Για την αποδέσμευση από την Ευρωπαϊκή Ενωση

Με το Πρόγραμμα θα καθοδηγείται το Κόμμα, για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, στους βασικούς στόχους και καθήκοντα που θα εξυπηρετούν τη στρατηγική του, το σοσιαλισμό.

Γι' αυτό πρέπει να κρίνεται, όχι μόνο με βάση τη σημερινή επικαιρότητα, αλλά κυρίως με την προοπτική που βάζει.

Βασικό κεφάλαιο στο Πρόγραμμα είναι το αντιιμπεριαλιστικό - αντιμονοπωλιακό μέτωπο πάλης και το πέρασμα στο σοσιαλισμό. Στις βασικές κατευθύνσεις και στόχους πάλης, όπως ιεραρχούνται, για ριζικές αλλαγές, που θίγουν τα βάθρα του καπιταλιστικού συστήματος, προτεραιότητα έχει η αποδέσμευση από την ΕΕ.

Η θέση για αποδέσμευση είναι συνέχεια της εκτίμησης που είχαμε, όταν αντιταχτήκαμε στην ένταξη στην ΕΟΚ, αναλύοντας την ιμπεριαλιστική της φύση. Εκτιμούσαμε ότι η ένταξη "θα επιδεινώσει τον εξαρτημένο και ανορθολογικό χαρακτήρα της οικονομίας μας, θα εντείνει την πολιτικοστρατιωτική εξάρτηση και θα σημάνει καθεστώς μεγαλύτερης εξάρτησης από τον ιμπεριαλισμό".

Η ένταξη εξυπηρετούσε τα συμφέροντα της ελληνικής ολιγαρχίας. Εκτιμήσεις που ξεκινούσαν με βάση τη θεωρία του μαρξισμού - λενινισμού και επιβεβαιώθηκαν από την ίδια τη ζωή, από τις οδυνηρές συνέπειες σε πολιτικό, οικονομικό, κοινωνικό και πολιτιστικό επίπεδο.

Συνέπειες, που αναγνωρίζονται σήμερα ακόμη και από συντηρητικούς. Χαρακτηριστικά, στο Σχέδιο Προγράμματος αναφέρεται (θέση 19, σελ. 13) "κατά τη δεκαετία του '80 και την πρώτη πενταετία του '90, η Ελλάδα προσαρμόζεται πιο οργανικά στο καπιταλιστικό σύστημα. Δυναμώνουν οι σχέσεις υποταγής και εξάρτησής της στα πλαίσια της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, με τη δέσμευσή της μέσα από διεθνείς διακρατικές συμφωνίες, όπως η Συμφωνία της ΓΚΑΤΤ".

Ορισμένοι, για να αποδυναμώσουν τη θεμελιακή στρατηγική θέση του ΚΚΕ για την αποδέσμευση από τον ιμπεριαλιστικό οργανισμό της ΕΕ, επιχειρούν να την εμφανίσουν σαν "παλιά", "ξεπερασμένη", "αντιφατική", μας κατηγορούν για "τυφλό αντιευρωπαϊσμό" για "περιχαράκωση" και "απομονωτισμό". Αντιπροτείνουν να ξεχάσουμε την αποδέσμευση και να παλέψουμε για μια άλλη μορφή της ΕΕ.

Αποτελεί επικίνδυνη αυταπάτη να περιμένει κανείς να αλλάξει η φύση της ΕΕ χωρίς το εργατικό, λαϊκό κίνημα της κάθε χώρας, να δίνει τη δική του μάχη για την ανεξαρτησία της χώρας του, που αυτή εξασφαλίζεται πρώτα και κύρια με τη μη συμμετοχή σε ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς (ΝΑΤΟ, ΕΕ, ΔΕΕ, ΓΚΑΤΤ, κ.ά.).

"Η αποδέσμευση της Ελλάδας από την ΕΕ αποτελεί συμβολή στον αγώνα για την αποδυνάμωση και την ανατροπή της Ευρωπαϊκής Καπιταλιστικής Ενοποίησης", αναφέρεται στις θέσεις της Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης, που πραγματοποίησε το Κόμμα το '93.

Αντίθετα, το να ξεχάσουμε την αποδέσμευση της χώρας μας από την ΕΕ δεν μπορεί να έχει άλλο πρακτικό αποτέλεσμα από την καλλιέργεια της αδράνειας, μοιρολατρίας και παθητικότητας στους εργαζόμενους της χώρας μας. Θα περιμένουν πότε όλα μαζί τα κινήματα στην Ευρώπη θα ωριμάσουν συγχρόνως, για να ενωθούν, να συντονιστούν και να αλλάξουν τη μορφή της ΕΕ.

Μια τέτοια θέση, σε αντίθεση με την επιβεβαιωμένη στη ζωή θεμελιακή θέση του μαρξισμού - λενινισμού ότι η εργατική τάξη κάθε χώρας, για την κοινωνική απελευθέρωσή της, πρέπει να στηρίζεται πρώτα απ' όλα στις δικές της δυνάμεις και, κατά δεύτερο λόγο, στη συμπαράσταση των επαναστατικών κινημάτων των άλλων χωρών. Καλλιεργείται ότι είμαστε πια στην ΕΕ, έχουμε ενσωματωθεί, άρα, σαν θέμα έχει κλείσει οριστικά και κάθε αγώνας για αποδέσμευση είναι μάταιος και επιζήμιος. Και όμως, επιζήμια είναι η παραμονή της χώρας μας στην ΕΕ, που απομονώνεται, όχι μόνο οικονομικά, αφού δε θα μπορέσει να αναπτυχθεί, αλλά και πολιτικά, συμμετέχοντας σε πολιτικοστρατιωτικούς τυχοδιωκτισμούς (π.χ., στράτευμα στη Βοσνία). Ωφελημένη βγαίνει η ολιγαρχία, αφού πετυχαίνει αυτό που επιδιώκει.

Να αντιδρά κανείς για τις συνέπειες, να συμβιβάζεται με μικροαλλαγές και μεταρρυθμίσεις στα πλαίσια των επιλογών της ΕΕ και να αφήνεται στο απυρόβλητο το αίτιο που γεννά τις συνέπειες, δηλαδή της ΕΕ. Το σταμάτημα αντίστασης στην καταστροφική πολιτική της ΕΕ οδηγεί στην ισοπέδωση και απώλεια κάθε ελπίδας για ανατροπή αυτής της κατάστασης.

Χρησιμοποιούνται από ορισμένους επιχειρήματα:

α) Τα δεδομένα έχουν αλλάξει από τότε που το ΚΚΕ έβαζε το ζήτημα της αποδέσμευσης. Ναι, είναι αλήθεια. Τα δεδομένα έχουν αλλάξει, οι αντικειμενικές συνθήκες συνηγορούν, κάνουν πιο επίκαιρο και αναγκαίο ότι, αν θέλουμε ειρήνη, ανάπτυξη, ισότητα, δικαιοσύνη, μόνο με αποδέσμευση από ιμπεριαλιστικούς οικονομικούς, στρατιωτικούς και πολιτικούς συνασπισμούς, υπάρχει ελπίδα να τα έχουμε. Γιατί έτσι θα μπορέσουμε να οικοδομήσουμε το σοσιαλισμό. Ακριβώς επειδή το '93, δεν επανέφερε απλώς την παλιά θέση της αποδέσμευσης από την ΕΕ, αλλά την εξέτασε μέσα στις καινούριες διεθνείς συνθήκες που διαμορφώθηκαν μετά τις αλλαγές στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες και στο συσχετισμό δυνάμεων στο εσωτερικό της χώρας. Οι θέσεις που δημοσίευσε η ΚΕ του ΚΚΕ, η πλατιά συζήτησή τους, η ίδια η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη κατέληξαν στο συμπέρασμα, με βάση τις ελληνικές εμπειρίες, αλλά και τη θεωρητική επεξεργασία των σύγχρονων εξελίξεων και προοπτικών της ΕΕ, ότι τόσο η Ευρωπαϊκή Κοινότητα, όσο και η Συνθήκη του Μάαστριχτ δεν ανταποκρίνονται στα εθνικά, οικονομικο-κοινωνικά και πολιτικά συμφέροντα της χώρας και ότι η Ελλάδα, για να μπει στο δρόμο της ανάπτυξης και στην προοπτική του σοσιαλισμού, απαραίτητη προϋπόθεση είναι να αποδεσμευτεί από την ΕΕ. Φυσικά, η αποδέσμευση δεν είναι μία αποσπασματική διαδικασία, αλλά συστατικό της στρατηγικής του Κόμματος, που στοχεύει στη σοσιαλιστική προοπτική.

β) Λέγεται ότι κανένα ΚΚ της Δ. Ευρώπης δε θέτει ζήτημα αποδέσμευσης. Ανεξάρτητα από την κατάσταση που βρίσκεται το παγκόσμιο κομμουνιστικό κίνημα, που συμπεριλαμβάνει και το δυτικοευρωπαϊκό και περιγραφή του οποίου γίνεται στη θέση 18, σελ. 11, ένα είναι βέβαιο: Οτι για την ανατροπή της ΕΕ, όπως και κάθε ιμπεριαλιστικού οργανισμού, χρειάζεται η συμβολή και δράση όλων των ευρωπαϊκών επαναστατικών κινημάτων. Το καθένα πρέπει να συμβάλει στην κατεύθυνση αυτή, με τον όρο ότι είναι αποδεκτός ο ιμπεριαλιστικός χαρακτήρας και η φύση της ΕΕ.

Ωστόσο, από κει και πέρα, είναι υπόθεση του κάθε ΚΚ, κάθε χώρας πώς θα εκφράσει και θα παλέψει ενάντια στην εγχώρια ολιγαρχία και τα στηρίγματά της, πώς θα υπερασπίσει τα συμφέροντα των εργαζομένων, πώς θα αξιοποιήσει τις ιδιαιτερότητες της περιοχής και του επιπέδου της χώρας, στην οποία παλεύει. Στη θέση 28, σελ. 18 στο Πρόγραμμα, αναφέρεται χαρακτηριστικά "το εργατικό, λαϊκό κίνημα της κάθε χωριστής χώρας οφείλει να κατευθύνει την πάλη του προς το σοσιαλισμό. Με τον τρόπο αυτό, δίνει και τη δική του συμβολή στη βελτίωση και αλλαγή του διεθνούς συσχετισμού".

Το ΚΚΕ σταθερά και με συνέπεια, από την αρχή, τάχθηκε κατά της ένταξης και στη συνέχεια υπέρ της αποδέσμευσης. Τη θέση αυτή επαναβεβαίωσε και στις νέες συνθήκες στην Πανελλαδική Συνδιάσκεψη 10 - 11.4.'93, ενώ αντιτάχθηκε στη Συνθήκη του Μάαστριχτ, προτείνοντας δημοψήφισμα, σαν μορφή πάλης για ενημέρωση, διαφώτιση, ανάγκη αντίστασης και συνειδητοποίησης των εργαζομένων.

Πιστεύω ότι η αποδέσμευση είναι η πιο σωστή ερμηνεία στο χαρακτήρα και τη φύση της ΕΕ. Είναι ουσιαστικό στοιχείο της αντιμονοπωλιακής, αντιιμπεριαλιστικής πάλης για το πέρασμα στο σοσιαλισμό. Γιατί εκτός ιμπεριαλιστικών οργανισμών δημιουργείται διαφορετικό, πιο ευνοϊκό, οικονομικό και πολιτικό υπόβαθρο για την ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων. Εφαρμόζοντας σειρά αντιμονοπωλιακών, αντιιμπεριαλιστικών μέτρων, που θα εξαλείφουν την ασυδοσία και θα υποσκάπτουν την ισχύ των μονοπωλίων, θα προκαλούν ρήγματα στο καθεστώς της οικονομικής και πολιτικής εξάρτησης της χώρας μας, χαράζοντας το δρόμο μιας αντιμονοπωλιακής και πολύ περισσότερο σοσιαλιστικής προοπτικής.

Στα πλαίσια αυτά, η χώρα μας θα βρίσκεται έξω από το ΝΑΤΟ, αποδεσμεύεται από την ΕΕ και αποκτά συνεπώς τη δυνατότητα να εφαρμόζει ανεξάρτητη πολιτική σε όφελος των εργαζομένων.

Το ΚΚΕ με τη θέση του για αποδέσμευση από την ΕΕ:

- Δίνει τη δική του συμβολή στον κοινό αγώνα των ευρωπαϊκών λαών για την αποδυνάμωση και ανατροπή της ΕΕ και

- Οριοθετείται από τη νεοφιλελεύθερη οικονομική πολιτική της ΝΔ - Πολιτικής Ανοιξης και της σοσιαλδημοκρατικής της εκδοχής (ΠΑΣΟΚ - "ΣΥΝ"), όπως και του κόμματος του Τσοβόλα, ή άλλων, που ίσως εμφανιστούν, εκφράζουν αντι-Μααστριχτική διάθεση, είναι όμως προσδεδεμένα στη λογική του μονόδρομου της ΕΕ και της πολιτικής της.

Γι' αυτό σωστά αναφέρεται στο Πρόγραμμα, θέση 30, σελ. 20: "Η αποδέσμευση της χώρας ως βασική προϋπόθεση για την αξιοποίηση των εγχώριων αναπτυξιακών δυνατοτήτων της χώρας...".

ΔΙΑΜΑΝΤΩ ΜΑΝΩΛΑΚΟΥ

Μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ