Μέσα στο 1997 εκτός των άλλων θα ληφθούν και οι οριστικές αποφάσεις για την πολιτική της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), η οποία θα αρχίσει να λειτουργεί μέσα στο 1998 και από την 1η Ιανουαρίου 1999 θα αναλάβει την εν λευκώ άσκηση της νομισματικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Η δημιουργία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας περιέχεται στη Συνθήκη του Μάαστριχτ. Θα είναι ένας οργανισμός που θα απορροφήσει όλες τις κεντρικές τράπεζες των χωρών - μελών, μεταξύ τους και την Τράπεζα της Ελλάδος, και θα είναι τελείως ανεξάρτητος από τα όργανα της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Η ΕΚΤ λοιπόν θα αποφασίζει για όλα τα θέματα ισοτιμιών και επομένως για την ισοτιμία του Εύρω. Θα είναι επί της ουσίας το όργανο της δικτατορίας των τραπεζιτών, αφού δε θα λογοδοτεί σε κάνε κοινοτικό ή εθνικό όργανο, ενώ αντίθετα οι αποφάσεις του θα είναι υποχρεωτικά εκτελεστές απ' όλες τις χώρες - μέλη.

Από την άποψη αυτή έχει ιδιαίτερη σημασία η έκθεση που δόθηκε την περασμένη βδομάδα στη δημοσιότητα από τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ινστιτούτου (ΕΝΙ) Αλεξάντρ Λαμφαλουσί για τις κατευθυντήριες γραμμές της πολιτικής της ΕΚΤ. Εξάλλου το ΕΝΙ, όπως ορίζει η Συνθήκη του Μάαστριχτ, είναι ο πρόδρομος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Αυτό που απασχολεί λοιπόν τους εγκεφάλους του ΕΝΙ είναι ο δείκτης με τον οποίο θα κρίνεται η μελλοντική νομισματική πολιτική. Θα είναι η αύξηση της προσφοράς χρήματος ή ο πληθωρισμός; Η πρώτη πρόταση υποστηρίζεται από την Κεντρική Τράπεζα της Γερμανίας, την περιβόητη Μπούντεσμπανκ, η δεύτερη από την Τράπεζα της Αγγλίας. Οι Γερμανοί τραπεζίτες θέλουν το Εύρω να έχει τα χαρακτηριστικά του σημερινού γερμανικού μάρκου, να είναι δηλαδή ένα σκληρό νόμισμα με ανταγωνιστικά χαρακτηριστικά προς το δολάριο. Στην περίπτωση αυτή η ρύθμιση των επιτοκίων θα γίνεται με πρώτο γνώμονα τη θέση του νομίσματος, έστω κι αν αυτό μπορεί να πλήττει την ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας. Οι Αγγλοι προτιμούν ένα νόμισμα που θα χρησιμοποιείται σαν εργαλείο στη διεξαγωγή εμπορικών πολέμων και επομένως για τη διαμόρφωση των επιτοκίων θα λαμβάνονται κατ' αρχάς υπόψη οι θέσεις των επιχειρήσεων. Αυτό εξάλλου εφαρμόζει και τώρα η βρετανική κυβέρνηση, που δε διστάζει να υποτιμήσει τη λίρα για να βοηθήσει τις εξαγωγές.

Η έκθεση του Αλ. Λαμφαλουσί αφήνει αναπάντητο το ερώτημα και παραπέμπει το θέμα για απόφαση στην ίδια την ΕΚΤ, όταν αυτή συγκροτηθεί και λειτουργήσει. Είναι πάντως σαφές ότι στην τελική φάση των συζητήσεων θα βαρύνει η άποψη των Γερμανών, αφού αυτοί κρατούν το "κλειδί" όλων σχεδόν των οικονομικών εξελίξεων στην Ευρωπαϊκή Ενωση.

Τα παραπάνω μεταφράζονται σε μια παρατεταμένη περίοδο "σύγκλισης" των οικονομιών όλων των χωρών - μελών όχι προς ένα μέσο όρο, αλλά προς την "οροφή" των οικονομικών επιδόσεων που θα καθορίζονται κατά τα φαινόμενα από τη Γερμανία και την ΕΚΤ. Οσο για τους εργαζόμενους το μέλλον διαγράφεται με ακόμη μελανότερα χρώματα. Μια οικονομική πολιτική που θέτει σαν πρώτο κριτήριο την ανταγωνιστικότητα μέσω των νομισματικών ρυθμίσεων θα οδηγήσει σε συνεχή αύξηση της ανεργίας, μείωση της αγοραστικής δύναμης, κατεδάφιση του κοινωνικού κράτους που επηρεάζει το "μη μισθολογικό κόστος".