Επιχειρείται μια αντιδραστική τομή στα εκπαιδευτικά πράγματα της χώρας, με στόχο το ξεθεμελίωμα του δημόσιου δωρεάν εκπαιδευτικού συστήματος, την πλήρη αντιστοιχία κοινωνικών και εκπαιδευτικών ανισοτήτων, την ιδιωτικοποίηση και τη δημιουργία ευέλικτου συστήματος εκπαίδευσης - κατάρτισης, ώστε να ανταποκρίνεται στην ευελιξία της παραγωγής. Η "Λευκή Βίβλος" είναι σαφής: "Η εκπαίδευση χρειάζεται να εκλογικευτεί, να προβλέπονται λιγότερο μακροχρόνιες σπουδές, με γενικές καταρτίσεις, που ανταποκρίνονται περισσότερο στις ανάγκες της αγοράς, προωθώντας ταυτόχρονα την επαγγελματική κατάρτιση ως εναλλακτική της πανεπιστημιακής" (σελ. 114). Σε άλλο σημείο: "Αυτός ο δεσμός πτυχίου και θέσης...". Η έκθεση του ΟΟΣΑ, μεταξύ άλλων, τονίζει: "Υπάρχουν μεγάλοι πόροι αποθεμάτων οικογενειακής και κοινοτικής συμμετοχής, δημιουργικότητας και πρωτοβουλίας, που δεν έχουν αξιοποιηθεί". Σε άλλο σημείο αναφέρεται στην επετηρίδα: "Ο δάσκαλος/καθηγητής είναι ο κύριος πόρος στο χώρο της εκπαίδευσης. Είναι απαραίτητο να προσλαμβάνονται κατ' επιλογήν και όχι με βάση την επετηρίδα". Για την αξιολόγηση: "Η δουλιά του καθενός θα πρέπει να αξιολογείται... μέσω αυτοκριτικής και εξωτερικής εποπτείας".

Συνεπώς τα πνευματικά δικαιώματα των αντιεκπαιδευτικών μέτρων ανήκουν στη "Λευκή Βίβλο", στον ΟΟΣΑ, στην ΕΕ, γι' αυτό και τα χρηματοδοτεί (μέχρι το 1999). Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, με τη συμφωνία της ΝΔ και του ΣΥΝ, τα υλοποιεί πρόθυμα.

Οι Γενικές Εξετάσεις αντικαθίστανται με συνεχείς και πολλαπλές εξετάσεις μέσα στο σχολείο, στην περιφέρεια, πανελλαδικές και μάλιστα σε περισσότερα μαθήματα. Οποιος αντέξει τις εξετάσεις και αποκτήσει το Εθνικό Απολυτήριο (ΕΑ), τον περιμένουν, για να εισαχθεί στα πανεπιστήμια, τα διαγνωστικά τεστ και τα κριτήρια που θα θέτει κάθε ΑΕΙ/ΤΕΙ (περιλαμβάνουν δύο μαθήματα). Αυτό το φιλτράρισμα αποκαλείται, παραπλανητικά, "ελεύθερη πρόσβαση"!

Εισάγονται δίδακτρα στα πανεπιστήμια, υποβαθμίζονται και όσοι κατορθώσουν να εισαχθούν, μπορούν να αποκτήσουν από απλή βεβαίωση, προπτυχίο, ακόμη και πτυχίο, χωρίς όμως κανένα επαγγελματικό και εργασιακό δικαίωμα.

Μόνιμο συστατικό στοιχείο κάθε αντιδραστικής αλλαγής είναι ο αυταρχισμός. Δημιουργείται ένας άνευ προηγουμένου πολυεπίπεδος και ελεγχόμενος αυταρχικός μηχανισμός για να χειραγωγήσουν και να υποτάξουν τον εκπαιδευτικό. Η εσωτερική αξιολόγηση (διευθυντής, σχολικός σύμβουλος), η εξωτερική αξιολόγηση με τους 400 μισθοφόρους ("Ράμπο") αναλαμβάνουν να "διαπαιδαγωγήσουν" τον εκπαιδευτικό με τις "σύγχρονες παιδαγωγικές" μεθόδους των ποινών και της απόλυσης! Η μονιμότητα εξαρτάται από τις εκθέσεις των 400 "Ράμπο" (ΥΠΕΔΑ της εκπαίδευσης) και το ΠΔ που εκδίδει ο υπουργός Παιδείας. Αποκαλύπτεται ότι η κατάργηση της επετηρίδας συνδέεται με την ανατροπή των εργασιακών σχέσεων. Καταργούν την επετηρίδα, το μόνο αντικειμενικό, αδιάβλητο και αξιοκρατικό σύστημα πρόσληψης, παρά την ομολογία τους ότι "η επετηρίδα λειτούργησε ικανοποιητικά όλα αυτά τα χρόνια". Θέλουν να απαλλαχτούν από τους ενοχλητικούς αδιόριστους και να αποσυνδέσουν τα πτυχία από τα επαγγελματικά δικαιώματα.

Από το πακέτο των αντιεκπαιδευτικών μέτρων δε λείπει το "κερασάκι". Για να συσκοτίσουν τον πραγματικό ταξικό χαρακτήρα των μέτρων, για να γίνουν πιο ελκυστικά, επαναλαμβάνονται γνωστές από παλιά διακηρύξεις με ψευδώνυμο τίτλο. Το Ενιαίο Λύκειο, το ολοήμερο σχολείο, ο ΣΕΠ προβλέπονται από το ήδη υπάρχουν θεσμικό πλαίσιο, αλλά ή δε λειτούργησαν ποτέ ή υπολειτουργούν. Π. χ. το ολοήμερο σχολείο λειτουργεί με χρήματα των γονιών και χωρίς δημιουργική προσφορά στο παιδί (απλώς είναι χώρος αναμονής). Ο "εκσυγχρονισμός" του ΣΕΠ, η εισαγωγή, ως μαθήματα πλέον, της αγωγής υγείας, της περιβαλλοντικής, της ευρωπαϊκής διάστασης της παιδείας αναλαμβάνουν να εμπεδώσουν, στη συνείδηση του μαθητή, τις νέες ευρωπαϊκές "αξίες" του ανταγωνισμού, της διά βίου κατάρτισης, ως ευέλικτων εργασιακών σχέσεων, της ιδιωτικοποίησης και του φθηνού εργατικού δυναμικού.

Η πραγματική ριζοσπαστική μεταρρύθμιση δεν "έρχεται" από μόνη της, αλλά θα επιβληθεί με σκληρούς αγώνες. Επίκαιρα τα λόγια του μεγάλου δασκάλου Δ. Γληνού: "Κάθε σημαντική κοινωνική μεταρρύθμιση, άρα και η εκπαιδευτική, γίνεται με μέσο την πάλη των κοινωνικών τάξεων".

Σάββας ΣΑΒΒΑΣ

Μέλος του ΔΣ της ΟΛΜΕ, στέλεχος της "Δημοσιοϋπαλληλικής Ενότητας Εκπαιδευτικών"