Το θέμα αυτό θα συνεχίσει να απασχολεί τα ΜΜΕ και την κοινωνία, διότι στόχος αυτών που το ξεκίνησαν είναι η εκμετάλλευση της "προοδευτικότητας" που περικλείει, υποτίθεται, αυτός ο όρος, ώστε να παρεμποδιστεί η ριζοσπαστικοποίηση των μαζών κάτω από το βάρος των οικονομικών - κοινωνικών προβλημάτων που διαρκώς συσσωρεύονται και να περάσουν με όσο γίνεται λιγότερους κραδασμούς τα σχέδια για την καπιταλιστική αναδιάρθρωση.

Ετσι, ο κ. Σημίτης είχε εξαγγείλει επίσημα από τη Ρώμη, στις 20.11.96, ότι μέσα στο πρώτο εξάμηνο του νέου έτους θα ξεκινήσει ο διάλογος για την Κεντροαριστερά, που οραματίζεται το ΠΑΣΟΚ. Σύμφωνα δε με ρεπορτάζ των "Νέων", από τη "Χαριλάου Τρικούπη" ο διάλογος αυτός θα ανοίξει άμεσα, ενώ προετοιμάζεται Διεθνής Διάσκεψη με το ίδιο θέμα την άνοιξη. Εχουν, ήδη, προηγηθεί οι συζητήσεις στον Τύπο ("Ελευθεροτυπία" - "Νέα") με διάφορες προσωπικότητες από τις οποίες - παραδόξως; - απουσιάζουν οι κομμουνιστές.

Αξίζει να παρακολουθήσουμε τις τοποθετήσεις κατά το δυνατόν περισσότερων, ώστε να δούμε πώς οι ίδιοι αντιλαμβάνονται και οριοθετούν τον όρο αυτό.

Ο κ. Τσουκαλάς, λοιπόν (καθηγητής Κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών) δηλώνει, στη συζήτηση που άνοιξε η "Ελευθεροτυπία", ότι μια από τις εγγενείς αδυναμίες της Κεντροαριστεράς είναι το γεγονός ότι δεν προσδιορίζεται σε αντιδιαστολή με τη Δεξιά, αλλά αντιπαρατίθεται προς τ' αριστερά, με την έννοια ότι δεν επαγγέλλεται τις ρήξεις της Αριστεράς. "Η Κεντροαριστερά είναι μια Αριστερά, η οποία δε θέλει ρήξεις και ένα Κέντρο, το οποίο θέλει να αυτοτοποθετείται μέσα σε μια παραδοσιακή διάταξη δυνάμεων, από τη Δεξιά ως την Αριστερά" (κ. Τσουκαλάς "Ελευθεροτυπία" 21/10).

"Η Κεντροαριστερά θέλει τον εξανθρωπισμό του καπιταλισμού, ενώ η Αριστερά την κατάργηση. Και εκεί θα έβαζα και την κλασική σοσιαλδημοκρατική θέση που δούλεψε ως το 1974, που είναι ότι μπορείς να 'χεις καπιταλιστική ανάπτυξη σε συνδυασμό με το κράτος δικαίου, και κοινωνική δικαιοσύνη μέσω του κράτους πρόνοιας.

Κεντροαριστερά για μένα και στην Ελλάδα και έξω, αυτή τη στιγμή, σημαίνει ο εξανθρωπισμός του καπιταλισμού με νέα "μετακεϊνσιανά" μέσα που δεν έχουμε βρει ακόμα, αλλά που νομίζω ότι μπορούν να βρεθούν" (Ν. Μουζέλης, καθηγ. Κοινωνιολογίας στο Λονδίνο, στην ίδια συζήτηση).

"Δεν μπορείς μετά το '92 να επικαλεστείς τη δυνατότητα μιας επανάστασης. Δε χρειάζεται να την απαρνηθείς ως ηθικό αίτημα, αλλά πολιτικά δεν είναι πρακτικό" (Γ. Κριμπάς, καθηγ. Πολιτ. Οικονομίας στο Πανεπιστήμιο Αθήνας). Την ίδια ώρα, ο κ. Τζουμάκας δηλώνει, όσον αφορά τις διαφορές με την Αριστερά, ότι: "Ενας αριστερός είναι ριζοσπάστης, δε διαχειρίζεται τα πράγματα, τ' αλλάζει" ("Ελευθεροτυπία" 31/10/96).

Από τα παραπάνω, αβίαστα επιβεβαιώνεται ότι πίσω απ' αυτά τα σενάρια βρίσκεται η προσπάθεια διατήρησης του καπιταλιστικού συστήματος. Οσον αφορά την κοινωνική δικαιοσύνη και το κράτος πρόνοιας, η "Λευκή Βίβλος" και όλες οι μετέπειτα επεξεργασίες από το '92, που υπογράφτηκε η Συνθήκη του Μάαστριχτ, τις οποίες προσυπέγραψαν οι ηγεσίες του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΝ, δείχνουν σ' όλους τους λαούς της Ευρώπης τι δεινά σκοπεύει το συνταγμένο πολυεθνικό κεφάλαιο να φορτώσει στις πλάτες τους. Οι αντιλαϊκοί προϋπολογισμοί λιτότητας και περικοπής των κοινωνικών δαπανών για υγεία, παιδεία, πρόνοια, αποτελούν εφαρμογή των κατευθύνσεων αυτών. Η κοινωνική αναλγησία, άλλωστε, αυτού του συστήματος, των κυβερνώντων και των συνδιαχειριστών του φάνηκε ανάγλυφα από τον τρόπο αντιμετώπισης της πολυήμερης, μεγαλειώδους, ενωτικής κινητοποίησης της αγροτιάς και των δίκαιων αιτημάτων της.

Οι εργαζόμενοι, όμως, μπορούν και πρέπει να αντλήσουν και άλλα συμπεράσματα απ' αυτή τη συζήτηση που γίνεται. Κι αυτά αφορούν τον τρόπο, με τον οποίο η άρχουσα τάξη προσπαθεί να πετύχει τα σχέδιά της, με "κοινωνική συνοχή" και "συναίνεση" ανάμεσα στους λίγους που καρπώνονται τον πλούτο της κοινωνίας και τους πολλούς που τον παράγουν.

Ο κ. Παρασκευάς Αυγερινός είναι αποκαλυπτικός, όταν εξηγεί ("Ελευθεροτυπία" 29.10) την πρωτοβουλία του πρωθυπουργού ν' ανοίξει τη συζήτηση περί Κεντροαριστεράς για "να διευρύνει την πολιτική βάση της εξουσίας" - όχι, βέβαια, του εργαζόμενου λαού! - και σαν "υποχρέωση για τη μεγαλύτερη δυνατή συναίνεση".

Το ίδιο και ο κ. Τζουμάκας, όταν δηλώνει ότι: "Η κυβέρνηση τώρα προετοιμάζεται για ένα ριζοσπαστικό πολιτικό, κοινωνικό και οικονομικό πρόγραμμα, για να πάει η χώρα ένα βήμα μπρος και να αποδώσει (για τους καπιταλιστές εννοεί προφανώς, που πενταπλασίασαν τα κέρδη τους, όταν ο λαός βρίσκεται στα μπλόκα και στις απεργίες, γιατί δεν αντέχει άλλο), αλλά να πάει δημοκρατικά, όμως, και με συναίνεση".

Εδώ εντοπίζεται το πρόβλημα όλων: "Χρειάζονται συμφωνίες. Αν όχι, τουλάχιστον συνεννόηση. Δεν μπορούμε να κάνουμε ανακοινώσεις αποφάσεων. Δεν είναι αριστερή και δημοκρατική πολιτική αυτό" (κ. Τζουμάκας).

Στις πλάτες των κομμουνιστών πέφτει το βάρος της αποκάλυψης με επιχειρήματα όλων των παραπάνω σεναρίων. Τα συσσωρευμένα προβλήματα έχουν ήδη οδηγήσει σε αντιπαράθεση μεγάλο μέρος των λαϊκών στρωμάτων με την κυβερνητική πολιτική και τις κατευθύνσεις της ΕΕ. Χρειάζεται ακόμα πιο επίμονη ιδεολογικοπολιτική δουλιά, ώστε σταδιακά ολοένα και περισσότεροι να αντιλαμβάνονται ότι η ρίζα του κακού βρίσκεται σ' αυτό το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα, ότι χωρίς ρήξεις με το ξένο και ντόπιο πολυεθνικό κεφάλαιο, τους οργανισμούς που το στηρίζουν και την κυβέρνηση που συμφωνεί και υλοποιεί όλες τις κατευθύνσεις τους καμιά προοπτική για την επίλυση των προβλημάτων δεν υπάρχει.

Ετσι θα ωριμάζει η ταξική συνειδητοποίηση, η ίδια η ταξική πάλη, θα βαθαίνει η συμπόρευση και ο κοινός αγώνας των εργαζομένων της πόλης και του χωριού, των μικρομεσαίων, των γυναικών, της νεολαίας.

Γιατί η Αριστερά δε βολεύεται στη σοσιαλδημοκρατική ή νεοφιλελεύθερη διαχείριση του συστήματος. Και το ΚΚΕ είναι το μόνο κόμμα σήμερα στην ελληνική κοινωνία, που η ιδεολογία και η πολιτική του βγαίνει έξω απ' αυτή τη διαχείριση και γι' αυτό είναι η μόνη αριστερή δύναμη σήμερα.

Αυτός είναι ο λόγος, για τον οποίο μπορεί και πρέπει ν' αποτελέσει τον πόλο συσπείρωσης των ριζοσπαστικών κοινωνικών δυνάμεων, στην πορεία για τη συγκρότηση του λαϊκού μετώπου, με προοπτική την ανατροπή της εξουσίας των μονοπωλίων.

Γιάννα ΠΑΤΕΛΑΚΗ

Η Αριστερά δε βολεύεται στη σοσιαλδημοκρατική ή νεοφιλελεύθερη διαχείριση του συστήματος. Και το ΚΚΕ είναι το μόνο κόμμα σήμερα στην ελληνική κοινωνία, που η ιδεολογία και η πολιτική του βγαίνει έξω απ' αυτή τη διαχείριση και γι' αυτό είναι η μόνη αριστερή δύναμη σήμερα.