Κατ' αρχάς πρέπει να σημειωθεί ότι σήμερα, μια κύρια αιτία της καταστροφής του περιβάλλοντος που συντελείται, είναι το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα. Το σπάταλο καταναλωτικό μοντέλο που επιβάλλεται, με τη δημιουργία αναγκών που δεν είναι απαραίτητες στον άνθρωπο, για να εξυπηρετήσει την κερδοφορία των μεγάλων μονοπωλίων, η χρησιμοποίηση της φύσης όχι με βάση και τη μελλοντική προοπτική της ανθρωπότητας, αλλά με βάση το άμεσο συμφέρον του κεφαλαίου, η αδυναμία χάραξης μιας προγραμματισμένης ανάπτυξης που δημιουργείται από τους νόμους της λεγόμενης "ελεύθερης αγοράς", δεν επιτρέπουν τον απαραίτητο συνδυασμό μιας ανάπτυξης προς όφελος των λαών, με την αναγκαία περιφρούρηση του φυσικού περιβάλλοντος. Βέβαια, δεν ισχυριζόμαστε ότι η κατάσταση ήταν ιδανική στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και την ΕΣΣΔ, που χτίζανε το σοσιαλισμό. Ομως γι' αυτό μπορεί να ασκηθεί σοβαρή κριτική, αφού ο σχεδιασμός της οικονομίας που εφάρμοζαν και οι κοινωνικές προτεραιότητες που μπορούσαν να δώσουν, τους επιτρέπανε μια εντελώς διαφορετική περιβαλλοντική πολιτική.

***

Πολύ καλές, για το περιβάλλον, μορφές ενέργειας είναι ασφαλώς οι ήπιες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ανεμογεννήτριες, υδροηλεκτρική, κλπ). Πολλές απ' αυτές είναι και οικονομικά συμφέρουσες, αφού το κόστος παραγωγής ενέργειας είναι συγκρίσιμο με άλλες ενεργειακές πηγές (πετρέλαιο, κάρβουνο, κλπ.). Κι όμως εδώ παρουσιάζονται "περίεργες" αντιρρήσεις για δήθεν προστασία του περιβάλλοντος. Ετσι π. χ. βλέπουμε την εκτροπή του Αχελώου, με τα αντίστοιχα φράγματα, που θα μπορούσε να στηρίξει και την αγροτική παραγωγή της Θεσσαλίας, με ταυτόχρονη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, να τορπιλίζεται με "οικολογικές" προφάσεις, όταν και οικολογικά ακόμα είναι αναγκαία. Ασφαλώς, δεν υπάρχει αντίρρηση να εξεταστούν οι όποιες οικολογικές επιπτώσεις θα μπορούσε να υπάρξουν από υδροηλεκτρικά έργα, όμως το τορπίλισμά τους κρύβει συγκεκριμένες σκοπιμότητες. Για τον Αχελώο, αλλά και άλλα παρόμοια έργα (π.χ. Νέστος) κρύβει την επιδίωξη των ιμπεριαλιστών της ΕΕ, να μην ενισχυθεί η αγροτική παραγωγή της χώρας μας, αφού τα φράγματα της ΔΕΗ πέρα από παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, δίνουν και δυνατότητες άρδευσης.

***

Τελικά, διαπιστώνεται ότι, όταν ο αστικός Τύπος και η άρχουσα τάξη ευαισθητοποιούνται για την προστασία του περιβάλλοντος, αυτό γίνεται γιατί από πίσω κρύβεται το συμφέρον κάποιου μεγάλου κεφαλαίου, ξένου ή ντόπιου. Στις περισσότερες μάλιστα απ' αυτές τις περιπτώσεις η συνολική περιβαλλοντική βελτίωση δεν είναι σημαντική. Αντίθετα, όπου δεν υπάρχει συμφέρον κάποιου μονοπωλίου, υπάρχει και πλήρης αδιαφορία για το περιβάλλον. Ετσι π. χ. οι εγκαταστάσεις πετρελαίου των πολυεθνικών στο Πέραμα, που και περιβαλλοντικά είναι ανεπίτρεπτες, αλλά και δημιουργούν μεγάλους κινδύνους για τους κατοίκους, αφού δεν καλύπτουν στοιχειώδεις κανόνες ασφαλείας, δεν απασχολούν ούτε το κράτος, ούτε τα αστικά ΜΜΕ.

***

Νίκος ΜΠΑΤΙΣΤΑΤΟΣ

Ενώ τόσα χρόνια οι κυβερνήσεις αδιαφορούσαν για τις διαμαρτυρίες των κατοίκων, ξαφνικά άρχισαν να συζητούν την υποκατάσταση λιγνίτη στην περιοχή Πτολεμαϊδας - Αμυνταίου από Φυσικό Αέριο, δήθεν για περιβαλλοντική προστασία. Η αιτία, όμως, δεν είναι η περιβαλλοντική ευαισθησία, αλλά τα συμφέροντα μεγάλων πολυεθνικών και εγχώριων εκπροσώπων τους, που θέλουν να κερδοσκοπήσουν με τις νέες εγκαταστάσεις, αλλά και να διευκολύνουν την ελεύθερη εμπορία ΦΑ μέσα από τον αγωγό της ΔΕΠΑ