Τη "χρυσή δεκαετία" του εξήντα (σ.σ. το πόσο χρυσή ήταν και ποιους αφορούσε είναι μια άλλη υπόθεση), όπου υπήρξε μια ευημερία στους οικονομικούς δείκτες (όχι απαραίτητα και στο εισόδημα του μέσου πολίτη), η διάσταση του περιβάλλοντος δε θεωρούνταν σημαντική. Το αντίθετο, μπρος τοόραμα της "ανάπτυξης" διαπράχτηκαν οικολογικά εγκλήματα, που σηματοδότησαν καθοριστικά την πορεία της χώρας από περιβαλλοντική άποψη. Ας αναφέρουμε ενδεικτικά τον τρόπο οικοδόμησης της Αθήνας και των άλλων μεγάλων πόλεων, την τσιμεντοποίηση κάθε ελεύθερου χώρου χάριν των κερδοσκόπων και των μεγαλοεργολάβων, που από το β Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά αποτελούν βασικό στήριγμα των κομμάτων εξουσίας. Το ίδιο διάστημα η λογική των υπουργών δημοσίων έργων ήταν (και παραμένει) αυτοκινητοπροσανατολισμένη εξ ου και το ξήλωμα των γραμμών του τραμ και η υποβάθμιση των μαζικών μέσων μεταφοράς. Οι παραλίες καταπατούνται η μία μετά την άλλη για "φίλους" ξενοδόχους, δάση αποψιλώνονται για "θερινές" κατοικίες προνομιούχων πολιτών. Τέλος, έλη και λίμνες αποξηραίνονται, γιατί ενοχλούσαν αισθητικά!

Μέσα σ' αυτό το σκηνικό, όπου τα πάντα γίνονταν θυσία στις επιταγές ξένων κέντρων και που ήθελαν να επιβάλουν, με κάθε μέσο και τρόπο, ένα συγκεκριμένο οικονομικό μοντέλο, ήταν πολύ φυσικό να "εξαφανιστούν" τα περισσότερα ρέματα. Είτε με το πρόσχημα της ωραιοποίησης των πόλεων, είτε με αυθαίρετες καταπατήσεις και μπαζώματα, χωρίς την παραμικρή πρόνοια από το κράτος φτάσαμε σήμερα στο σημείο να αναπολούμε αυτό που χάσαμε ή καλύτερα αυτό που μας πήραν, μόλις πιάσουν τα πρωτοβρόχια. Οι εικόνες μιας πανικοβλημένης πόλης από την περσινή Αθήνα, που δυστυχώς συνδέθηκε με θύματα και καταστροφές περιουσιών που έφτασαν σε αστρονομικά ύψη, είναι ακόμα πολύ νωπές. Από τότε έχει προστεθεί η καταστροφή στην Πεντέλη και η αγωνία για τον τρόπο αντιμετώπισης μιας μεγάλης βροχής, γιατί είναι γνωστό, ότι όχι μόνο ελάχιστα έγιναν στην αντιπλημμυρική προστασία της Αθήνας, αλλά αποφάσεις που πάρθηκαν και μερικώς υλοποιήθηκαν μάλλον αρνητικά δρουν. Κι εδώ εννοούμε τη συνέχιση κάλυψης κάποιων ρεμάτων, των λίγων που απόμειναν. Ετσι είναι τελείως υποκριτικά τα όσα υποστήριξε σε ημερίδα για την προστασία και τη διαχείριση των ρεμάτων,η κ. υπουργός, που ανάμεσα στ' άλλα διατύπωσε την άποψη ότι "η Ελλάδα θα έπρεπε να είναι πρωτοπόρος στην αντίληψη για ανοιχτά ρέματα, ως αεραγωγών ως οικοσυστημάτων, αλλά και ως χώρων ελεύθερων για το κοινό".

Είναι αφελές να διατυπώνονται απόψεις, ότι οι καταστροφές από τις βροχές προέρχονται αποκλειστικά από το κλείσιμο των ρεμάτων. Φυσικά, οι επιλογές αυτές συμβάλλουν σε μεγάλο βαθμό. Ομως δεν πρέπει να μας διαφεύγει το γεγονός των πυρκαγιών των γύρω δασών (σ.σ. να σημειώσουμε τα πρόσφατα αποτελέσματα πανεπιστημιακών μελετών που καταδείχνουν ότι υπάρχει κατακράτηση τουλάχιστον του ενός τρίτου των βρόχινων νερών από τα δάση, όπου υπάρχουν), της ελεύθερης βόσκησης, της χάραξης δρόμων χωρίς τον παραμικρό ευρύτερο σχεδιασμό, της τσιμεντοποίησης των πάντων κ.τ.λ. Ηδη αναφέραμε μια μεγάλη πληγή. Την αποσπασματικότητα των έργων. Ο Ποδονίφτης λ.χ. που έγινε γνωστός ακόμα και σε υπουργικά στελέχη μόλις πέρσι, είναι ανοιχτός στο ύψος της Φιλοθέης και της Ν. Χαλκηδόνας, ενώ έχει μετατραπεί σε υπόνομο στη Ν. Ιωνία (σ.σ. η περιοχή που επλήγη περισσότερο πέρσι). Το ίδιο συμβαίνει και με το ρέμα του Γιαμπουρλά και με ορισμένα άλλα. Ομως, σήμερα με την υπάρχουσα δόμηση και τα προαναφερόμενα προβλήματα δεν υπάρχουν περιθώρια. Είναι τουλάχιστον επικίνδυνο να υπάρχουν αυτοσχεδιασμοί για το τι θα γίνει με τα ρέματα. Και δυστυχώς παρά τις μεγαλοστομίες της κ. υπουργού τα τελευταία χρόνια το μόνο που υπάρχει είναι υποσχέσεις και προγράμματα που ποτέ δεν υλοποιούνται.

Προτάσεις που έχουν κατατεθεί από ομάδα πανεπιστημιακών στο Πολυτεχνείο με θέμα τα ρέματα υποστηρίζουν τα παρακάτω:

• Κατ' αρχάς θα πρέπει να συνειδητοποιηθεί απ' όλους(σ.σ. κυρίως από αυτούς που ασκούν εξουσία και παίρνουν αποφάσεις) ο ενιαίος χαρακτήρας των ρεμάτων.
• Κατά δεύτερο λόγο απαιτείται η προστασία της φυσικής τους οντότητας.
• Τρίτο, πρέπει να αξιοποιηθούν ως φυσικά στοιχεία στην πόλη.
• Τέλος, δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται αποσπασματικά, αλλά ενιαία. Η πολιτεία πρέπει να τα κατοχυρώσει θεσμικά.Πέρα από τα παραπάνω, όπως ειπώθηκε στην προαναφερόμενη ημερίδα τα ανοιχτά ρέματα βοηθούν στην ανανέωση του αέρα,δημιουργούν συνθήκες οικοσυστήματος,συμβάλλουν στην επιφανειακή απορροή, που εμπλουτίζει τα υπόγεια νερά, συμβάλλουν στην αισθητική της πόλης,μεταφέρουν τα νερά της βροχής στη θάλασσα κτλ. Η σπουδαιότητα των ρεμάτων, έστω και με μεγάλη καθυστέρηση, συνειδητοποιήθηκε. Το ζήτημα είναι τι κάνουμε;

ΠΙΝΑΚΑΣ Ι

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Σύνολο γραμμής ροής Μπαζωμένα Αντιπλημμυρικά

Περιοχή Μήκος ρεμάτων σε χιλ.ρέματαέργα

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

1. Θριάσιο98188,1 3

2. Πειραιάς - Σαλαμίνα2791731,6

3. Α&Β Σαρωνικός24328,967,5

4. Ν. Μεσόγεια50699,5 6

5. Μεσόγεια 792 130,9 -

6. Μαραθώνας66840,5 -

7. Λεκανοπέδιο Αθήνας 68545,578,5

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

ΣΥΝΟΛΟ4.154 450,4 186,6

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -