Ποιος τη φανταζόταν τέτοια υπερπροσφορά ταινιών πρώτης προβολής μέσα στην καρδιά του καλοκαιριού; Κι όμως, επτά φιλμ βλέπουν σήμερα το φως τους στις οθόνες των κινηματογράφων. Από αυτά, τα έξι είναι πρόσφατης παραγωγής και ένα έχει ηλικία 30 χρόνων. Είναι το θρυλικό θρίλερ του Ρομάν Πολάνσκι "Το μωρό της Ρόζμαρι",που προβάλλεται ξανά με καινούριες αγρατζούνιστες κόπιες. Ας ανοίξουμε λοιπόν με αυτό το φιλμ τη σημερινή σελίδα, μια που οι γηραιότεροι δικαιούνται προτεραιότητας...

Η λέξη θρίλερ είναι συνυφασμένη γενικά με τον τρόμο, το μυστήριο, την αγωνία. Κάποτε, στην πιο εκχυδαϊσμένη εκδοχή του είδους, αυτό που προέχει είναι το αίμα. Σχεδόν πάντα, όμως, το θρίλερ συνδέεται με καταστάσεις πέρα από την κοινή λογική, έχει να κάνει με τον αόρατο κόσμο των πνευμάτων, που κυριεύουν τις ανθρώπινες ψυχές, με ανησυχητικές, ανεξήγητες απειλές σε φαινομενικά ήρεμες, τακτοποιημένες κοινότητες ανθρώπων. Στο "μωρό της Ρόζμαρι" δεν υπάρχει ούτε σταγόνα αίμα. Το φιλμ ανήκει σε εκείνη την πλευρά του είδους, που κυριαρχούν τα ψυχολογικά και τα μεταφυσικά στοιχεία. Ετσι κι αλλιώς το μυστήριο και η κακή πλευρά της ανθρώπινης φύσης πρωταγωνιστούν στο έργο του Πολάνσκι και κυριαρχούν στη σύγκρουσή τους με τις δυνάμεις του καλού, που συνήθως έχουν το μειονέκτημα να είναι ανίδεες και παγιδευμένες. Εκπρόσωπος του καλού, για παράδειγμα, θα μπορούσε να θεωρηθεί ο Τζακ Νίκολσον στο "Τσαϊνατάουν", όταν φτάνει να αποκαλύπτει την ύπαρξη ολόκληρης συνωμοσίας, ανίσχυρος όμως, αφού δεν μπορεί να κάνει τίποτα για να τη σταματήσει. Το "Τσαϊνατάουν" βέβαια είναι φιλμ νουάρ, είναι ένα αστυνομικό φιλμ και το πλέγμα του κακού σε αυτό έχει κοινωνική διάσταση. Στο "μωρό της Ρόζμαρι" το κακό αντιπροσωπεύεται από μια ομάδα μάγων, που έχουν βάλει στο μάτι το μωρό, που εγκυμονεί το σώμα της Μία Φάροου,η οποία υποδύεται τη Ρόζμαρι, μια νεαρή κοπέλα πρότυπο καλής ανατροφής και αγωγής στο πνεύμα του καθολικισμού. Η ταινία είναι παραγωγής 1968, βασισμένη στο ομότιτλο μυθιστόρημα του Ιρα Λέβιν. Η επανέκδοση και επαναπροβολή της μας δίνει πέραν των άλλων τη δυνατότητα να επαναβεβαιώσουμε τη μαστοριά του Πολάνσκι στο στήσιμο υποβλητικών σκηνών και τη δυνατότητά του να εκμεταλλεύεται στο έπακρο τις δυνατότητες των ηθοποιών του, που όντας ένα δεμένο σύνολο δίνει ο καθένας το δικό του ρεσιτάλ ερμηνείας σαν να είναι μόνος του μπροστά στην κάμερα. Βλέπουμε εκεί τον Τζον Κασαβέτη σε ένα ρόλο, όπου μεταμορφώνεται από αγγελικό σύζυγο σε κάτι σαν Μεφιστοφελή, την Ρουθ Γκόρντον ανάμεσα σε "Κατίνα" και μάγισσα και φυσικά την Μία Φάροου, που κινεί όλη τη δράση με τις φοβίες της, που ακροβατούν στη διάρκεια του φιλμ ανάμεσα στο πραγματικό και στην παράνοια, και τους εφιάλτες της, που κινηματογραφούνται μοναδικά σαν βιωμένη πραγματικότητα.

(ΨΥΡΡΗ, ΕΛΛΗΝΙΣ, ΑΛΦΑΒΙΛ)

Ασυνήθιστη για ιαπωνική είναι η ταινία αυτή του Τακέσι Κιτάνο,καθώς μέσα από το καθαρά προσωπικό ύφος της παραπέμπει σε μια σειρά από πρωτότυπα, που φιλτραρισμένα από την προσωπική ματιά του δημιουργού της, δημιουργούν ένα καινούριο κινηματογραφικό κράμα αξιόλογο μεν, αλλά με μια αίσθηση ανολοκλήρωτου όχι αισθητικά, αλλά δραματουργικά και σεναριακά. Πρώτη αναφορά οι αμερικανικές ταινίες για τη μαφία. Ενας πόλεμος συμμοριών της γιακούζα, της γιαπωνέζικης μαφίας, είναι η αφορμή που κινεί τη δράση του φιλμ. Ενα στόρι χιλιοδουλεμένο στον αμερικάνικο κινηματογράφο και σε κάθε"γκαγκστερική" ταινία που σέβεται τον εαυτό της. Ομως στην περίπτωση της"Σονατίνα" η αφορμή αυτή δε χρησιμοποιείται για να εντείνει τη δράση, αλλά το αντίθετο, για να γεμίσει την ταινία με νεκρούς χρόνους αναμονής, καθώς μια ομάδα αντρών, που δουλεύουν για κάποια από τις αντίπαλες συμμορίες, μεταφέρονται σε μια έρημη παραλία, όπου και περνούν κάμποσο καιρό περιμένοντας εντολή για να δράσουν. Η πλήξη των ανθρώπων, ο χρόνος που σκοτώνουν, η θέση τους στο φωτογραφημένο με έμφαση υπαίθριο τοπίο, καθιστούν τελικά την όλη ιστορία προσχηματική. Η εικόνα της βίας είναι ψυχρά αποστασιοποιημένη από τα γεγονότα και η ταινία αποκτά μια διάσταση υπαρξιακή, κάτι σαν σχόλιο για την εξοικείωση με το θάνατο, σαν αποτέλεσμα του φόβου απέναντί του. Η "Σονατίνα" πήρε τον τίτλο της από τη μουσική. Και ζητά να την αντιμετωπίσει κανείς λιγότερο σαν ταινία και περισσότερο σαν μελωδία. Κι αν μιλούσαμε ξανά για αναφορές, θα μπορούσαμε να βρούμε αναλογίες με "ακούσματα" του Τζάρμους και των ηρώων του "Πέρα από τον Παράδεισο" και των παράτονων παύσεων στις ταινίες του Καουρισμάκι.

(ΡΙΒΙΕΡΑ)

Ποιητική, όπως ταιριάζει στον ήρωά της, είναι η απόπειρα του Αναντ Τάκερ,που σκηνοθέτησε αυτή την ταινία, η οποία είναι αφιερωμένη στον Αντουάν Σεντ Εξιπερί (Μπρούνο Γκαντς),το συγγραφέα του "Μικρού πρίγκιπα) και της "Γης των ανθρώπων". Του ανθρώπου που πετούσε στους ουρανούς και μετέφερε στα βιβλία του όλο το μυστήριο της πτήσης του πάνω από τη γη, σε μια εποχή που το να πετάς με αεροπλάνο ήταν ακόμη τόλμημα, κι ο πιλότος βίωνε μια απόλυτη μοναξιά, ένα ανθρώπινο ον αιωρούμενο στο κενό του αιθέρα. Η πτήση ήταν για τον Σεντ Εξιπερί η ποίηση της ζωής του, που τελείωσε με τον πιο ταιριαστό γι' αυτήν, αν και τραγικό τρόπο, όταν το αεροπλάνο του εξαφανίστηκε σε μια πτήση το 1944, κατά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο, και ο πιλότος του χάθηκε για τους ανθρώπους πετώντας στον ουρανό. Αυτή τη διάσταση της προσωπικότητας του Εξιπερί, επιχειρεί να αναδείξει το φιλμ, κάνοντας χρήση σκηνών ντοκιμαντερίστικου τύπου με αφηγήσεις ανθρώπων που τον γνώρισαν, σε συνδυασμό με δραματοποιημένες σκηνές, χωρίς να αποφεύγει κάποια επανάληψη ή ένα στιλιζάρισμα, αλλά πάντως καταφέρνοντας να μεταφέρει την αίσθηση του έργου και της ζωής του "πρίγκιπα των αιθέρων".

(ΑΜΟΡΕ)

Ενδιαφέρουσα μες στην απλότητά της είναι η ταινία της Αλισον Αντερς,που με απλά μέσα κατορθώνει να αποδώσει την εποχή στα τέλη της δεκαετίας του '59 και στις αρχές του '60, μέσα από το πέρασμα μιας μουσικού από τη μουσική βιομηχανία της εποχής στις ΗΠΑ. Οι χαρακτήρες και οι καταστάσεις είναι καλοστημένοι, ενώ η προσωπική καλλιτεχνική κρίση της ηρωίδας Εντνα Μπάξτον (Ιλιάνα Ντάγκλας) δένεται αρκετά πειστικά με την κρίση στις αισθητικές τάσεις της εποχής και το πέρασμα από την ελαφριά ποπ στην ψυχεδελική εκδοχή της. Παρ' όλα αυτά το συνολικό αποτέλεσμα υπονομεύεται από ένα εξόφθαλμα εκβιασμένο χάπι εντ, που προδίδει την εικόνα μιας παραγωγής στο στιλ του "ανεξάρτητου" κινηματογράφου με το χαμηλό κοστολόγιο, ο οποίος φωνάζει στο κύκλωμα των μεγάλων παραγωγών: "Ε, εδώ είμαι κι εγώ. Να 'ρθω;" Στο καστ συμπρωταγωνιστούν οι Ματ Ντίλον, Ερικ Στολτζ, Τζον Τορτούρο

(ΒΙΛΑΤΖ)

Στην ίδια κατηγορία των ταινιών χαμηλού κόστους, αλλά χωρίς κάποια αισθητική πρωτοτυπία ή ιδιαιτερότητα, ανήκει και η ταινία αυτή του Εντουαρντ Μπερνς.Μια από τις αρκετές ταινίες που μοιάζουν με εξετάσεις των σκηνοθετών, για να τους αποδεχτεί η χολιγουντιανή παραγωγή. Εδώ, λοιπόν, έχουμε μια χαμηλότονη κωμωδία σχέσεων και καταστάσεων σε μια στρωτή αφήγηση χωρίς ιδιαίτερες εξάρσεις: Οταν ο παντρεμένος, πετυχημένος καριερίστας θέλει να χωρίσει για να παντρευτεί την πρώην αρραβωνιαστικιά του αδελφού του, που παντρεύεται τη γυναίκα που γνώρισε μόλις χθες, και όταν η μαμά είναι ερωμένη του μπακάλη, τότε η καλύτερη λύση είναι μια βόλτα με τον μπαμπά για ψάρεμα.

(ΑΒΑΝΑ, ΑΕΛΛΩ, ΒΙΛΑΤΖ, ΔΕΞΑΜΕΝΗ, ΘΗΣΕΙΟΝ, ΡΙΟ, ΧΛΟΗ)

Μεταξύ κωμωδίας και φάρσας και χωρίς ιδιαίτερες αξιώσεις, γαλλική ταινία, σε σκηνοθεσία Κλοντ Ζιντί,με τον Κριστόφ Λαμπέρ,στο ρόλο του γοητευτικού ζιγκολό, που προσπαθεί υπό την απειλή εκβιασμού κατά της ζωής του, να ξελογιάσει μια γκαρσόνα (Ζοζιάν Μπαλασκό),ώστε η τεράστια περιουσία, που αυτή πρόκειται να κληρονομήσει, να περάσει στη σπείρα που τον ελέγχει. Ομως το σχέδιο ανατρέπεται.

(ΑΘΗΝΑΙΑ, ΑΡΚΑΔΙΑ, ΑΤΕΝΕ, ΦΙΛΙΠ, ΑΜΑΡΥΛΛΙΣ, ΦΙΛΟΘΕΗ)

Η οικογένεια των Βλακεντίων μπλέκει σε μια επικίνδυνη περιπέτεια με λαθρεμπόρους όπλων λόγω της βλακείας της, όμως χάρη στο ίδιο προσόν καταφέρνει να τα βγάλει πέρα. Ατυχής κωμωδία από τον Τζον Λάντις, το σκηνοθέτη των αειμνήστων "Blues brothers".

(ΑΝΝΑ ΝΤΟΡ, ΒΙΛΑΤΖ, ΗΛΕΚΤΡΑ, ΝΕΑ ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΑ, ΣΙΝΕ ΠΑΡΙ, ΣΠΟΡΤΙΓΚ)

Αγης ΜΑΡΑΓΚΟΥΔΑΚΗΣ