50 χρόνια πριν

Η 3η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ

Στις 12 - 15 του Σεπτέμβρη 1947, πριν 50 ακριβώς χρόνια, συνήλθε η 3η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ, που συζήτησε, με βάση την εισήγηση του Ν. Ζαχαριάδη, την πολιτική κατάσταση και την πορεία του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα.

Η Ολομέλεια διαπίστωσε ότι "πρωταρχικό και βασικό εμπόδιο για να πραγματοποιηθεί η πολιτική του ΕΑΜ είναι η ιμπεριαλιστική αμερικανική και αγγλική επέμβαση στην Ελλάδα, που κατάργησε την εθνική ανεξαρτησία και κάθε έννοια δημοκρατίας στη χώρα".

Στην ανακοίνωση του Προεδρείου της 3ης Ολομέλειας, τονιζόταν ότι: "Κάτω από την αμερικανική κατοχή γίνεται χειροπιαστός και άμεσος ο κίνδυνος για τον ακρωτηριασμό της χώρας με τις διαπραγματεύσεις που διεξάγονται για την είσοδο τουρκικού στρατού στη Δυτική Θράκη, που θα γίνει με το πρόσχημα της πάλης εναντίον του Δημοκρατικού Στρατού της Ελλάδας..." (ΔΣΕ).

Για την κυβέρνηση Σοφούλη, η 3η Ολομέλεια τόνιζε ότι "αποτελεί συνέχεια και επέκταση της μεταδεκεμβριανής πολιτικής καταστροφής της πατρίδας μας" και ότι "αποστολή του Σοφούλη είναι, δίπλα στη δυναμική πολιτική και τη δολοφονική τρομοκρατία, να χρησιμοποιήσει πιο έντονα το όπλο της δημοκοπίας και της απάτης...".

"Η ξενική κατοχή και η μοναρχοφασιστική κτηνωδία και με την κυβέρνηση Σοφούλη, τόνιζε η 3η Ολομέλεια, δεν αφήνουν στο λαό άλλη εκλογή από την ανειρήνευτη και αποφασιστική πάλη για την ανεξαρτησία, τη λευτεριά, τη δημοκρατία", και υπογράμμιζε ότι "ο ένοπλος αγώνας του Δημοκρατικού Στρατού της Ελλάδας (ΔΣΕ) αποτελεί τη μοναδική επιβεβλημένη απάντηση που ο λαός και η Ελλάδα έχουν να δώσουν στους ξένους κατακτητές και τους ντόπιους υποτακτικούς τους".

Η 3η Ολομέλεια διαπίστωσε ακόμα ότι ωρίμασαν οι συνθήκες για τη δημιουργία μιας ελεύθερης περιοχής με δημοκρατική κυβέρνηση και ότιγι' αυτό χρειαζόταν η αποφασιστική μεταφορά του κέντρου βάρους της δράσης του Κόμματος στην οργάνωση και διεξαγωγή του ένοπλου αγώνα.

Για την προώθηση του στόχου της δημιουργίας ελεύθερης περιοχής, βασικά στη Βόρεια Ελλάδα, η Ολομέλεια ενέκρινε σχέδιο, που είχε καταρτιστεί σε στρατιωτική σύσκεψη στις 10 του Σεπτέμβρη και πήρε την ονομασία "Σχέδιο Λίμνες".

Βασικοί στόχοι του "Σχεδίου Λίμνες" ήταν:

α) Σταθερή κυριαρχία του ΔΣΕ στο δρόμο Καλαμπάκα - Μέτσοβο - Γιάννενα, με βασικό σκοπό την αποκατάσταση της εδαφικής ενότητας μεταξύ Μακεδονίας, Ηπείρου και Θεσσαλίας.

β) Κυριαρχία στις οδικές αρτηρίες Λάρισα - Ελασσόνα - Κοζάνη και Λάρισα - Τέμπη - Κατερίνη, με βασικό σκοπό την αποκατάσταση της εδαφικής ενότητας μεταξύ των βουνών Χάσια - Πιέρια - Ολυμπος - Κίσσαβος. Σταθερή κυριαρχία του ΔΣΕ στο οροπέδιο Κοζάνης μέχρι τον ποταμό Αξιό.

γ) Ανάληψη αποφασιστικής επιθετικής προσπάθειας για τη δημιουργία ελεύθερης περιοχής στο χώρο Κόνιτσα - Μέτσοβο και Γρεβενά - Τσοτύλι - Νεστόριο.

Για την εκπλήρωση των παραπάνω βασικών στόχων και μιας σειράς άλλων δευτερευόντων σκοπών, τονιζόταν η ανάγκη αύξησης της δύναμης του ΔΣΕ, από 20 χιλιάδες που ήταν, σε 60 χιλιάδες την άνοιξη του 1948, η ολοκλήρωση, την ίδια περίοδο, της οργάνωσης μονάδων τακτικού στρατού και η ενίσχυση του ΔΣΕ με στελέχη και μέλη του Κόμματος (1.500 από την Αθήνα, 500 από τον Πειραιά, 500 από Θεσσαλονίκη).

Οι εργασίες της 3ης Ολομέλειας, όπως είναι γνωστό, διεξήχθησαν σε δύο Τμήματα. Ενα στο βουνό και ένα στην Αθήνα. Και τα δύο τμήματα της Κεντρικής Επιτροπής ήταν ισότιμα και οι αποφάσεις της Ολομέλειας εγκρίθηκαν ομόφωνα - με ορισμένες παρατηρήσεις σε δευτερεύοντα ζητήματα - από το Τμήμα που συνεδρίασε στην Αθήνα.

Για τις αποφάσεις της 3ης Ολομέλειας, ενημερώθηκαν και τα μέλη της ΚΕ, που δεν πήραν μέρος σε καμιά από τις συνεδριάσεις των δύο Τμημάτων, χωρίς να καταγραφεί οποιαδήποτε διαφωνία, όσον αφορά τον προσανατολισμό, που έδινε η Ολομέλεια στο Κόμμα.

Η Πολιτική Απόφαση της Ολομέλειας και το στρατιωτικό "Σχέδιο Λίμνες" κρατήθηκαν απόρρητα. Στο "Ριζοσπάστη", δημοσιεύτηκαν στις 8 του Οκτώβρη, δηλαδή ύστερα από έναν περίπου μήνα, η ανακοίνωση του Προεδρείου της Ολομέλειας και η απόφαση "για τους δηλωσίες στην περίοδο της δικτατορίας και της 1ης κατοχής".

Η καθυστέρηση αυτή οφείλεται στο ότι έπρεπε να συνέλθουν τα μέλη της ΚΕ του Κόμματος, που ήταν στην Αθήνα, αλλά και σε αντιρρήσεις που εκδηλώθηκαν από μέλη της ΚΕ του ΕΑΜ, συνεργαζόμενους με το ΚΚΕ. Ταυτόχρονα, δημοσιεύτηκε και άρθρο του Ν. Ζαχαριάδη, με το χαρακτηριστικό τίτλο "υπέρ βωμών και εστιών".