Στα χέρια των μεγάλων τραπεζών (ελληνικών και ξένων, που διατηρούν υποκαταστήματα στην Ελλάδα), περνάει ουσιαστικά η διαχείριση του δημόσιου χρέους - ύψους μεγαλύτερου των 35 τρισ. δραχμών - ενώ περιθωριοποιείται ο ρόλος του υπουργείου Οικονομικών και κατ' επέκταση του ελληνικού δημοσίου στα κρίσιμα θέματα του δημόσιου χρέους.

Την άκρως νεοφιλελεύθερη αυτή σύλληψη, η οποία προωθήθηκε εσπευσμένα λόγω και της πρόσφατης συναλλαγματικής κρίσης σαν προσπάθεια κατευνασμού των κερδοσκόπων, έδωσε χτες στη δημοσιότητα το υπουργείο Οικονομικών, με την παρουσίαση του "Κανονισμού Λειτουργίας Των Βασικών Διαπραγματευτών".

Το εξωφρενικό και οξύμωρο του όλου σχήματος με τους "Βασικούς Διαπραγματευτές" είναι ότι, ενώ θα συμμετέχουν ενεργά στη διαμόρφωση των γενικότερων όρων διαχείρισης του δημοσίου χρέους, από την άλλη πλευρά, θα είναι οι ίδιοι οι οποίοι θα αγοράζουν τους κρατικούς τίτλους. Ο διαχειριστής και ο αγοραστής συμπίπτουν στο ένα και το αυτό πρόσωπο και είναι προφανές ότι ο διαχειριστής θα διαμορφώνει το κλίμα που θα εξυπηρετεί ...τον αγοραστή, δηλαδή τον ίδιο.

Ο Κανονισμός Λειτουργίας προβλέπει ότι κριτήριο για την επιλογή κάποιου σε ρόλο "Βασικού Διαπραγματευτή" είναι να είναι τράπεζα με ελάχιστα ίδια κεφάλαια τα 30 δισ. δραχμές. Με τον τρόπο αυτό, θέλουν προφανώς να βγάλουν από το παιγνίδι τις μικρές τράπεζεςς, ενώ για τα υποκαταστήματα των ξένων τραπεζών θα λαμβάνονται υπόψη τα ίδια κεφάλαια των μητρικών τραπεζών...

Οι Βασικοί Διαπραγματευτές δικαιούνται να υποβάλουν πριν από τη δημοπρασία κρατικών τίτλων μία μη ανταγωνιστική προσφορά κατά προτεραιότητα, να συμμετέχουν με εκπροσώπους τους στα αρμόδια όργανα που ασχολούνται με την εύρυθμη λειτουργία των αγορών τίτλων, να έχουν άμεση, συνεχή και κατά προτεραιότητα πρόσβαση σε πληροφόρηση, σχετικά με τις δανειακές ανάγκες του ελληνικού δημοσίου και τον προγραμματισμό των εκδόσεων τίτλων. Να έχουν επίσης πρόσβαση κατ' αποκλειστικότητα σε μηχανισμούς βραχυπρόθεσμου δανεισμού τίτλων, που είναι δυνατό να δημιουργηθούν στο μέλλον...

Είναι εμφανές ότι οι τράπεζες - Βασικοί Διαπραγματευτές αποκτούν υπερεξουσίες στην αγορά κρατικών τίτλων. Μάλιστα, το υπουργείο Οικονομικών έφτασε στο σημείο να θεσμοθετήσει την εκπροσώπησή τους και στην Επιτροπή Εποπτείας και Ελέγχου, η οποία - υποτίθεται - δημιουργείται για να ελέγχει τους Βασικούς Διαπραγματευτές.

Στην Επιτροπή συμμετέχουν 5 εκπρόσωποι του ελληνικού δημοσίου (δυο από Τράπεζα Ελλάδας, δύο από υπουργείο Οικονομικών, ένας από υπουργείο Εθνικής Οικονομίας) και 5 τραπεζίτες, ενώ αναφέρεται ότι οι αποφάσεις λαμβάνονται με ομοφωνία 7 τουλάχιστον μελών της. Για τη λήψη, δηλαδή, οποιασδήποτε απόφασης θα απαιτείται και η σύμφωνη γνώμη των τραπεζών, διαφορετικά απόφαση δε λαμβάνεται.

Το πλήρες, όμως, ξεγύμνωμα γίνεται στις αναφορές για τη δημοπρασία κρατικών τίτλων, σύμφωνα με τις οποίες "στις δημοπρασίες ανταγωνιστικές προσφορές υποβάλλουν μόνο οι Βασικοί Διαπραγματευτές". Μας λένε δηλαδή ότι το ύψος του επιτοκίου των κρατικών τίτλων θα το κανονίζουν μεταξύ τους οι τράπεζες μέσω των προσφορών που θα κάνουν, ή, για την ακρίβεια, επισημοποιούν την τραπεζική ληστεία που γίνεται με επίκεντρο το δημόσιο χρέος.