλουχήσουν τις μελλούμενες γενιές.

Στην «Εποχή» προβάλλεται το πρότυπο του σεμνού καλλιτέχνη, του διεθνιστή, του στρατευμένου, που υπηρετεί τα ιδανικά μιας νέας εποχής, εποχής που ξεκίνησε με την Επανάσταση του 1959.

Η «Εποχή»

«Μια μέρα, στην καμπίνα των δοκιμών του ραδιοφώνου, μια άγνωστη μουσική εντυπωσίασε τις αισθήσεις μου. Ρώτησα ποιος την είχε συνθέσει. Η απάντηση ήταν λίγο ασαφής. Ανήκει σ' ένα νεαρό, ο οποίος υπηρετεί τη στρατιωτική θητεία του, σ' ένα νεοσύλλεκτο.

Την κασέτα, εάν θυμάμαι καλά, την είχε φέρει ο Mario Romeu. Ηταν η πρώτη φορά που άκουσα να μιλάνε για τον Σίλβιο. Αργότερα, όταν επέστρεφα από τη δουλιά μου, συναντήθηκα με το γιο μου Ενρικίτο και μια ομάδα νεαρών, οι οποίοι έπαιζαν μουσική. Ηταν κάτι ασυνήθιστο για έναν άνθρωπο της ηλικίας μου. (Ημουν τότε σαράντα και κάτι). Ολοι, πολύ σοβαροί και σιωπηλοί, περνούσαν ο ένας στα χέρια του άλλου τη μοναδική κιθάρα και χωρίς πολλές προκαταβολικές εξηγήσεις πρόσφεραν τις δημιουργίες τους. Οταν τελείωναν δεν υπήρχαν χειροκροτήματα, ούτε φράσεις επιδοκιμασίας. Ηταν σαν να είχαν επιτελέσει ένα καθήκον. Και το επιτελούσαν!

Ενας απ' αυτούς, ο πιο αδύνατος και ίσως ο πιο σιωπηλός, εν μέσω εκείνης της εντυπωσιακής σιγής, πήρε την κιθάρα και άρχισε να τραγουδάει. Δε θυμάμαι ποιο τραγούδι ερμήνευσε. Νομίζω ότι ήταν το "Μακάρι". Τελείωσε χωρίς ένα χαμόγελο, χωρίς καμιά κίνηση αυταρέσκειας και παρέδωσε την κιθάρα του στον Vicente Feliu. Συνεχιζόταν η σειρά των τραγουδιών. Τότε είπα: Εάν δεν είναι μια ασέβεια, εάν δεν αντιτίθεται στις αρχές σας, εγώ θέλω να χειροκροτήσω. Και εν μέσω της έκπληξης όλων, χτύπησα τα χέρια μου δυο - τρεις φορές. Η απάντηση στην αναχρονιστική μου πράξη ήταν ένα ομαδικό γέλιο. Ο Σίλβιο χαμογέλασε, δεν ξέρω αν είχε κοκκινίσει ή είχε ενοχληθεί. Δικαιολογήθηκα. Νεαροί, αυτό είναι ένα τραγούδι! Δεν εύρισκα άλλη καλύτερη φράση για να εξηγήσω τη συγκίνησή μου γι' αυτό που είχα ακούσει.

Από τότε έγινα φίλος του. Δε μου ήταν δύσκολο. Βρίσκεται ή δε βρίσκεται στην Κούβα, μου φτάνει η αδελφική φωνή του στη φόρμα του τραγουδιού. Ισως δε θα ιδωθούμε ξανά. Ομως, αν και ο Σίλβιο βρίσκεται στην Αγκόλα, τραγουδώντας για τους στρατιώτες μας ή υψώνει τη φωνή του στη Νικαράγουα, για να προσφέρει στα αδέλφια μας της πατρίδας του Σαντίνο ένα τραγούδι ή διαβεβαιώνει ότι δεν έπαψε ν' αγαπάει τη Χιλή του Αλιέντε, εγώ περπατάω μαζί του διατρέχοντας νέους δρόμους, νιώθοντας ξανανιωμένος και μαχητικός. Ωμο με ώμο μ' αυτόν. Στο ίδιο χαράκωμα με τον νεαρό νεοσύλλεκτο της στρατιωτικής υπηρεσίας.

Και όταν κάποιες Κυριακές προσπαθώ να εκπληρώσω τις υποχρεώσεις μου, ακούγοντας στο ραδιόφωνο τα τραγούδια του, ξεχειλίζω από νεανική αισιοδοξία. Η Κυριακή του Σίλβιο είναι γεμάτη από ελπίδες, από πίστη, από ζωή.

Μια Κυριακή για να φυτέψεις papalotes στο San Antonio de ios Banos, ή να βουλιάξεις στον ιδρώτα προσφέροντας εθελοντική εργασία. Μια Κυριακή που έπαψε οριστικά να είναι γκρίζα...

Από το Μπουένος Αϊρες μας φτάνουν ειδήσεις. Δεν είναι καινούριες. Ηδη στην Ισπανία, ενώ έπαιζαν οι νεαροί της νέας κομπανίας, ένας Ισπανός συγκινημένος είχε φωνάξει: "Τι καλοί που είσαστε, αρχ......". Και η αισχρολογία προκάλεσε ένα χειροκρότημα πιο δυνατό από τα άλλα. Στο Ελ Σαλβαντόρ περπατούν πιασμένοι από το μπράτσο των στρατιωτών της ελευθερίας. Φορούν το γαλάζιο κράνος, που το ίδιο μπορεί να σημαίνει την ομορφιά μιας μικρής ή και τον τελικό θρίαμβο ενός πατριωτικού ιδεώδους.

Δεν είναι, λοιπόν, παράξενο που, στο Μπουένος Αϊρες, ο Σίλβιο και ο Παμπλίτο ξεσηκώνουν από τα καθίσματά τους αυτούς που τους ακούνε και ενώνουν τις καρδιές και τις φωνές τους σε κραυγές επιδοκιμασίας για τους τραγουδιστές και για την Κούβα.

Σε τι συνίσταται αυτό το φαινόμενο; Γιατί δημιουργείται σ' όλα τα μέρη; Γιατί, μέσα στα σπλάχνα του "θηρίου", νέοι με λατινικά επίθετα, αυτοί που ξεριζώθηκαν από τις χώρες τους εδώ και πολλά χρόνια, ψάχνουν τους δίσκους τους, συγκινούνται με τους στίχους και τις μελωδίες τους; Σκέφτομαι ότι αυτό που συμβαίνει είναι πολύ απλό στην εξήγησή του. Εκείνοι οι νεαροί, οι σοβαροί και σιωπηλοί, που περνούσαν την κιθάρα από χέρι σε χέρι, είναι σε μεγάλο βαθμό ο "καρπός" μιας γέννας δύσκολης και γιγαντιαίας, μιας γέννας που συγκλονίζει τα θεμέλια μιας κοινωνίας άδικης και αυταρχικής.

Και αυτός ο "καρπός" που γεννιέται, που ενώνει τους λαούς, που δημιουργεί σ' όλα τα μέρη την ίδια αντίδραση, έχει περιγραφεί από τον Σίλβιο, τον ποιητή σ' ένα από τα τραγούδια του.

Η εποχή γεννάει μια καρδιά...

Επωφελούμαι από την απουσία του για να πω αυτά τα πράγματα. Δε θα μου τα συγχωρούσε, εάν ήταν παρών. Με κάθε τρόπο τολμώ να τον εξυμνήσω. Καθώς λέει σ' ένα από τα τραγούδια του, ο κόσμος χωρίζεται, όσον τον αφορά, σε δύο μπάντες. Σ' αυτούς που τον μισούν και σ' αυτούς που τον αγαπούν. Εγώ τελικά είμαι ανάμεσα στους τελευταίους και με ικανοποιεί πολύ να ξέρω ότι ακολουθούμαι από μια μεγάλη πλειοψηφία. Η ίδια πλειοψηφία που σ' όλα τα μέρη έχει πει: "Φτάνει!" Και έχει αρχίσει να βαδίζει προς τα εμπρός...».


Κική ΑΛΕΞΟΠΟΥΛΟΥ


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ