Μετά την "ανασχηματισμολογία" έρχεται η "διαδοχολογία" | ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΠΑΣΟΚ

Μετά την "ανασχηματισμολογία" έρχεται η "διαδοχολογία"

Aφήστε όλα τα λουλούδια να ανθίσουν", γιατί μόνο έτσι μπορείς να ξεχωρίσεις εκείνα που πρέπει να κόψεις"... Με αυτήν τη, μαοϊκής σύλληψης (κατά το ήμισυ), φράση, σχολίαζαν κυβερνητικοί παράγοντες τη δήλωση του βουλευτή του ΠΑΣΟΚ Χρ. Κηπουρού, που έλεγε παραμονή της δεύτερης ψηφοφορίας για την προεδρική εκλογή, ότι θα εξαρτήσει την ψήφο του βάσει της εξέλιξης του θέματος της τελωνειακής ένωσης ΕΕ - Τουρκίας. Πρόκειται για ευφυολόγημα που σίγουρα δεν εφευρέθηκε με αφορμή τη φράση κάποιου βουλευτή από τον Εβρο. Αλλα είναι τα "λουλούδια" εντός του ΠΑΣΟΚ που αναγκάζουν στενούς συνεργάτες του πρωθυπουργού να αναζητούν τρόπους για να "πείθουν" ότι ο Α. Παπανδρέου παραμένει ο αγέρωχος "κηπουρός" που - ακόμα - κάνει κουμάντο στον... κήπο του.

Στην πραγματικότητα όλοι ξέρουν ότι τα πράγματα έχουν αλλάξει πολύ από την εποχή του "κατέβα από το τρένο" και κυρίως από την εποχή του "ζιβάγκο". Και μόνο φαινόμενα όπως αυτά του κ. Κηπουρού ή του κ. Λιβανού το επιβεβαιώνουν. Οσο για τον Α. Παπανδρέου έχει πλήρη επίγνωση της κατάστασης που επικρατεί μέσα στο κόμμα του και εκείνο που εναπόκειται στον ίδιο είναι η απόφαση: Είτε να ανοίξει ο ίδιος τη "διαδοχολογία" ή να την παρακολουθεί και να την υποστεί εξ αποστάσεως, παρά και ενάντια στις επιθυμίες του.

Tο ποια τακτική θα ακολουθηθεί ίσως φανεί από τις επόμενες κιόλας μέρες. Αλλωστε όλα δείχνουν ότι η τελική ψηφοφορία της Τετάρτης για την εκλογή νέου Προέδρου της Δημοκρατίας θα σηματοδοτήσει και τυπικά το ξεπέρασμα του σκοπέλου ενδεχόμενων πρόωρων εκλογών. Ως εκ τούτου το πεδίο των εσωκομματικών αντιπαραθέσεων προβάλει ανοιχτό και το έδαφος "γόνιμο" για να ξεδιπλωθούν οι προσωπικές στρατηγικές τόσο του προέδρου του ΠΑΣΟΚ όσο και των "δελφίνων". Ο πρώτος θα βρεθεί μπροστά στη δύσκολη εξίσωση του ανασχηματισμού και στην αναζήτηση λεπτών ισορροπιών που να τον αποδεσμεύουν από τις αντιπαραθέσεις των επιγόνων του.Πράγμα ιδιαίτερα δύσκολο σε βαθμό που ο ανασχηματισμός να θεωρείται περίπου ανεπιτυχής, πριν ακόμα γίνει, αλλά και πριν ακόμα ανακοινωθεί επίσημα η πραγματοποίησή του... Ηδη, άλλωστε, το ζήτημα της θέσπισης ή όχι θέσεων αντιπροέδρων στην κυβέρνηση, οι αντιρρήσεις των εκτός κυβέρνησης στελεχών να αναλάβουν υπουργικούς θώκους, καθώς και οι σκέψεις για απομάκρυνση των εξωκοινοβουλευτικών υπουργών, δημιουργούν πολύ περισσότερα προβλήματα από όσα λύνουν. Το ίδιο και τα σενάρια περί αλλαγών στο κόμμα, οι εμπνευστές των οποίων διαπνέονται από τον ίδιο ευσεβή πόθο: την υποβάθμιση Τσοχατζόπουλου. Αυτά ακριβώς τα δεδομένα οδηγούν από σήμερα, όχι μόνο τον γραμματέα του ΠΑΣΟΚ αλλά και τους συνομιλητές του πρωθυπουργού, να θεωρούν αβάσιμη κάθε σκέψη για σύσταση "συλλογικής ηγεσίας" στο κόμμα, το επόμενο διάστημα. Οι ίδιοι παράγοντες βέβαια σημειώνουν ότι "τα όποια μοντέλα - σενάρια έχουν βγει στη δημοσιότητα καθώς και εκείνα που επίκεινται, καθορίζονται από τη μια και μοναδική αγωνία: Να λυθεί το θέμα της διαδοχής".

Αυτό το ζήτημα θα καθορίσει σε σχεδόν απόλυτο βαθμό και την τακτική των "δελφίνων" και ενόψει του ανασχηματισμού αλλά και ενόψει της Οργανωτικής Συνδιάσκεψης του Μάη. Το ερώτημα είναι: Θα θεωρηθεί ώριμος ο χρόνος για να θέσουν "εκσυγχρονιστές" και μη στη Συνδιάσκεψη το θέμα της διαδοχής Παπανδρέου, αναλαμβάνοντας το βάρος μιας μετωπικής σύγκρουσης; Παράγοντες της "νομιμόφρονης" πτέρυγας της Χαρ. Τρικούπη δεν το αποκλείουν. Ισως γιατί έτσι εξωθούν - από μια άλλη πλευρά - τον Α. Παπανδρέου να πάρει ο ίδιος την απόφαση.

Πάντως, όπως προκύπτει από τοποθετήσεις στενών συνεργατών του πρωθυπουργού, ο τελευταίος εξετάζει "κάθε ενδεχόμενο". Είναι ενδεικτικό δε, ότι άτομα του πρωθυπουργικού περιβάλλοντος συμφωνούν στην εκτίμηση ότι "το 1997 δεν μπορεί να φανταστεί κανείς λογικά ότι ο Α. Παπανδρέου θα ανέβει και πάλι σε προεκλογικό μπαλκόνι"! Για να συνεχίσουν, υποστηρίζοντας την άποψη ότι "δε θα ακολουθήσει την τακτική Καραμανλή του 1980 που παράδωσε την πρωθυπουργία στο παρά πέντε και τη νέα άπειρη ηγεσία της ΝΔ βορά στους αντιπάλους της, μόλις ένα χρόνο πριν τις εκλογές"... Υπενθυμίζουν δε ότι το επόμενο συνέδριο του ΠΑΣΟΚ που έχει οριστεί για το 1997 μπορεί να πραγματοποιηθεί ακόμα και στις αρχές του 1996 με διαδικασίες που θα έχουν ξεκινήσει νωρίτερα...

Με άλλα λόγια είναι φανερό ότι από πλευράς Παπανδρέου εκείνο που αναζητείται είναι ο κατάλληλος χρόνος για να κηρυχτεί η έναρξη της επόμενης μέρας. Και ο χρόνος θα είναι κατάλληλος ώσπου ο πρωθυπουργός να εξασφαλίσει κάποιες στοιχειώδεις εγγυήσεις ότι η αποχώρησή του δε θα αποτελέσει αφορμή για να θιγεί στο ελάχιστο η υστεροφημία του από τους διάφορους "Βρούτους". Το αν είναι πειστική η προτροπή "περιμένετε", που απευθύνεται στους διεκδικητές του χρίσματος, θα φανεί γρήγορα. Οι τελευταίοι βέβαια δε θα θεωρήσουν ως κριτήριο για τη στάση τους τις όποιες υποσχέσεις ή τις όποιες απειλές πως θα βρεθούν εκτός νυμφώνος. Θα ενεργήσουν σύμφωνα με τις εκτιμήσεις τους για το επίπεδο των δυνάμεων που ελέγχουν στα πλαίσια της κούρσας της διαδοχής. Πράγμα που σημαίνει ότι οι εσωκομματικές δονήσεις είναι ήδη δεδομένες καθώς η κούρσα βρίσκεται εν εξελίξει.

Νίκος ΜΠΟΓΙΟΠΟΥΛΟΣ

Το ερώτημα είναι: Θα θεωρηθεί ώριμος ο χρόνος για να θέσουν, "εκσυγχρονιστές" και μη, στη Συνδιάσκεψη το θέμα της διαδοχής Παπανδρέου, αναλαμβάνοντας το βάρος μιας μετωπικής σύγκρουσης; Παράγοντες της "νομιμόφρονης" πτέρυγας της Χαρ. Τρικούπη δεν το αποκλείουν