Στα μέσα της δεκαετίας του '80 του περασμένου αιώνα στην κοινωνικο - οικονομική ανάπτυξη της Σοβιετικής Ενωσης εμφανίστηκαν σοβαρά προβλήματα. Αυτά θα έπρεπε να λυθούν στο δρόμο της σοσιαλιστικής ανάπτυξης, αποκαλύπτοντας την υπεροχή του σοσιαλισμού. Η ηγεσία όμως του ΚΚΣΕ και του Σοβιετικού κράτους εκείνης της εποχής διέπραξε σοβαρότατα λάθη. Ο Αύγουστος του 1991 ήταν μόνο ένα επεισόδιο, σημαντικό βέβαια, αλλά μόνο επεισόδιο εκείνων των γεγονότων, που συντελούνταν στην ΕΣΣΔ. Η ομάδα των Γκορμπατσόφ, Γιάκοβλεφ, Σεβαρντνάτζε, καλυπτόμενη κάτω από τη φράση της «περεστρόικα» αρχικά επέβαλε μια πολιτική «σύγκλισης» των δύο κοινωνικο - πολιτικών συστημάτων και στη συνέχεια όλο και περισσότερο άρχισε να κατρακυλά στον καπιταλισμό. Σε τελική φάση, οι μεταλλαγμένοι πέρασαν σε φανερή προδοσία των εθνικο - κρατικών συμφερόντων της ΕΣΣΔ και του παγκόσμιου σοσιαλισμού.

Το Αύγουστο του 1991, ο αντισοβιετισμός κι εθνικισμός έφτασαν στο απόγειό τους. Η πρωτοβουλία στις πολιτικές εξελίξεις όλο και περισσότερο περνούσε στους αντιπάλους του σοσιαλισμού και στους εθνο-αποσχιστές. Αξίζει μόνο να αναφέρουμε ότι στις 16 Αυγούστου δημοσιεύτηκε στον Τύπο το σχέδιο του Συμφώνου της Ενωσης των Κυρίαρχων Κρατών, σύμφωνα με το οποίο η Σοβιετική Ενωση μετατρεπόταν σ' ένα χαλαρό συνομόσπονδο μόρφωμα. Το πρωί της 19ης Αυγούστου από το ραδιόφωνο ανακοινώθηκε πως ορισμένες περιοχές της χώρας κηρύσσονται σε έκτακτη κατάσταση και πως τα καθήκοντα του προέδρου της ΕΣΣΔ αναλαμβάνει ο Γ. Γιανάεφ, αντιπρόεδρος της ΕΣΣΔ, εξαιτίας της υγείας του Μ. Γκορμπατσόφ. Στην κοινωνία, αντιμετώπισαν με κατανόηση αυτή την ανακοίνωση. Η διαμόρφωση της Κρατικής Επιτροπής Εκτακτης Ανάγκης (ΚΕΕΑ) της ΕΣΣΔ ήταν μια προσπάθεια να σταματήσουν οι διαλυτικές διαδικασίες στη χώρα. Ομως αυτή η προσπάθεια αποδείχτηκε πως δεν ήταν ούτε προετοιμασμένη, ούτε αποφασιστική.

H ΚΕΕΑ της ΕΣΣΔ αποτελούνταν από ανώτατους ηγέτες της ΕΣΣΔ και από αυτήν την άποψη οι ενέργειές της δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να χαρακτηριστούν ως πραξικόπημα. Αντίθετα, πραξικόπημα έκαναν οι αντίπαλοι του σοσιαλισμού και του Ενιαίου Ενωσιακού κράτους. Πολύ περισσότερο που λόγος δε γίνεται απλώς για πραξικόπημα, αλλά για την αλλαγή του πολιτικού συστήματος. Δεν άλλαξαν απλώς οι άνθρωποι, αλλά και οι βασικές δομές εξουσίας, οι λειτουργίες τους. Τα όργανα εξουσίας άρχισαν να εκφράζουν τα συμφέροντα των κοινωνικών ομάδων, που επιδίωκαν την παλινόρθωση του καπιταλισμού και τη διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης. Το Σύνταγμα της ΕΣΣΔ πετάχτηκε στα σκουπίδια. Ο Μπ. Γιέλτσιν, χωρίς να έχει τέτοιες συνταγματικές αρμοδιότητες, σφετερίστηκε τις αρμοδιότητες των ενωσιακών οργάνων εξουσίας. Απαγόρευσε τη δράση του ΚΚΣΕ και του ΚΚ της Ρωσικής Σοβιετικής Ομοσπονδιακής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας.

Ετσι η «περεστρόικα» κατέληξε ανοίγοντας τη φανερή παλινόρθωση του καπιταλισμού, που υλοποιήθηκε υπέρ των συμφερόντων της διαμορφούμενης ντόπιας αστικής τάξης όπως και της ξένης.

Η ιστορική διαδικασία δε διεξάγεται αυτόματα. Σ' αυτήν συμμετέχουν εκατομμύρια άνθρωποι, με τη συνείδηση, τη θέληση και τα συναισθήματά τους. Γι' αυτό και στην ιστορία αρκετές φορές υπήρξαν περίοδοι απομάκρυνσης από τη γενική κατεύθυνση της εξέλιξης, περίοδοι οπισθοδρόμησης. Ετσι, υπήρξαν περίοδοι παλινόρθωσης των φεουδαρχικών κοινωνικών σχέσεων μετά την αγγλική και τη γαλλική Επανάσταση. Ομως, σε τελική φάση η παλινόρθωση του παλιού κοινωνικού συστήματος αποδείχτηκε αποτυχημένη και προσωρινή.

Η παλινόρθωση του καπιταλισμού οδήγησε σε καταστροφικές συνέπειες τη χώρα και το λαό μας. Καταστράφηκαν τα Σοβιέτ και το Ενωσιακό κράτος. Ριζικά άλλαξαν οι παραγωγικές σχέσεις: από την κοινωνική, κρατική ιδιοκτησία περάσαμε στη διάδοση και πλήρη κυριαρχία της ατομικής ιδιοκτησίας. Ως αποτέλεσμα της ιδιωτικοποίησης και της απροκάλυπτης ληστείας, είχαμε την τεράστια μείωση του οικονομικού δυναμικού, ακόμη και σε σύγκριση με τα δύσκολα χρόνια του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου, όταν πολλές σημαντικές από οικονομική άποψη περιοχές βρέθηκαν κάτω από τη φασιστική κατοχή. Μέχρι και σήμερα η Ρωσική Ομοσπονδία δεν μπορεί να φτάσει τους δείκτες που είχε το '80 η οικονομία της Ρωσικής Σοβιετικής Ομοσπονδιακής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας. Επί της ουσίας, διαλύθηκαν ή συρρικνώθηκαν ολόκληροι κλάδοι της οικονομίας, ιδιαίτερα οι πιο αναπτυγμένοι επιστημονικά. Σημαντικά μειώθηκε το επίπεδο και η ποιότητα ζωής της πλειοψηφίας του λαού. Σημειώθηκε μια οξεία κοινωνικο - ταξική διαστρωμάτωση. Σύμφωνα ακόμη και με την επίσημη στατιστική, το 1/3 του πληθυσμού έχει εισοδήματα κάτω από το όριο της φτώχειας. Κι αυτό την ίδια ώρα που οι νεοεμφανισθέντες εκπρόσωποι της ολιγαρχίας αγοράζουν στο εξωτερικό βίλες, κότερα, έργα τέχνης και ποδοσφαιρικές ομάδες. Το σημερινό κυρίαρχο καθεστώς στη Ρωσία εμφανίστηκε ως αποτέλεσμα της συμβίωσης της διεφθαρμένης γραφειοκρατίας, του κερδοσκοπικού κεφαλαίου και του κόσμου του οργανωμένου εγκλήματος.

Η παλινόρθωση του καπιταλισμού οδήγησε στην όξυνση των διεθνικών σχέσεων. Τέτοια ανοιχτή πληγή είναι η Τσετσενία. Διεθνικές συγκρούσεις και τρομοκρατικές ενέργειες γίνονται σήμερα σε όλο τον Βόρειο Καύκασο. Στο έδαφος της πρώην ΕΣΣΔ εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι σκοτώθηκαν, έμειναν ανάπηροι, ενώ σε εκατομμύρια μετριούνται οι πρόσφυγες και όσοι αναγκάστηκαν βίαια να μετακινηθούν.

Σε βαθιά κρίση βρίσκεται ο πολιτισμός, η επιστήμη και η εκπαίδευση. Στην κοινωνική συνείδηση προωθήθηκαν οι προηγούμενες αντι - αξίες: ο άκρατος ατομικισμός, η κερδοσκοπία, η αισχροκέρδεια, που γκρέμισαν από το τιμητικό βάθρο τη φιλότιμη εργασία.

Είναι ολοφάνερο ότι σε αυτές τις συνθήκες χάθηκαν οι προηγούμενες θέσεις στη διεθνή αρένα, χάθηκαν οι παραδοσιακοί σύμμαχοι. Δυναμώνει η εξάρτηση από το ξένο κεφάλαιο.

Το ξεπέρασμα της παλινόρθωσης και η επιστροφή της χώρας στο δρόμο της κοινωνικής προόδου εξαρτάται από τις διαθέσεις των πλατιών λαϊκών στρωμάτων. Υπάρχει μια ωρίμανση, αλλά ακόμη οι λαϊκές αντιδράσεις δεν αντανακλούν τα επίπεδα της ζημιάς, που έχει προκληθεί στη χώρα μας και στο λαό μας από την αντεπανάσταση. Το ελατήριο της λαϊκής δυσαρέσκειας συμπιέστηκε.

Στην πρωτοπορία του αγώνα ενάντια στο αντιλαϊκό κομπραδόρικο καθεστώς βρίσκονται οι κομμουνιστές. Οι Ρώσοι κομμουνιστές δρούμε σήμερα σε δύσκολες συνθήκες διώξεων, απροκάλυπτης πολιτικής πίεσης. Το Φλεβάρη του 1993 πραγματοποιήθηκε το 2ο έκτακτο συνέδριο του ΚΚΡΟ, που επίσημα διακήρυξε την επαναλειτουργία της δράσης του κόμματος.

Τα τελευταία χρόνια, το ΚΚΡΟ συσσώρευσε σημαντική εμπειρία αγώνα με το αντιλαϊκό καθεστώς, αύξησε το κύρος του στα πλατιά στρώματα των εργαζομένων. Οι κομμουνιστές πήραν πολλές φορές την πρωτοβουλία οργάνωσης εκδηλώσεων διαμαρτυρίας σε όλη τη Ρωσία, στις οποίες λαμβάνουν μέρος εκατομμύρια άνθρωποι. Το κόμμα μας διεξήγαγε λαϊκό δημοψήφισμα για σημαντικά προβλήματα ανάπτυξης της χώρας, στο οποίο έλαβαν μέρος 7 εκατομμύρια άνθρωποι. Εκατομμύρια άνθρωποι ψηφίζουν στις εκλογές το ΚΚΡΟ και τους υποψηφίους του στις εκλογές. Το Κόμμα έχει τη δική του κοινοβουλευτική ομάδα στην Κρατική Δούμα και εκπροσώπους σε όλα σχεδόν τα περιφερειακά αιρετά όργανα και στα όργανα της τοπικής αυτοδιοίκησης.

Σήμερα η κρίση στη χώρα συνεχίζεται. Αυξάνεται ο αυταρχισμός του πολιτικού συστήματος. Γι' αυτό και το 10ο και 11ο συνέδρια του ΚΚΡΟ υπογράμμισαν πως στην ημερήσια διάταξη δεν είναι η σοσιαλιστική επανάσταση, αλλά οι αστικο - δημοκρατικές, επί της ουσίας, αλλαγές. Ταυτόχρονα, καταλαβαίνουμε πως η χώρα όλο και περισσότερο γίνεται αντικείμενο αποικιοκρατικής εκμετάλλευσης. Θεωρούμε, λοιπόν, πως στο συγκεκριμένο ιστορικό στάδιο κύριο καθήκον του κόμματος είναι η συνένωση του αγώνα για το σοσιαλισμό με το εθνικο - απελευθερωτικό κίνημα.

Στη δράση μας υπάρχουν ακόμη πολλές δυσκολίες, αδυναμίες και σοβαρά προβλήματα. Τον Ιούνη του 2006 η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΡΟ εξέτασε ζητήματα της οργανωτικο - πολιτικής ενίσχυσης του κόμματος και της δουλιάς του με τους συμμάχους. Το ζήτημα της οργανωτικής ενίσχυσης του κόμματος το βλέπουμε σε αναπόσπαστη ενότητα με το ζήτημα της αύξησης των κινητοποιήσεων. Το ΚΚΡΟ προωθεί και υποστηρίζει διάφορες μορφές αυτοοργάνωσης, αυτοδιοίκησης και αυτοπροστασίας του λαού. Ζητήματα κλειδιά είναι η ενίσχυση των κομματικών γραμμών, η ηλικιακή ανανέωσή τους και η προετοιμασία του στελεχικού δυναμικού. Το κόμμα ενισχύει το σύστημα των μέσων ενημέρωσής του, αυξάνει την αποτελεσματικότητα των βουλευτών του, ενισχύει την υλικοτεχνική του βάση.

Το ΚΚΡΟ αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα του διεθνούς κομμουνιστικού κι εργατικού κινήματος. Οι Ρώσοι κομμουνιστές τάσσονται υπέρ της ενίσχυσης της αλληλεγγύης, του συντονισμού των ενεργειών των κομμουνιστικών κομμάτων και των προοδευτικών οργανώσεων όλων των χωρών του κόσμου ενάντια στο παγκόσμιο κεφάλαιο, στην πολιτική της ιμπεριαλιστικής παγκοσμιοποίησης.

Παρά την προσωρινή ήττα του σοσιαλισμού στη χώρα μας, είμαστε πεπεισμένοι, πως καμία δύναμη παλινόρθωσης δεν μπορεί να αλλάξει τους αντικειμενικούς νόμους της ιστορικής εξέλιξης. Οι δυνάμεις της αντίδρασης είναι καταδικασμένες σε ήττα. Ο θρίαμβος των ιδανικών του κομμουνισμού είναι αναπόφευκτος!