Η ταινία του Λουί Μαλ "Ο Βάνια στο Μπροντγουέι" αποτελεί στην ολότητά της ένα αρμονικό συνταίριασμα της κινηματογραφικής γλώσσας και του θεατρικού λόγου και αυτή την πολυσημία στον εκφραστικό της λόγο, τη στηρίζει στο υλικό του πασίγνωστου θεατρικού έργου του Αντον Τσέχοφ "Ο θείος Βάνια".

Στην ουσία, η κινηματογραφική κάμερα συμμετέχει στη διαδικασία μεγιστοποίησης των δυνατοτήτων και της αμεσότητας της θεατρικής γραφής, πάνω στη βάση των σύγχρονων προβλημάτων, χωρίς όμως να παραβιάζεται η ουσία της προβληματικής του τσεχοφικού λόγου. Αυτό που επιτυγχάνει ο Λουί Μαλ είναι να αφαιρέσει από την αυστηρά δομημένη θεατρική πράξη τις ανάγκες του χρόνου και της εποχής του θεατρικού έργου και να συνδυάσει με την ικανότητα της κάμερας να ελίσσεται στο χρόνο και το χώρο. Το παρελθόν αφαιρεί από πάνω του το εφήμερο της χρονικής του στιγμής και μετατρέπεται σε αρχικό υλικό μιας πράξης, που εξελίσσεται στο παρόν, αλλά αφορά στο μέλλον της ανθρωπότητας. Ο άνθρωπος του σήμερα παρουσιάζεται, δηλαδή, σαν "ανασκαφέας" του ιστορικού χρόνου, που αναζητά την πηγή του λάθους της ανθρώπινης συνείδησης. Το λιτό, σκοτεινό και αφαιρετικό σκηνικό λειτουργεί σαν φωτεινός σημαντήρας, που καταδύεται στα απύθμενα βάθη της ανθρώπινης προσωπικότητας, για να φέρει στον αφρό των ημερών μας αυτούσια την ανάγκη της αφύπνισής της. Της αφύπνισης του σημερινού ανθρώπου από το λήθαργο της πλάνης και τη συστράτευσή του για έναν κόσμο διαφορετικό, που δε θα βασανίζεται από τις ενοχές του παρελθόντος. Η ταινία - θεατρική παράσταση στηρίχτηκε στη σκηνοθετική σύμπραξη του Λουί Μαλ με τον Αντρέ Γκρέγκορι.

Γ. Β.