Το αναμενόμενο - με την πλήρη μορφή του - νομοσχέδιο για τα δημόσια νοσοκομεία και τη δημόσια υγεία θα είναι το τρίτο που παρουσιάζει το ΠΑΣΟΚ μετά το 1993. Το πρώτο παρουσιάστηκε από τον Δ. Κρεμαστινό στις 30.10.1995 και το δεύτερο από τον Αν. Πεπονή στις 28.5.1996.

Και το νέο σχέδιο θα αποτελέσει - για να λέγονται τα πράγματα με το όνομά τους - ένα κακέκτυπο των προτάσεων των "σοφών" που είχε φέρει στην Ελλάδα ο Δ. Κρεμαστινός.

Κεντρικά σημεία των κατευθυντήριων γραμμών για το νομοσχέδιο, όπως και στα προηγούμενα, είναι:

• Η μετάθεση του βάρους της λειτουργίας των νοσοκομείων στα ασφαλιστικά ταμεία μέσα από τη διαφοροποίηση των νοσηλίων και την εφαρμογή των σφαιρικών προϋπολογισμών στα νοσοκομεία. Μάλιστα οι "κατευθυντήριες γραμμές" έχουν και την εξής ελληνική μεταπρατική νοοτροπία: Προβλέπει τη λειτουργία μονάδων αποκατάστασης και αποθεραπείας. Στα πλαίσια αυτής της ρύθμισης προβλέπεται και η δυνατότητα των νοσοκομείων να συνάπτουν συμβάσεις με ιδιωτικές κλινικές όπου θα γίνεται αποθεραπεία. Δηλαδή τα νοσοκομεία μετατρέπονται σε μεταπράτες.

Οχι πώς οι μονάδες αποκατάστασης δεν είναι απαραίτητες. Αντίθετα ενδείκνυνται. Αλλά αυτό σημαίνει ότι για να λειτουργήσουν ευεργετικά για τον ασθενή και να απελευθερώσουν κρεβάτια από τα νοσοκομεία, όπως είναι η φιλοσοφία της σύλληψης, πρέπει να γίνουν αυτές οι δομές.

Με την υπάρχουσα κατάσταση θα χρησιμοποιηθούν λύσεις εκ των ενόντων και κυρίως οι ιδιωτικές κλινικές, που μπορεί να μεταβληθούν σε "αποθήκες" βαριών περιστατικών.

Επιπλέον η διάταξη αυτή έχει και τον κίνδυνο να αποτελέσει το διάδρομο κατάργησης κάποιων μικρών και μη "παραγωγικών" νοσοκομείων, με τη μετατροπή τους στο σύνολο ή κατά μέρος σε μονάδες αποκατάστασης.

• Εισάγεται η διοίκηση των νοσοκομείων με τους μάνατζερ. Μάλιστα η ηγεσία του υπουργείου Υγείας έχει την επικουρία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας, το οποίο με το νομοσχέδιο για τον "Περιορισμό και τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των κρατικών δαπανών" επιτρέπεται "η σύσταση οργανισμών με μορφή ΑΕ από τα ενδιαφερόμενα υπουργεία και τις λοιπές υπηρεσίες του Δημοσίου, για τη διενέργεια κάθε είδους προμηθειών κεφαλαιουχικού ή λοιπού λειτουργικού εξοπλισμού τους".

Αυτή η διάταξη δίνει τη δυνατότητα αλλαγής του νομικού καθεστώτος ή μέρους των λειτουργιών των νοσοκομείων, όπως είχε κυρίως προβληθεί από τον Δ. Κρεμαστινό, αλλά δεν μπήκε σε κανένα μετέπειτα προσχέδιο.

• Προβλέπει τη λειτουργία απογευματινών εξωτερικών ιατρείων, όπως και το σχέδιο Κρεμαστινού. (Στο σχέδιο Πεπονή αποσύρθηκε την ώρα της παρουσίασης του σχεδίου στους δημοσιογράφους).
• Καταργείται η μονιμότητα των νεοεισερχόμενων γιατρών στο ΕΣΥ. Μάλιστα προβλέπει πρόσληψη για τριετή θητεία (τα άλλα σχέδια πρόβλεπαν πενταετή) και μετά κρίση. Μετά και την κρίση προβλέπει διετή θητεία και μετά πάλι κρίση. Αν οι κρίσεις δεν είναι θετικές, οι γιατροί απολύονται.

Προβλέπει όπως όλα τα προηγούμενα νομοσχέδια τον οικογενειακό γιατρό. Η διαφορά του είναι ότι η - και πάλι πιλοτική - εφαρμογή του θα στηριχτεί στα λεγόμενα Δίκτυα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Δηλαδή πρακτικά σημαίνει χρησιμοποίηση των πολυιατρείων του ΙΚΑ στις αστικές περιοχές, αφού όπως ομολόγησε στη Βουλή ο Κ. Γείτονας (14.2.1997) η κυβέρνηση δεν μπορεί να προχωρήσει στη δημιουργία Κέντρων Υγείας Αστικού Τύπου.

• Επαναφέρει τον Ενιαίο Φορέα Υγείας (ΕΦΥ) με τη δυνατότητα Σύμπραξης Ασφαλιστικών Οργανισμών και Ταμείων Ασφάλισης Υγείας με τη μορφή κοινοπραξίας και στη συνέχεια με την υπογραφή συμβάσεων. Στην πράξη η λειτουργία της κοινοπραξίας θα γίνει μέσα από τα Δίκτυα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας και "θα σημάνει εφαρμογή "από τα κάτω" του ΕΦΥ για να μην προκληθούν αντιδράσεις", όπως λένε γνώστες του εγχειρήματος. Στο σχέδιο του Κρεμαστινού ο ΕΦΥ ήταν το πρώτο άρθρο, ενώ στο σχέδιο του Πεπονή περιγραφόταν μέσα από τη διαδικασία σύναψης συμβάσεων.
• Προβλέπονται οι γιατροί δημόσιας υγείας στη θέση του νομίατρου, καθώς και η σχολική ιατρική, με ευρύτερο προληπτικό περιεχόμενο και ψυχοκοινωνική στήριξη.
• Προβλέπονται νέες ρυθμίσεις για τα φάρμακα και τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων, που αποψιλώνουν περαιτέρω τον ΕΟΦ.

Επίσης εκτός απ' τη λίστα φαρμάκων που θεσμοθετήθηκε για τα ασφαλιστικά ταμεία, καθιερώνεται και το νοσοκομειακό συνταγολόγιο για τις ανάγκες των νοσηλευομένων σε όλα τα νοσηλευτικά ιδρύματα, που θα σημάνει περαιτέρω περικοπές στη φαρμακευτική περίθαλψη.

• Στην έδρα κάθε περιφέρειας συνιστάται ως αποκεντρωμένη υπηρεσία του υπουργείου Υγείας - Πρόνοιας, Περιφερειακό Εργαστήριο Δημόσιας Υγείας (ΠΕΔΥ), εκτός της περιφέρειας Αττικής, στην οποία λειτουργεί το ΚΕΔΥ. Με κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Υγείας - Πρόνοιας καθορίζονται τέλη και δικαιώματα για παρεχόμενες υπηρεσίες σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα και ο τρόπος είσπραξής τους.
• Στο Εθνικό Κέντρο Ερευνών Υγείας, που προβλέπεται από το άρθρο 9 του Ν. 1579/1985, συνιστάται οργανική μονάδα με την επωνυμία "Ινστιτούτο Ερευνας και Ελέγχου Ποιότητας Υπηρεσιών Υγείας" (ΙΕΕΠΥΥ). Πόροι του ΕΚΕΥ, εκτός από τους προβλεπόμενους μέχρι τώρα, θα είναι και οι επιχορηγήσεις από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, καθώς και τα έσοδα που θα προκύπτουν από τέλη και δικαιώματα παροχής υπηρεσιών και χορήγησης βεβαιώσεων και πιστοποιητικών ποιότητας σε φυσικά και νομικά πρόσωπα, που θα οριστούν με κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Υγείας - Πρόνοιας.