ΑΓΚΥΡΑ.-

Επιχειρώντας να διαψεύσει τις φήμες, σύμφωνα με τις οποίες ο τουρκικός στρατός άσκησε πιέσεις στους ηγέτες των δύο κομμάτων της τουρκικής Δεξιάς, ώστε να παραμερίσουν τις διαφορές τους και να καταλήξουν σε συμφωνία σχηματισμού κυβέρνησης συνασπισμού, ο Μεσούτ Γιλμάζ έκανε τα πράγματα χειρότερα. Δήλωσε, εν πτήσει προς το Παρίσι, ότι "κατά τη διάρκεια επίσκεψής τους στον πρόεδρο της τουρκικής Βουλής Μουσταφά Καλεμλί, τον περασμένο Γενάρη, ανώτατοι αξιωματικοί εξέφρασαν την επιθυμία τους για το σχηματισμό ενός τέτοιου συνασπισμού, αλλά δεν υπάρχει τίποτε περισσότερο".Ο νέος πρωθυπουργός της Τουρκίας φαίνεται ότι δεν αντιλαμβάνεται τη σημασία της δήλωσής του. Η σημασία της έγκειται στο ότι "αδειάζει" ανοιχτά τους ηγέτες του στρατού, οι οποίοι αποπειρώνται να αποποιηθούν τις υπόνοιες πολιτικών παρατηρητών περί ανάμειξής τους στα κοινά, και μάλιστα, όπως λέγεται, με τρόπο καθοριστικό.

Στις 4 του Μάρτη, ο υπαρχηγός του τουρκικού Γενικού Επιτελείου, Τσεβίκ Μπιρ, είχε δηλώσει ότι ο τουρκικός στρατός δεν ανακατεύεται στα πολιτικά πράγματα.

Η δήλωση του Γιλμάζ, όμως, παρά το ότι θεωρητικά είναι προσανατολισμένη στην ίδια κατεύθυνση, αναιρεί την προσπάθεια "υποβάθμισης" του ρόλου του στρατού. Κι επαναφέρει, διά της πλαγίας οδού, το θέμα της "δημοκρατικότητας" στην Τουρκία...

Χτες, επίσης, ο Γιλμάζ, μιλώντας στη γαλλική πρωτεύουσα, απέκλεισε την πιθανότητα "οποιασδήποτε διαπραγμάτευσης" με το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (ΡΚΚ), σηματοδοτώντας ουσιαστικά την τήρηση της "σκληρής" στάσης στο κουρδικό ζήτημα. Και ακόμη, απαντώντας σε σχετικές δημοσιογραφικές ερωτήσεις, αμφισβήτησε τη δυνατότητα των Κούρδων ανταρτών να "πλήξουν τουριστικούς στόχους" (σχετική απειλή είχε εκτοξεύσει ο ηγέτης του ΡΚΚ, Αμπντουλάχ Οτσαλάν), επειδή "οι δυνάμεις ασφαλείας μας, έχουν λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για να αντιμετωπίσουν τέτοιες ενέργειες".

Μιλώντας για την "απειλή" του ισλαμικού φουνταμενταλισμού στη χώρα του και για το κατά πόσον θα μπορούσε να εμποδίσει την είσοδό της στην Ευρωπαϊκή Ενωση (διακηρυγμένος στόχος του), ο Γιλμάζ αντέστρεψε το επιχείρημα κι επαναδιατύπωσε την πάγια θέση του: "Αντίθετα, η άνοδος των ισλαμιστών στην Τουρκία θα πρέπει να οδηγήσει τους φίλους Ευρωπαίους να εξετάσουν την ένταξή μας με περισσότερο ορθολογισμό".

"Συζητήσεις για τις προσπάθειες ειρήνευσης και τις λεπτομέρειες άντλησης πετρελαίου από την Κασπία Θάλασσα" θα έχουν Αμερικανοί αξιωματούχοι, οι οποίοι θα πραγματοποιήσουν εντός της βδομάδας περιοδεία σε Τουρκία, Αρμενία και Αζερμπαϊτζάν.

Σύμφωνα με το αμερικανικό υπουργείο των Εξωτερικών και συγκεκριμένα τον εκπρόσωπό του, Γκλιν Ντέιβις, στον οποίο ανήκει η δήλωση, μεταξύ των αξιωματούχων θα βρίσκονται ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, Στρόουμπ Τάλμποτ (γνωστός μας από την εποχή κατά την οποία αρθρογραφούσε στο περιοδικό "Τάιμ") και ο δεύτερος τη τάξει στο Εθνικό Συμβούλιο Ασφαλείας των ΗΠΑ, Σάντι Μπέργκερ.

Η περιοδεία έρχεται ως συνέχεια της συνθήκης που υπογράφτηκε την περασμένη Παρασκευή από το Αζερμπαϊτζάν και τη Γεωργία με δυτική κοινοπραξία, για την άντληση πετρελαίου από κοιτάσματα της Κασπίας και τη μεταφορά του στο νέο γεωργιανό τερματικό σταθμό στον Εύξεινο.

Στη συμφωνία, οικονομικού μεγέθους 250 εκατομμυρίων δολαρίων, μετέχουν "τρανταχτά ονόματα", όπως η αμερικανική εταιρία "Αμόκο" και η βρετανική "Μπρίτις Πετρόλεουμ" (ΒΡ).