ΠΑΡΙΣΙ.-

Πέθανε, χτες το πρωί, μετά από πολύχρονη μάχη με τον καρκίνο, ο πρώην Πρόεδρος της Γαλλίας, Φρανσουά Μιτεράν. Η είδηση του θανάτου του 79χρονου πολιτικού έγινε γρήγορα γνωστή τόσο στη Γαλλία όσο και στον υπόλοιπο κόσμο. Συλλυπητήρια μηνύματα έφθασαν από όλο τον κόσμο. Η κηδεία του ιδρυτή του γαλλικού σοσιαλιστικού κόμματος θα γίνει στο τέλος της βδομάδας, σε στενό οικογενειακό κύκλο, στη γενέτειρά του, το χωριό Ζαρνάκ της Δυτικής Γαλλίας. Ο Φρανσουά Μιτεράν γεννήθηκε τον Οκτώβρη του 1916 στο Ζαρνάκ. Ηταν διδάκτορας Πανεπιστημίου στο Δίκαιο και πτυχιούχος γαλλικής φιλολογίας. Σύμφωνα, πάντα, με την επίσημη εκδοχή του παρελθόντος του, το 1940 συνελήφθη αιχμάλωτος και οδηγήθηκε στη Γερμανία, από όπου δραπέτευσε το 1941. Εργάσθηκε στην επιτροπή κρατουμένων του καθεστώτος Βισί και το 1943 εντάχθηκε στις γραμμές της γαλλικής αντίστασης. Η εκδοχή αυτή, που ο ίδιος ο Μιτεράν καλλιέργησε, αμφισβητήθηκε έντονα μετά τη δημοσίευση ενός βιβλίου το 1994, του οποίου ο συγγραφέας, επικαλούμενος μαρτυρίες και στοιχεία της εποχής, υποστήριζε ότι ο Μιτεράν γνώριζε για τις παραδώσεις Εβραίων στους Γερμανούς και για το θάνατο που τους περίμενε επί καθεστώτος Βισί. Ο θόρυβος που δημιουργήθηκε ήταν τεράστιος. Ο Φρανσουά Μιτεράν σε μια απολογητική συνέντευξη, που έδωσε τότε, είχε υποστηρίξει ότι δε γνώριζε αυτές τις δραστηριότητες, όμως το σκοτεινό αυτό σημείο του παρελθόντος του μετέπειτα"μεγάλου άνδρα" της Γαλλίας, δεν ξεκαθαρίστηκε ποτέ.

Το 1971 ο Φ. Μιτεράν ίδρυσε το Σοσιαλιστικό Κόμμα και στη συνέχεια συνεργάστηκε με τους Κομμουνιστές και τη Ριζοσπαστική Αριστερά με βάση το "Κοινό Πρόγραμμα Διακυβέρνησης". Ηττάται στις προεδρικές εκλογές του 1974 από τον Βαλερί Ζισκάρ ντ' Εστέν, όμως είναι ο μεγάλος νικητής των προεδρικών εκλογών του 1981. Μέχρι το 1986 κυβερνά με απόλυτη πλειοψηφία του Σοσιαλιστικού Κόμματος και μάλιστα μέχρι το 1984 αναθέτει τρεις κυβερνητικές θέσεις στους κομμουνιστές. Από το 1982, η σοσιαλιστική κυβέρνηση εφαρμόζει σκληρή πολιτική λιτότητας, παραβιάζοντας το κοινό πρόγραμμα με τους κομμουνιστές. Εξαιτίας του γεγονότος αυτού οι τελευταίοι αποχωρούν από την κυβέρνηση, μετά από δύο χρόνια.

Μετά το 1986 συγκατοικεί με τη δεξιά κυβέρνηση του Ζακ Σιράκ, του οποίου, όμως, υπερισχύει στις προεδρικές εκλογές του 1988. Από το 1993 και μέχρι το τέλος και της δεύτερης προεδρικής του θητείας, τον Μάη του 1995, συγκατοικεί και πάλι με τη συντηρητική κυβέρνηση του Εντουάρ Μπαλαντίρ. Ο Φρανσουά Μιτεράν, κατά τη διάρκεια και των δύο προεδρικών του επταετιών, ασχολήθηκε ιδιαίτερα με την εξωτερική πολιτική της Γαλλίας. Εκανε το μεγάλο άνοιγμα προς τη Γερμανία θέτοντας τις βάσεις του γαλλογερμανικού άξονα και υπήρξε από τους πρωτεργάτες της Ενωμένης Ευρώπης και της Συνθήκης του Μάαστριχτ.

Τη θλίψη τους για την απώλεια ενός "μεγάλου πολιτικού άνδρα" και "ενός στυλοβάτη της Ευρωπαϊκής Ενοποίησης" εξέφρασαν, μέχρι χtες το βράδυ, ο Βρετανός πρωθυπουργός Τζον Μέιτζορ, η πρώην πρωθυπουργός της Βρετανίας Μάργκαρετ Θάτσερ, ο πρώην πρόεδρος της ΕΕ Ζακ Ντελόρ αλλά και ο νυν Ζακ Σαντέρ, ο Γερμανός καγκελάριος Χέλμουτ Κολ, ο ΓΓ του ΝΑΤΟ Χαβιέ Σολάνα, ο Ισπανός πρωθυπουργός Φελίπε Γκονζάλεθ, ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Σιμόν Πέρες, ο Παλαιστίνιος ηγέτης Γιάσερ Αραφάτ, ο Αιγύπτιος Πρόεδρος Χόσνι Μουμπάρακ, ο Πρόεδρος της Νότιας Αφρικής Νέλσον Μαντέλα, ο Νορβηγός πρωθυπουργός Γκρο Χάρλεμ Μπρούτλαντ, ο Δανός υπουργός Εξωτερικών, ο Βούλγαρος Πρόεδρος Ζέλιου Ζέλεφ, ο Αμερικανός Πρόεδρος Μπιλ Κλίντον και ο Τσέχος Πρόεδρος Βάτσλαβ Χάβελ.

Ανάλογες ήταν και οι δηλώσεις του Γάλλου Προέδρου Ζακ Σιράκ, ο οποίος χαρακτήρισε τον Φρανσουά Μιτεράν ως ένα σημαντικότατο πρόσωπο που έγραψε πολλές σελίδες της σύγχρονης γαλλικής ιστορίας.

Βέβαια, αξίζει να σημειωθεί ότι οι εκτιμήσεις αυτές για το πρόσωπο του Φρανσουά Μιτεράν δε βρίσκουν τους πάντες σύμφωνους. Ο εκδότης της εφημερίδας"Ερευνα πάνω στην Ιστορία" Ντομινίκ Βενέ, ήδη από το 1989, έγραφε ότι ο"Μιτεράν θα μπορούσε να είναι ο ενσαρκωτής της μεγαλύτερης φιλοδοξίας του μεγαλύτερου ονείρου αλλά δεν έκανε τίποτα. Αυτός ο άνδρας ήταν πολύ μικρός για ένα πεπρωμένο τόσο μεγάλο". Αναμφίβολα, ο Φρανσουά Μιτεράν ήταν ένας από τους πιο μεγάλους πολιτικούς άνδρες της Γαλλίας, όμως αυτό δεν αποκλείει ότι ήταν ένας πολιτικός χαμαιλέων, που, όπως έχουν επανειλημμένως επισημάνει οι πολιτικοί αναλυτές, είχε το μεγάλο χάρισμα να καλλιεργεί κατά βούληση την εικόνα του και το παρελθόν του, ώστε να επικεντρώνεται στο παρόν και στο μέλλον. Πάντως, δεν είναι λίγες οι φωνές που ακούστηκαν στη Γαλλία, ότι μετά τη δεύτερη μεγαλύτερη διακυβέρνηση από την εποχή του Ναπολέοντα, η Γαλλία έχει το διπλάσιο αριθμό ανέργων από αυτόν που είχε το 1981, περισσότερους αστέγους και πολύ περισσότερα σκάνδαλα σε κυβερνητικό και επιχειρησιακό επίπεδο. Δεν ήταν λίγοι οι Γάλλοι που υποστήριξαν ότι "Παραμέρισε τα ιδανικά του, την πολιτική του, τα πιστεύω του για την εξουσία και τελικά μας αφήνει σε χειρότερη κατάσταση από αυτήν που μας βρήκε".

• Τη θλίψη τους για το θάνατο του Φρανσουά Μιτεράν εξέφρασαν χτες ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κωστής Στεφανόπουλος, ο αναπληρών τον πρωθυπουργό Α. Τσοχατζόπουλος, ο Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας Μιλτιάδης Εβερτ, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος και υπουργός Τύπου και ΜΜΕ Τηλέμαχος Χυτήρης, ο Γραμματέας της ΚΕ του ΠΑΣΟΚ Κώστας Σκανδαλίδης, ο επίτιμος Πρόεδρος της ΝΔ Κ. Μητσοτάκης και ο Πρόεδρος του "ΣΥΝ" Νίκος Κωνσταντόπουλος.