Κρίσιμος μήνας θα είναι ο Μάης για την ελληνική τσιμεντοβιομηχανία, καθώς η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, παρά τις αντίθετες προεκλογικές της δεσμεύσεις για επιστροφή της ΑΓΕΤ - ΗΡΑΚΛΗΣ στο δημόσιο, ετοιμάζεται να παραδώσει τον πλήρη έλεγχο της εταιρίας στον ιταλικό όμιλο της "Κονκρέτουμ" (πρώην "Καλτσεστρούτσι") με την πώληση στους Ιταλούς του πακέτου μετοχών που κατέχει η Εθνική Τράπεζα στην ΑΓΕΤ, καταδικάζοντας εσαεί την τσιμεντοβιομηχανία της χώρας.

Η συμφωνία, που υπέγραψε με τους Ιταλούς η κυβέρνηση της ΝΔ για την πώληση της ΑΓΕΤ το 1992, αφήνει τα περιθώρια στην κυβέρνηση να αντιστρέψει την πορεία διάλυσης της τσιμεντοβιομηχανίας της χώρας. Συγκεκριμένα, προβλέπει ότι είναι δικαίωμα και όχι υποχρέωση της ΕΤΕ να πουλήσει τις μετοχές της στην "Καλτσεστρούτσι". Παρά τη δυνατότητα αυτή όμως, η διοίκηση της ΕΤΕ έχει θέσει ήδη στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τους Ιταλούς την πώληση των μετοχών της στην ΑΓΕΤ. Πρόκειται για τη συνέχεια ενός σκανδάλου τεραστίων διατάσεων, που ξεκίνησε η κυβέρνηση της ΝΔ με τη συμφωνία πώλησης της ΑΓΕΤ στην "Καλτσεστρούτσι",η οποία ελέγχεται κατά 30% απ' το ευρωπαϊκό καρτέλ μέσω της "Ιταλτσιμέντι", ανοίγοντας τη "μεγάλη πύλη" για την είσοδο του καρτέλ στην ελληνική τσιμεντοβιομηχανία και το οποίο συνεχίζει επάξια η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, παρότι τότε ως αντιπολίτευση ανθίσταται.

***

Ηταν Παρασκευή 20 του Μάρτη, όταν τα κόμματα της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ στη συζήτηση στη Βουλή για τη συμφωνία πώλησης της ΑΓΕΤ στους Ιταλούς, που υπογράφτηκε τρεις μέρες αργότερα σε πλήρη μυστικότητα, διασταύρωναν τα ξίφη τους το πρώτο ως κυβέρνηση, υπερασπιζόμενο τη φιλελευθεροποίηση της οικονομίας και το δεύτερο στο "βολικό" ρόλο της αντιπολίτευσης, πολιτικολογώντας περί "σκανδάλου" και ξεπουλήματος του εθνικού πλούτου. "Σύμβαση - μαϊμού και επικίνδυνη για την Ελλάδα, διαδικασίες σικέ, αδιαφάνεια και ξεπούλημα, υπόθεση για τον εισαγγελέα και περί ευθύνης υπουργών είναι μερικές απ' τις φράσεις που ακούστηκαν από τη σημερινή κυβέρνηση σε κείνη τη συζήτηση". "Η εκποίηση του εθνικού πλούτου δεν εγκρίνεται και δε θα εγκριθεί απ' τον ελληνικό λαό", τόνιζε ο Α. Παπανδρέου, για να συνεχίσει: "Οφείλω να ομολογήσω ότι το θέμα της πώλησης της ΑΓΕΤ, όταν γίνουμε κυβέρνηση - και θα γίνουμε σύντομα - θα το εξετάσουμε εξ υπαρχής". Και βέβαια το ΠΑΣΟΚ έγινε σύντομα κυβέρνηση - μόλις ένα χρόνο μετά - μόνο που όχι μόνο δεν επανεξέτασε τη συμφωνία πώλησης της ΑΓΕΤ, αλλά στο διάστημα διακυβέρνησής του παρέδωσε στην ίδια εταιρία μία ακόμη ελληνική τσιμεντοβιομηχανία τα "Τσιμέντα Χαλκίδας", ενώ είναι έτοιμη ό,τι δεν τόλμησε τότε να κάνει η ΝΔ, κάτω απ' τις αντιδράσεις της αντιπολίτευσης, να το ολοκληρώσει εκείνο.

Το νέο σκάνδαλο που εξελίσσεται αυτές τις μέρες, με πρωτεργάτη αυτή τη φορά το ΠΑΣΟΚ, δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από εκείνο της ΝΔ. Οι διαβουλεύσεις ανθούν στο παρασκήνιο σε πλήρη μυστικότητα. Η μόνη επίσημη ανακοίνωση για το καίριο αυτό θέμα για την ελληνική οικονομία προέρχεται απ' το διοικητή της ΕΤΕ και αναφέρει ότι "οι διαπραγματεύσεις - που ξεκίνησαν απ' τις 23 Μαρτίου - βρίσκονται σε κρίσιμο σημείο". Απ' την πλευρά τους οι Ιταλοί έχουν ανακοινώσει επισήμως τις προθέσεις τους, που δεν είναι άλλες απ' το να αποκτήσουν τον πλήρη έλεγχο της ΑΓΕΤ, αγοράζοντας απ' την Εθνική το ποσοστό εκείνο των μετοχών της που θα τους τον εξασφαλίσει.

Πρόκειται για διαπραγματεύσεις που απορρέουν απ' την ιδρυτική συμφωνία της κοινοπραξίας "ΚΑΛ-ΝΑΤ",που συστήθηκε το 1992 για τον έλεγχο της ΑΓΕΤ - ΗΡΑΚΛΗΣ, όταν η κυβέρνηση της ΝΔ αποφάσισε να πουλήσει το 70% περίπου της τσιμεντοβιομηχανίας στον ιταλικό όμιλο. Οι διαπραγματεύσεις σχετίζονται με την προβλεπόμενη απ' τη συμφωνία διάλυση της κοινοπραξίας στις 27 του Μάη και το προτιμησιακό δικαίωμα της "Κονκρέτουμ" να εξαγοράσει απ' την Εθνική ποσοστό 50%-100% απ' το πακέτο των μετοχών της, εάν η τελευταία (σ. σ. δηλαδή η Εθνική Τράπεζα) αποφασίσει να πουλήσει. Αξίζει να σημειωθεί ότι η συμφωνία αυτή θα μπορούσε να αποτελέσει τη "χρυσή ευκαιρία" για την επαναφορά της ΑΓΕΤ υπό δημόσιο έλεγχο.

Ειδικότερα η συμφωνία πώλησης της ΑΓΕΤ, σύμφωνα με τα όσα αποκάλυψε η εφημερίδα το ΒΗΜΑ στις 22 του Μάρτη 1992 - αφού το περιεχόμενό της δεν ανακοινώθηκε ποτέ επισήμως - "η "Καλτσεστρούτσι" έχει το δικαίωμα να ζητήσει μέσα στα επόμενα 4 χρόνια (απ' το 1992) την εξαγορά των μετοχών (μέρους ή του συνόλου) που ελέγχει η Εθνική Τράπεζα από την εταιρία ΚΑΛ-ΝΑΤ (κοινοπραξία "Καλτσεστρούτσι" και Εθνικής που ελέγχει την ΑΓΕΤ). Η Εθνική κατά τη στιγμή που οι Ιταλοί εταίροι ζητήσουν μέσα στην τετραετία την άσκηση του δικαιώματός τους, με τους όρους που προβλέπονται στη συμφωνία, μπορεί να απαιτήσει την εξαγορά μεγαλύτερου ποσοστού απ' ό,τι ζητείται ή και ολόκληρου του πακέτου της". Σύμφωνα με δήλωση του υποδιοικητή της ΕΤΕ κ. Σταμούλη, την προηγούμενη βδομάδα, προς τους εκπροσώπους της ΓΣΕΕ που ζήτησαν να ενημερωθούν για τις εξελίξεις και απαίτησαν να μην πουληθεί ούτε μία μετοχή της Τράπεζας, οι Ιταλοί δεν έχουν ακόμη ασκήσει γραπτώς το δικαίωμά τους.

Με βάση τη συμφωνία, στην περίπτωση που το διάστημα των 4 χρόνων παρέλθει άπρακτο, τότε η ΕΤΕ μπορεί να προτείνει τρεις εναλλακτικές λύσεις. Η πρώτη είναι η εισαγωγή των μετοχών της ΚΑΛ-ΝΑΤ στο Χρηματιστήριο, η δεύτερη η πώληση στους Ιταλούς του συνόλου των μετοχών της στην τιμή εξαγοράς που έχει προσυμφωνηθεί και η τρίτη προβλέπει την εκκαθάριση της κοινής εταιρίας. Στην περίπτωση αυτή θα γίνει αυτούσια η διανομή του πακέτου των μετοχών της ΚΑΛ-ΝΑΤ στην ΑΓΕΤ - ΗΡΑΚΛΗΣ καθώς και σε όποιες θυγατρικές εταιρίες. Ετσι η ΕΤΕ θα καταστεί λόγω της μετοχικής της σύνθεσης ο πλειοψηφών μέτοχος με ποσοστό 35% περίπου.

Πρώην κορυφαία στελέχη του υπουργείου Βιομηχανίας, που έχουν μελετήσει τη συμφωνία, υπογράμμιζαν πως η πώληση των μετοχών της ΕΤΕ αποτελεί δικαίωμα της Τράπεζας και όχι υποχρέωσή της και επικαλούνταν για του λόγου το αληθές τον όρο που υπάρχει στη συμφωνία ότι η Εθνική θα πουλήσει μέρος ή ολόκληρο το πακέτο μετοχών της ΑΓΕΤ, που κατέχει μέσω της ΚΑΛ-ΝΑΤ, "άμα θέλει".Τον όρο αυτό δεν τον αμφισβητούν οι Ιταλοί, οι οποίοι όμως προσπαθούν να του δώσουν άλλη ερμηνεία. Σε περίπτωση πάντως, αναφέρουν παράγοντες της "Καλτσεστρούτσι", που η Εθνική αρνηθεί να πουλήσει μετοχές, η εταιρία τους θα προσφύγει στη διαιτησία.

Από όσα προαναφέρθηκαν προκύπτει με σαφήνεια πως η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ μπορεί έστω και τώρα να υλοποιήσει τις προεκλογικές της δεσμεύσεις και να ασκήσει εθνική πολιτική, επαναφέροντας στο δημόσιο την ΑΓΕΤ, ενισχύοντας τον συναλλαγματοφόρο κλάδο της τσιμεντοβιομηχανίας.Θα το πράξει όμως;