Είναι πολύ ηρωικό να γράφει κανείς σενάρια, ελπίζοντας πως κάποια στιγμή θα γυριστούν και θα προβληθούν στην τηλεόραση. Το να προκριθεί, βέβαια, το σίριαλ, ανάμεσα από εκατοντάδες υποψηφιότητες απ' όλο τον κόσμο, για την τελική διαγωνιστική φάση του Διεθνούς Φεστιβάλ Τηλεοπτικών Προγραμμάτων, είναι κάτι περισσότερο από τύχη. Ο "Πρίγκιπας",όμως, έκανε το θαύμα του. Πρόκειται για τον "Πρίγκιπα", το βραβευμένο μυθιστόρημα του Μήτσου Κασόλα (εκδόσεις "Γνώση"), που "μετέφερε" τηλεοπτικά για την ΕΤ-1,ο Τάσος Ψαρράς,σε σενάριο Κώστα Χαλκιά και του ιδίου. Το σίριαλ γυρίστηκε κινηματογραφικά σε σούπερ 16 mm και η προβολή του θα ξεκινήσει μέσα στο Φλεβάρη.

"Το θεωρώ μεγάλη τύχη - λέει ο ηθοποιός Κώστας Χαλκιάς - που ο "Πρίγκιπας" έγινε πραγματικότητα. Ο Μήτσος Κασόλας είναι ένα από τους σημαντικότερους σύγχρονους συγγραφείς. Αυτό το βιβλίο με έκανε να αγαπήσω περισσότερο τη δουλιά του σεναριογράφου, την οποία ξεκίνησα παρεμπιπτόντως, γιατί αισθάνομαι περισσότερο ηθοποιός. Από λόγους ανάγκης άρχισα να γράφω. Θυμάμαι έναν ηθοποιό του Χόλιγουντ που έγραψε ένα σενάριο. Οταν τον ρώτησαν γιατί το έγραψες, απάντησε "το φως και το τηλέφωνό μου, πάντως, το έχω πληρωμένο". Τον ζήλεψα που τα είχε πληρωμένα. Εγώ δεν τα είχα πληρωμένα και άρχισα να γράφω για λόγους επιβίωσης. Στην πορεία όμως αγάπησα πολύ και αυτή τη δουλιά. Βλέποντας στο μοντάζ τα πρώτα επεισόδια, ένιωσα ένα πρωτόγνωρο συναίσθημα δικαίωσης, γιατί μου δόθηκε η σπάνια ευκαιρία, ως σεναριογράφος, να συμβάλω σε ένα αποτέλεσμα που με καλύπτει σε ιδεολογικό και καλλιτεχνικό επίπεδο. Σε μια συνολική αισθητική, που πιστεύω ότι προσφέρει, όχι μόνο στα τηλεοπτικά πράγματα της χώρας, αλλά και ακόμη πιο πέρα. Πιστεύω ότι πρόκειται για μια επιθετική αισθητική "σφήνα", στις πανίσχυρες "γκλάμουρους" τηλεοπτικές διαδικασίες των ημερών μας.Μια "σφήνα" εκτοξευμένη από την ασκητική στάση του Τάσου Ψαρρά.Μια ασκητική, που γνώρισα κατά τη διάρκεια της συνεργασίας μας και που με προσγείωσε ως σεναριογράφο στα πραγματικά και αναγκαία κινηματογραφικά δεδομένα της σεναριακής διαδικασίας. Ο Τάσος Ψαρράς κάνει σινεμά και όχι τηλεόραση. Και μόνο με την επιμονή του θα μπορούσε να γίνει η δουλιά αυτή. Διακινδυνεύοντας πάρα πολλά πράγματα και μεγάλο οικονομικό ρίσκο. Πιστεύω ότι ουσιαστικά το τηλεοπτικό παιχνίδι θα παιχτεί και θα γραφτεί από τα κρατικά κανάλια, γιατί εκεί έχεις τα περιθώρια να δώσεις την καλλιτεχνική αισθητική διάσταση στο έργο σου. Τα ιδιωτικά μοιραία, κυνηγώντας το κέρδος, βάζουν νερό στο κρασί τους.Κακά τα ψέματα, η ΕΡΤ από τη στιγμή της εμφάνισής της μάς έμαθε να διαβάζουμε με πολλά κλασικά έργα που έκανε σίριαλ".

- Η τηλεοπτική μεταφορά ενός μυθιστορήματος τι κινδύνους εγκυμονεί;

- Σίγουρα, το σενάριο είναι μια μορφή ατελούς λογοτεχνίας. Δεν τελειώνει ποτέ η τελειοποίησή του, ακόμη κι όταν γυριστεί. Τολμώ, όμως, να πω ότι η μανία του Τάσου Ψαρά και η επιμονή του να επιστρατεύσει ό,τι καλύτερο μπορούσε και σε τεχνική υποδομή και σε έμψυχο υλικό, πέτυχε ένα επιθυμητό αποτέλεσμα.

- Ποιος είναι ο "Πρίγκιπας";

- "Πρίγκιπας" είναι το παρατσούκλι κάποιου πανέξυπνου χωρικού, που προσπαθώντας να ξεπεράσει τα προβλήματά του με τις αρχές, τις τράπεζες, τους δανειστές, προφασίζεται πως πεθαίνει. Αφού σκηνοθετήσει με επιτυχία το θάνατό του κι όταν επιτευχθούν οι στόχοι του, επιστρέφει στο χωριό. Αλλοι πιστεύουν πως αναστήθηκε, άλλοι πως είναι άγιος και άλλοι πως είναι απατεώνας. Θα μπορούσε να το χαρακτηρίσει κανείς μια επαναστατική κωμωδία με έντονα δραματικά στοιχεία ή ένα κοινωνικοπολιτικό δράμα με πολλές ξεκαρδιστικές σκηνές. Οπως και να το δει κανείς, δεν μπορεί να παραγνωρίσει τα πολλά στοιχεία και τις πληροφορίες για την κοινωνική, πολιτική και ιστορική διαδρομή της Ελλάδας των τελευταίων 40 χρόνων. Ο Μήτσος Κασόλας, διαπνεόμενος και καθοδηγούμενος σε όλη του τη ζωή από έναν ουσιαστικό ουμανισμό, κάνει το χρέος του στον "Πρίγκιπα Σκαφίδα", στον Ελληνα που τοποθετεί το κορμί του, το μυαλό και την ψυχή του ανάμεσα στις σφύρες και τ' αμόνια των πρώτων 70 χρόνων του αιώνα, των οραμάτων και των χαμένων ελπίδων και προοπτικών της πατρίδας.

- Θέτει σημερινούς προβληματισμούς; Θα λέγαμε, δηλαδή, ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται;

- Σε πολύ μεγάλο βαθμό ναι. Επαναλαμβάνονται ουσιαστικά θέματα. Θέματα όπως είναι η εξουσία, η οποία απλώς αλλάζει μορφές. Οι δομές της παραμένουν οι ίδιες. Και οι επιπτώσεις της. Ολο το κοινωνικοοικονομικό πλέγμα, για να μπορέσει να διεκπεραιώσει τους στόχους του, αλλάζει απλώς μορφές. Αλλοτε πιο καταπιεστικές, άλλοτε πιο φιλελεύθερες. Σε γενικές γραμμές, όμως, και πέρα από τις επιμέρους διαφορές, επηρεάζει βασικές επιλογές της ανθρώπινης δραστηριότητας. Της οικογένειας, του θανάτου, του έρωτα, ακόμη και του πόθου για κάτι άλλο, για μια επανάσταση σε τελική ανάλυση. Ολο το κοινωνικοοικονομικό πλέγμα υπογραμμίζει και μεγιστοποιεί το ανθρώπινο δράμα, την τραγωδία του ανθρώπου.Η βασική μου άποψη για το συγκεκριμένο έργο είναι ότι πολλοί θα γελάσουν με τον ήρωα, άλλα και πολλοί θα κλάψουν. - Ποια δουλιά σας αγαπάτε περισσότερο;

- Η δουλιά του ηθοποιού είναι για μένα η κινητήρια δύναμή μου. Αλλά το σενάριο μού δίνει την ευκαιρία να εκφράσω και άλλα πράγματα. Πάντως, οφείλω να παραδεχτώ ότι όταν, στο χώρο του πολιτισμού, καταφέρνεις να επιβιώνεις, από τη δουλιά σου αυτή δηλαδή, είναι πολυτέλεια. Κακά τα ψέματα, είναι πριγκιπικές δουλιές αυτές. Το να είσαι ηθοποιός και να ζεις από αυτή τη δουλιά είναι πολυτέλεια. Αισθάνεσαι καλά, αλλά ακόμη καλύτερα, όταν καταφέρνεις να πεις αυτά που θέλεις μέσα από τα σενάριά σου.

- Αισθάνεστε κοινωνική ενοχή, γι' αυτό μιλάτε για πολυτέλεια;

- Βέβαια. Εχω γράψει ένα σενάριο, που λέγεται "Θεραπευτής" και ξεκίνησα να το γράφω όταν ένα βράδυ περνούσα από την Ομόνοια και ντρεπόμουν επειδή είχα ένα κατοστάρικο στην τσέπη και έβλεπα αυτές τις ομάδες των μεταναστών, από διάφορα μέρη της γης, να κοιμούνται στους δρόμους και να μην έχουν στον ήλιο μοίρα. Το πρόβλημα όλο ξεκινάει από τη μεγάλη αμαρτία του ανθρώπου και του αγώνα του για το επιπλέον. Αυτός ο παράλογος αγώνας για το επιπλέον πέρα από το βασικό είναι η αιτία όλων των καταστροφών και του αδιεξόδου μας.

- Και από την άλλη να υπάρχουν άνθρωποι που δεν έχουν ούτε το βασικό.

- Είναι φοβερό, πράγματι. Υπάρχουν τόσοι άνθρωποι σήμερα που δεν έχουν ούτε το βασικό. Οι δικές μας γενιές, κάπως τα κουτσοβολέψανε, κάπως επιβιώσαμε. Τι γίνεται με τις γενιές που έρχονται. Τα παιδιά μας τι θα γίνουν. Αλλά και αυτό που γίνεται με τους συνταξιούχους, ξεπερνάει κάθε όριο παραλογισμού. Ολα αυτά, όμως, είναι κατευθύνσεις εξόντωσης των ανθρώπων. Μοιάζει σαν κάποιοι να επιδιώκουν τη φυσική εξόντωση αυτών των ανθρώπων. Μοιάζει να θέλουν να τους βγάλουν γρήγορα από τη μέση. Αυτή η αντίληψη του ανθρώπου, που επικρατεί σήμερα, "τα θέλω όλα για μένα και τίποτε για τον άλλο, ο άλλος ας πεθάνει", ξεπερνά τα όρια του παραλογισμού. Εχουν πολύ μεγάλο δίκιο οι κλασικοί των μεγάλων κειμένων του Μαρξισμού, που γράφουν ότι ζούμε ακόμη την προϊστορία. Η πραγματική ιστορία των ανθρώπων θα αρχίσει να γράφεται, όταν πάψει να σκοτώνει ο ένας τον άλλο και ο ένας να κλέβει τον άλλο.Βέβαια, όπως λέει και ο Μπρεχτ στον "Αρτούρο Ούι" - που παίζουμε στο Εθνικό Θέατρο - "Η απαισιοδοξία είναι προδοσία".Παρόλο, λοιπόν, ότι δεν υπάρχει σκαλί να πάμε πιο κάτω και μάλλον θα πάμε, πρέπει να είμαστε αισιόδοξοι. Αυτό βέβαια μερικές φορές καταντάει παράλογο, αλλά τι πιο παράλογο από τον ίδιο αυτό τον κόσμο, από την ίδια τη ζωή, από τον τρόπο με τον οποίο προσπαθούμε να επιβιώσουμε.

Το σενάριο είναι του Κώστα Χαλκιά και του Τάσου Ψαρά,η παραγωγή και σκηνοθεσία του Τάσου Ψαρά,η μουσική του Γιάννη Σπυρόπουλου,τα ντεκόρ του Σπύρου Καραγιάννη,τα κοστούμια της Τέτας Μπαράτση.Παίζουν: Γιώργος Αρμένης, Ηλίας Λογοθέτης, Ανέστης Βλάχος, Ντενίζ Μπαλτσαβιά, Δήμητρα Χατούπη, Νίκος Μπουσδούκος, Μάκης Ρευματάς, Βασίλης Κολοβός, Ειρήνη Χατζηκωνσταντή, Μαρίκα Τζιραλίδου, Νίκος Χύτας, Γιώργος Μωρόγιαννης, Λεωνίδας Βαρδαρός, Ελπιδοφόρος Γκότσης, Ρήγας Αξελός, Σταμάτης Τζελέπης, Θόδωρος Μπογιατζής, Δημήτρης Καμπεριδής και άλλοι 70 ηθοποιοί.

Σημειώνουμε τέλος ότι ο Τάσος Ψαράς με τον Κώστα Χαλκιά ετοιμάζουν τη "Μεγάλη πλατεία" του Νίκου Μπακόλα.

Σοφία ΑΔΑΜΙΔΟΥ