Η πολιτική στο χώρο της εκπαίδευσης ακολουθεί την ευρωπαϊκή καπιταλιστική ενοποίηση και τις υποδείξεις των καπιταλιστικών κέντρων (Κομισιόν, ΟΟΣΑ, ΣΕΒ κ.ά.). Μάλιστα, ορισμένα κείμενα του υπουργείου Παιδείας ακολουθούν κατά γράμμα τα κείμενα της "Λευκής Βίβλου για την παιδεία". Τα κόμματα που εναλλάσσονται στην κυβερνητική εξουσία αλληλοσυμπληρώνουν την πολιτική ώστε η εκπαίδευση να πάρει τον "ευρωπαϊκό" της δρόμο. Το δρόμο που θα εξυπηρετήσει δηλαδή καλύτερα το πολυεθνικό κεφάλαιο.

Πολλές από τις αποφάσεις για την εκπαίδευση φαίνονται ασύνδετες μεταξύ τους. Είναι όμως κομμάτια του ίδιου παζλ, που όταν ολοκληρωθεί θα φανεί η πλήρης εικόνα της παραπέρα ιδιωτικοποίησης της εκπαίδευσης, από τους βρεφονηπιακούς σταθμούς (που ήδη άρχισαν να λειτουργούν με ανταποδοτικά τέλη στους δήμους), έως το πανεπιστήμιο, που ήδη συνδέεται όλο και περισσότερο με τις ανάγκες των πολυεθνικών και όχι της κοινωνίας.

Η παιδεία μοιάζει μ' ένα βαγόνι δεμένο στην καπιταλιστική αμαξοστοιχία που δεν μπορεί να πάει σε αντίθετη κατεύθυνση από τη γενική κίνηση της οικονομίας και της πολιτικής παρά να ακολουθήσει την πορεία της καπιταλιστικής ενοποίησης, την πορεία της καπιταλιστικής σύγκλισης.

Είναι η περίοδος ευνοϊκή για τις κυρίαρχες δυνάμεις του καπιταλισμού, να πάρουν πίσω τις ιστορικές κατακτήσεις της εργατικής τάξης. Το 8ωρο, την ασφάλιση, τα εργασιακά δικαιώματά της εν γένει, τη διάλυση (αν μπορέσουν) του συνδικαλιστικού κινήματος. Για να πετύχουν το στόχο τους παίρνουν μέτρα σε πολλά επίπεδα. Αλλαγές νόμων, θεσμών, ισχυροποίηση κράτους, προσπάθειες εξαγοράς κλπ. Μέσα στα μέτρα που θα αποδώσουν για τις επόμενες δεκαετίες εντάσσονται και τα μέτρα αλλαγής του χαρακτήρα της εκπαίδευσης. Θέλουν οι νέοι εργάτες να έχουν μόνο κατάρτιση - ειδίκευση και όχι γενική μόρφωση, ώστε λιγότερα να κατανοούν, λιγότερο να αντιστέκονται, λιγότερο να οργανώνονται. Να τους μεταχειρίζονται εύκολα ως φθηνή και υπάκουη εργατική δύναμη. Οσο πιο αμόρφωτος τόσο πιο ευάλωτος. Σήμερα δηλαδή δεν υπάρχει μόνο οικονομική αφαίμαξη αλλά και αφαίμαξη ιδεολογικών - πολιτικών - κοινωνικών αξιών, για να γίνει η συνείδηση του εργαζόμενου συνείδηση σύγχρονου δουλοπάροικου. Αυτή η επίθεση περνά από διάφορα κανάλια αλλά και μέσα από το σχολείο.

Η μεγάλη απεργία των καθηγητών και δασκάλων είχε κατακτήσεις (διπλάσιοι διορισμοί, μικρή αύξηση οικονομικών, κατάργηση του πριμ παραγωγικότητας 68 χιλιάδων κ.ά.). Επιπλέον, καθυστέρησε αυτή την επέλαση της κυβέρνησης (ο κ. Αρσένης το δήλωσε με άλλα λόγια). Ομως δεν άλλαξε την πορεία που έχουν χαράξει. Το εκπαιδευτικό κίνημα ανασυντάσσεται για να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για μια αλλαγή αυτής της πορείας και γίνεται καθημερινά πιο κατανοητό ότι χρειάζεται όλο και πιο ενιαίος ολοκληρωμένος πολιτικός αγώνας για να πάμε σε προοδευτικές αλλαγές. ΜΕΤΩΠΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΜΕΤΩΠΟ ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ.

Ομως, το εκπαιδευτικό κίνημα βρίσκεται σε δύσκολη καμπή. Οι συσχετισμοί ευνοούν την πορεία της διάλυσης της δημόσιας εκπαίδευσης. Μάλιστα τη στηρίζουν και της ανοίγουν το δρόμο. Οι παρατάξεις της ΟΛΜΕ (ΠΑΣΚ - ΔΑΚΕ - ΣΥΝ) και της ΔΟΕ (ΠΑΣΚ - ΔΑΚΕ) προσπάθησαν με αρκετή δεξιοτεχνία (έως ότου αποκαλύφθηκαν) να κρατήσουν αυτό τον προσανατολισμό της κυβέρνησης και της ΕΕ. Με οργάνωση ημερίδων για να εμπεδωθεί η ευρωπαϊκή διάσταση της εκπαίδευσης, με ινστιτούτα, με ομάδες εργασίας που προωθούν τα ευρωπαϊκά προγράμματα και προσανατολίζουν ένα ολόκληρο συνδικαλιστικό κίνημα να γίνεται συμμέτοχο σ' αυτή την πορεία, η οποία κρύβουν με κάθε τρόπο πού θα οδηγήσει.

Ενώ γίνονται και συγκροτούνται τόσες επιτροπές, ενώ οργανώνουν διάφορα όργανα επιστημονικά για την εκπόνηση προγραμμάτων της ΕΕ, αρνούνται πεισματικά να ανοίξουν ένα διάλογο για να αναλυθεί η "Λευκή Βίβλος για την παιδεία". Αρνούνται έτσι να δώσουν στον κάθε εκπαιδευτικό τη δυνατότητα να έχει μια ολοκληρωμένη εικόνα της συνολικής πολιτικής που θέλουν να εφαρμόσουν στην εκπαίδευση, ώστε να μπορεί ο καθένας να τα παρακολουθήσει, να τα ερμηνεύσει, να τα συγκρίνει και να κατανοήσει πού οδηγούν.

Αρνήθηκαν να οργανώσουν την παραμικρή αντίσταση σε μέτρα του υπουργείου Παιδείας και σε αποφάσεις που επιχειρούν να αλλάξουν τις εργασιακές σχέσεις των εκπαιδευτικών και διαλύουν το δημόσιο σχολείο. Οσοι μιλούσαν για αγώνες (βλέπε ΔΕΕ), χλευάζονταν με το χειρότερο τρόπο. Η "επαναστατική γυμναστική" έλαβε τέλος, μας έλεγαν.

Πρότειναν 24ωρες ή 48ωρες τις πιο απίθανες μέρες, μετά τις ανέβαλλαν ή τις υπονόμευαν για να ξαναγυρίσουν "δικαιωμένοι" στα σχολεία και να μας λένε: Είδατε, ο κόσμος δε θέλει αγώνες.

Τη μεγάλη απεργία που έγινε κάτω από την επιμονή της ΔΕΕ (πρότασή της) και ενός κομματιού του κλάδου την κήρυξαν χωρίς να τη στηρίζουν, προσδοκώντας ότι θα κρατούσε 2 - 3 μέρες, το πολύ μια βδομάδα. Ο κλάδος όμως τους έσυρε για δύο μήνες και αυτοί συνέχιζαν να υπονομεύουν αυτή τη μεγαλειώδη κινητοποίηση. Οταν είδαν ότι η δυναμική της απεργίας τάραζε τα λιμνάζοντα ύδατα της συνδικαλιστικής κρίσης, απελευθέρωνε δυνάμεις, ενεργοποιούσε χιλιάδες καθηγητές, άνοιγε ο διάλογος με την κοινωνία, βγήκαν ανοιχτά (ΠΑΣΚ - ΣΥΝ) και είπαν: Η απεργία πρέπει να σταματήσει για να μην οδηγηθεί σε... εκφυλισμό!!!

Οταν δε γίνονται αγώνες (με ευθύνη τους), λένε, ο κόσμος δε θέλει. Οταν γίνονται, πρέπει να σταματήσουν για να μην εκφυλιστούν, δηλαδή και πάλι να μη γίνονται. Ετσι η πρότασή τους είναι ουσιαστικά η διαχείριση της κρίσης και ο "κοινωνικός διάλογος".

Ο κ. Αρσένης δήλωσε σε συνεντεύξεις Τύπου κατά τη διάρκεια της απεργίας ότι το Εθνικό Απολυτήριο θα εφαρμοστεί, ότι συγκροτούνται επιτροπές που εργάζονται ήδη για το πρόγραμμα σπουδών, ότι γράφονται βιβλία, ότι δηλαδή προωθούνται ήδη οι αποφάσεις τους. Ακόμη ότι παραμένει ανοιχτό το θέμα της "αξιολόγησης" του εκπαιδευτικού, η σύνδεση μισθού - παραγωγικότητας, ότι θα πρέπει να καταργηθεί η επετηρίδα, ότι οι εκπαιδευτικοί θα γεράσουν μέσα στις αίθουσες, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το κύρος της δημόσιας εκπαίδευσης και τις αντοχές των εκπαιδευτικών.

Οταν όλα αυτά αποφασίζονται και ήδη προχωρούν σύμφωνα με τις δηλώσεις του ίδιου του υπουργού αλλά και του κ. Σημίτη, τότε τι το θέλουν το "διάλογο";

Ο κ. Σημίτης στην έναρξη του "κοινωνικού διαλόγου" δήλωσε: "Διάλογος δεν είναι η διατήρηση των κεκτημένων αλλά η πορεία προς τα μπρος". Ωστε πορεία προς τα μπρος είναι να χάσουμε κι αυτά που έχουμε. Σ' αυτό το διάλογο μάς θέλουν. Για να συμφωνήσουμε τι θα χάσουμε.

Οταν απεργούσαν οι αγρότες, τους έλεγαν: Σταματήστε και θα συζητήσουμε τα προβλήματά σας. Οταν σταμάτησαν, αντιμετώπισαν χιλιάδες δικαστικές αγωγές. Οταν απεργούσαν οι καθηγητές, το υπουργείο Παιδείας μιλούσε για επίλυση των προβλημάτων με διάλογο. Οταν σταμάτησε η απεργία, ο κ. Αρσένης έστειλε Προεδρικό Διάταγμα, που όποιος δεν υπάκουε θα απολυόταν. Διάλογος λοιπόν του μαστιγίου και του καρότου.

Πολλοί μιλάνε για την ενότητα του συνδικαλιστικού κινήματος. Πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι οι άνθρωποι ενώνονται για κάποιο σκοπό. Οι ανάγκες τούς οδηγούν σε ενότητα. Ολα τα καταστατικά των συνδικαλιστικών σωματείων καθορίζουν για ποια ενότητα πρόκειται. Για την ενότητα του αγώνα προκειμένου να υπερασπίσουν οι εργαζόμενοι τα δικαιώματά τους.

Η ενότητα της συναίνεσης, της μη ανάπτυξης αγώνων οδηγεί σε κρίση το συνδικαλιστικό κίνημα, αφού καθημερινά θα χάνει από την αδίστακτη και προαποφασισμένη πολιτική. Ετσι, η κρίση και ο εκφυλισμός θα είναι αναπόφευκτος (μια ματιά σε ομοσπονδίες που δεν έχουν καμιά αντίσταση δείχνει ξεκάθαρα πού έχουν οδηγηθεί).

Αρα, ο μοναχικός δρόμος που θα πάρει ο κάθε εργαζόμενος φαντάζει ως η μοναδική πορεία. Ούτε αυτή η επίπλαστη ενότητα λοιπόν μένει.

Αντίθετα, η ενότητα των αγώνων, που αντιστέκεται στη φθορά και κερδίζει έστω και λίγα, συσπειρώνει, δυναμώνει την ενότητα, ανοίγει προοπτικές. Η ενότητα υπάρχει μόνο στους αγώνες. Εκεί βρίσκεται ο ζωτικός χώρος της πραγματικής ενότητας των εργαζομένων.

Η ΠΑΣΚ, η ΔΑΚΕ υπηρέτησαν και υπηρετούν τον ευρω-κυβερνητικό συνδικαλισμό. Ο ΣΥΝ με συμπεριφορά νεόπλουτου σε ευρωπαϊκά σαλόνια, πολλές φορές ξεπερνούσε κι αυτές τις παρατάξεις στη στήριξη του ευρωπαϊκού μονόδρομου.

Η αυριανή κατάσταση στο χώρο της εκπαίδευσης προδιαγράφεται ακόμη πιο επιθετική για τα εργασιακά δικαιώματα των εκπαιδευτικών αλλά και το χαρακτήρα της εκπαίδευσης.

Η κρησάρα του Εθνικού Απολυτηρίου, η εντατικοποίηση που δημιουργεί, θα ενισχύσουν τους ταξικούς φραγμούς στη μόρφωση. Η ανεργία γίνεται ένας επιπρόσθετος αρνητικός παράγοντας για να υποβαθμιστεί το πτυχίο και η προσπάθεια της κυβέρνησης για αποσύνδεση του πτυχίου - επαγγέλματος οξύνει ακόμη περισσότερο την κρίση. Οι ωρομίσθιοι και αναπληρωτές θα συνεχίζουν να αποτελούν τη μεθοδευμένη υπονόμευση και της μονιμότητας και του συνδικαλιστικού κινήματος. Το εργασιακό καθεστώς των δασκάλων - καθηγητών αμφισβητείται. Ασφάλιση, σύνταξη, "αξιολόγηση" - μισθολόγιο (φτωχολόγιο), επιθεωρητισμός, άρση της μονιμότητας, είναι τα νέα φρούτα του εκσυγχρονισμένου καπιταλισμού με πολύ πικρή γεύση για τους εργαζόμενους στην εκπαίδευση.

Απέναντι σ' αυτό το μέτωπο των πολυεθνικών, της ΕΕ, της σημερινής κυβέρνησης, που μπαίνει μπροστά ως πολιορκητικός κριός για να "καθαρίσει" το πεδίο για λογαριασμό τους, απέναντι σ' αυτές τις συνδικαλιστικές παρατάξεις που χλευάζουν τους αγώνες, καλείται ο κάθε εκπαιδευτικός να πάρει θέση.

Οι συσχετισμοί σήμερα στα συνδικαλιστικά όργανα των εκπαιδευτικών αποτελούν τροχοπέδη στο ξεδίπλωμα μεγάλων αγώνων για μια παιδεία σύγχρονη, που να υπηρετεί τις ανάγκες της κοινωνίας, να δίνει σύγχρονη μόρφωση και παιδαγωγική στο κάθε παιδί του εργαζόμενου που είναι οικονομικά αδύναμος.

Είναι κρίσιμο σημείο στην πορεία προς τα μπρος να αλλάξουν οι συσχετισμοί σε βάρος του κυβερνητικού συνδικαλισμού ή καλύτερα του ευρω-κυβερνητικού σ.κ., να ενισχυθεί αποφασιστικά, με τις όποιες ιδεολογικές διαφορές του κάθε εκπαιδευτικού, η ΔΕΕ η οποία εκφράζει με τον καλύτερο τρόπο ένα προσανατολισμό αντίστασης και αντεπίθεσης για μια καλύτερη δημόσια παιδεία.

Επιπλέον, χρειάζονται ένα μάθημα αξιοπρέπειας για τη συνεχή κοροϊδία που επιχειρούν να κάνουν στον κλάδο. Οποιαδήποτε υπερψήφισή τους θα παγώσει για άλλα δυο χρόνια τις αγωνιστικές διαθέσεις των εκπαιδευτικών, θα ακυρώσει τη δυναμική που συσσώρευσε η μεγάλη απεργία.

Οι "Εφιάλτες" του εκπαιδευτικού κινήματος δεν πρέπει να κάνουν τον εκπαιδευτικό να γυρίσει την πλάτη στο συνδικαλιστικό κίνημα λέγοντας ότι όλοι ίδιοι είναι. Ο συνδικαλισμός είναι το οχυρό του κάθε εργαζόμενου. Αν κάποιοι ανοίγουν τις Κερκόπορτες, αυτοί απλά πρέπει να απομονώνονται. Η δύναμη του ελέγχου της βάσης φάνηκε στη διάρκεια της απεργίας, όπου όλα αυτά τα στοιχεία ξεσκεπάστηκαν, απομονώθηκαν και αναδείχτηκαν τα υγιή πρωτοπόρα και ελπιδοφόρα στοιχεία του κλάδου μας. Δεν πρέπει να τους κάνουμε τη χάρη να πάμε στα σπίτια μας. Η προοπτική μας είναι συσπείρωση στο συνδικάτο μας, ενημέρωση, έλεγχος, οργάνωση, αντεπίθεση με τη ΔΕΕ.

Γιάννης ΝΟΤΑΚΗΣ

Εκπαιδευτικός